Günah lüğət elmində

 
226 
1. Əbu Səid Xidri deyir: Peyğəmbəri-əkrəm (s) əlini Əlinin (ə) 
kürəyinə vurub buyurdu:
 
 ًبٔبّ٠ ا  آَ١ ٕ ِمةُّلْاٌِا ةُيمَّٚاَا  اَذلْأِاَا  خاَِب١ ملْاٌِا اََ لْاِٛاَ٠ ةٌلاَؽاَا  مَّٓ١ ٙ ـ اَنٛ ُّعبؾةُ٠ لا ءٍيبٖ ف اَعلْاِجاٍَ اَهاٌَ ّٝ ٍاَ  ب٠
  للَّب ث
 ...
“Ya  Əli!  Sən  yeddi  xislətə  maliksən  ki,  qiyamət  günü  heç  kəs 
sənə tay ola bilməz (səninlə mübahisə edə bilməz): “Birincisi budur 
ki, Allaha iman gətirən (və İslamı qəbul edən) ilk şəxs sənsən...”
1
  
2.  AyiĢə  deyir:  Məhəmmədin  (s)  qızı  Fatimə  mənə  o  həzrətin 
belə buyurduğunu dedi: “Səni elmi bütün möminlərin elmindən çox, 
İslamı  hamıdan  əvvəl  qəbul  edən  və  helmi  hamının  helmindən  çox 
olan bir nəfərlə evləndirəcəyəm!”
2
  
3. Ġbn Abbas deyir ki, Ömər ibn Xəttabın belə dediyini eĢitdim: 
“Əlini pis adla çağırmayın. Mən onun haqqında Peyğəmbərdən bəzi 
fəzilətlər eĢitmiĢəm ki, əgər onların biri Xəttab övladlarında olsaydı, 
mənim  üçün  günəĢin  saçdığı  hər  bir  Ģeydən  sevimli  olardı.  Əbu 
Bəkr,  Əbu  Übeydə  və  bir  qrup  səhabə  ilə  Ümmü  Sələmənin  evinə 
getdik.  Əlini  onun  evinin  kandarında  görüb  dedik:  “Peyğəmbəri  (s) 
görmək istəyirik!” Əli buyurdu: “Ġndi gələcək.” Peyğəmbər gələrkən, 
biz  də  həzrətə  tərəf  getdik.  Həzrət,  Əliyə  söykəndi  və  əli  ilə  onun 
çiyininə vurub buyurdu:
  
 ًبٔبّ٠ ا  آَ١ ٕ ِمةُّلْاٌِا ةُيمَّٚاَا  اَذلْأِاَا ،ةٌُ ٕبقةُِ اَهمَّٔ ا
 
 لْاُِةُٙةُّاََلْاِلاَااَٚ  ٖ للْاِٙاَع ث لْاُِةُ٘بـ لْاِٚاَا اَٚ  الله  َبّ٠اَب ث لْاُِةُٙةُّاٍَلْاِ اَا اَٚ
 اَخمَّ٠ ىمَّوٌا لْاُِةُٙةُّاَظلْاِ اَا اَٚ  خمَّ١  مَّوٌبث لْاُِةُٙاَـاَالْاِهاَااَٚ  خمَّ٠ ٛمٌََّب ث
 :
Səninlə  müxalifətə  qalxacaqlar,  halbuki  sən  iman  gətirən  ilk 
möminsən, ruzigardan hamıdan çox xəbərdarsan, ilahi əhd-peymana 
ən  vəfalısan,  ədalətlə  bölgüdə  hamıdan  dəqiqsən,  rəiyyətə  qarşı 
hamıdan  mehribansan  və  sənin  müsibətin  də  hamının  müsibətindən 
böyükdür!”
3
  
4. Məaz ibn Cəbəl Peyğəmbəri-əkrəmin (s) imam Əliyə (ə) belə 
buyurduğunu  nəql  edir:  “Səni  camaatdan  ayıran  yeddi  xislətin  var 
ki,  Qüreyş  tayfasından  heç  kim  səninlə  həmin  yeddi  məsələdə 
                                                 
1
 “Hilyətül-övliya”, Əbu Nəim İsfahani, 1-ci cild, səh. 66. 
2
 “Tarixi-Dəməşq”, İbn Əsakir, 1-ci cild, səh. 244, Beyrut çapı. 
3
 “Kənzül-ümmal”, 13-cü cild, səh. 117, Beyrutun “Müəssisətur-risalət” çapı. 

---

 
227 
mübahisə (və bərabərlik iddiası) edə bilməz; sən Allaha iman gətirən 
birinci şəxssən...”
1
  
5. Cəfər ibn Əbi Talibin zövcəsi Əsma binti Ümeys nəql edir ki, 
Peyğəmbəri-əkrəm  (s)  qızı  Fatimeyi-Zəhraya  (ə.s)  buyurdu:  “Səni 
İslamda  hamıdan  öndə,  helmi  hamının  helmindən  böyük,  elmi 
hamının elmindən çox olan bir şəxslə evləndirəcəyəm!”
2
  
6.  Salman  Farsi  Peyğəmbəri-əkrəmin  (s)  belə  buyurduğunu 
deyir:  “Kövsər  hovuzunda  mənə  qovuşan  birinci  şəxs  İslam  dinini 
qəbul edən birinci şəxsdir: O, Əli ibn Əbi Talibdir!”
3
  
7.  Əbu  Süxeylə  deyir:  “Mən  və  Salman  həcc  əməllərini  yerinə 
yetirdikdən  sonra  Əbuzərin  yanına  getdik  və  bir  az  onun  yanında 
oturduq. Ayağa qalxıb qayıtmaq istədikdə, dedim: “Ey Əbuzər! Mən 
bir  sıra  iĢlərin  baĢ  verdiyini  görür  və  camaatın  arasında  ixtilaf 
düĢəcəyindən  qorxuram.  Əgər  belə  bir  hadisə  baĢ  versə,  mənə  nə 
göstəriĢ verəcəksən?” Əbuzər dedi: “Allah-taalanın kitabı və Əli ibn 
Əbi  Talibdən  ayrılma!  ġəhadət  verirəm  ki,  Peyğəmbəri-əkrəmin  (s) 
belə  buyurduğunu  özüm  eĢitmiĢəm:  “Əli  mənə  iman  gətirən  və 
qiyamət günü mənimlə görüşəcək birinci şəxsdir. O, “böyük siddiq” 
(sözündə  və  əməlində  doğru)  və  “faruq”dur,  yəni  haqqı  batildən 
ayırandır!”
4
  
8.  Əbdür-Rəhman  ibn  Ovf  bir  hədisdə  “əs-sabiqunəl-əvvəlun” 
(öndə  gedən  birincilər) ayəsinin təfsirində deyir: “Onlar QüreyĢdən 
olan  on  nəfərdir.  Onların  da  içərisində  birinci  Ģəxs  Ġslamı  ilk  qəbul 
edən Əli ibn Əbi Talibdir (ə).”
5
  
9.  Cəmaləddin  Əbül-Həccac  “Təhzibul-kəmal”  kitabında 
Peyğəmbəri-əkrəmin (s) səhabəsi Əbu Rafedən belə nəql etmiĢdir:
 
 ٌّٝ ٍاَ   يبعدِّوٌا  آَ ِ اَُاٍَلْاٍِاَا  لْآِاَِ ةُيمَّٚاَا
 :
                                                 
1
  “Tovzihud-dəlail”,  Şəhabəddin  Hüseyni  Şafei,  səh.  171,  “Ehqaqul-həqq” 
kitabından nəqlən, 20-ci cild, səh. 455. 
2
 “Tarixi İbn Əsakir”, 1-ci cild, səh. 245, Beyrut çapı. 
3
  “Əl-cövhərə”,  Məhəmməd  ibn  Əbi  Bəkr,  səh.  8,  Dəməşq  çapı;  “Kənzül-
ümmal”  (kitabın  müəllifi  bu  hədisi  sənədsiz  nəql  etmişdir),  11-ci  cild,  səh.  616, 
Beyrutun “Müəssisətur-risalət” çapı. 
4
  “Təlxisu  tarixid-Dəməşq”,  müəllif:  “İbn  Mənzur”  adı  ilə  məşhur  olan 
İmam  Məhəmməd  ibn  Mükərrəm,  17-ci  cild,  səh.  306,  Dəməşqin  “Darul-fikr”  çapı, 
“Ehqaqul-həqq”  kitabından  nəqlən,  20-ci  cild,  səh.  472  və  “Kənzül-ümmal”,  11-ci 
cild, səh. 616, hədis: 32990. 
5
 “Təlxisu tarixid-Dəməşq”, 17-ci cild, səh. 307. 

---