__________________________________________________
48
təyyarəsi
ilə döyüşə girmiş, ölümcül yaralanmasına baxmayaraq 2
təyyarəni vurmuşdur.
C.6-263;
184. Hüsni Mübarək, Seyid Məhəmməd Hüsni Mübarək
(1928)- Misir Ərəb Respublikasının görkəmli siyasi və dövlət
xadimi. 1975-1981-ci illərdə Misir Ərəb Respublikasının vitse-
prezidenti, 1981-ci ilin oktyabrından Prezidentidir.
C.1-43;
C.2-
188, 194, 198-200;
C.3-24;
C.4-122;
C.6-112;
C.7-19, 240, 241;
185. Hyüston- ABŞ-ın cənubunda şəhər və port. Texas
ştatındadır. Əhalisi təqribən 2 milyon nəfərdir. Demək olar ki,
dünyanın bütün ölkələri ilə biznes və ticarət əlaqələri saxlayır.
Hyüston ABŞ-ın neft biznesinin mərkəzidir.
C.2-202, 203, 228,
264;
C.7-253;
X
186. Xaqani Şirvani, Əfzələddin İbrahim ibn Nəccar Şirvani
(1126-1199)- Azərbaycan şairi, mütəfəkkir. Xaqani Azərbaycan
ədəbiyyatının ən görkəmli simalarındandır. Xaqani Şirvaninin
ədəbi irsi olduqca zəngindir. Onun epik poeziyasının ilk
mükəmməl nümunələrindən “Töhfət ül-İraqeyn” adlı məsnəvisi,
“Mədain xərabələri” adlı məşhur
fəlsəfi qəsidəsi, “Həbsiyyə”
adlandırılan qəsidələri və mərsiyyələri klassik Şərq ədəbiyyatında
kamil əsərlərdir.
C.1-156, 175;
C.2-7;
C.4-276;
187. “Xalq qəzeti”- Azərbaycan Respublikasında gündəlik,
siyasi, ictimai qəzet. 1919-cu ildən “Kommunist” adı ilə nəşr
edilmişdir. 1991-ci ildən isə “Xalq” qəzeti adlanır. Qəzetin
təsisçisi Azərbaycan Republikası Prezidentinin İşlər İdarəsi və
qəzetin redaksiya heyətidir.
C.2-100, 143;
188. Xavyer Solana (1942)- siyasi xadim, 1995-1999-cu
illərdə NATO-nun
Baş katibi, 1999-cu ilin iyulundan Avropa
İttifaqı Şurasının Xarici Siyasət və Təhlükəsizlik üzrə Baş
katibidir.
C.6-161;
C.8-403, 405, 422, 423;
189. Xeyrəddin Qoca, Xeyrəddin Sayəddin oğlu Qocayev
(1950)- Azərbaycan jurnalisti. 1995-2000-ci
illərdə Milli Məclisin
deputatı, 1997-2002-ci illərdə isə Türkiyə Respublikasının
__________________________________________________
49
İstanbul şəhərində Azərbaycan Respublikasının Baş konsulu
olmuşdur.
C.4-257;
190. Xəlil Rza Ulusoy (Ulutürk), Xəlil Rza oğlu Xəlilov
(1932-1994)- Azərbaycanın Xalq şairi. Azərbaycanda xalq
hərəkatının görkəmli öndərlərindən biri.
C.2-44, 92;
C.3-363,
365;
C.4-252, 256;
C.7-162;
191. Xəzər dənizi- Dünyada ən böyük qapalı su hövzəsidir.
Avropa ilə Asiya sərhəddindədir. Dünyanın ən böyük gölüdür.
Uzunluğu Şimaldan Cənuba 1200 km, orta eni 320 km, sahil
xəttinin uzunluğu 6,5 min km.
C.1-224, 419, 441, 594, 596;
C.2-
52, 150, 152, 153, 191, 203, 204, 223, 226, 229, 231, 242, 253,
254, 257, 258, 263, 294, 302, 303, 314, 401-403, 411-414, 422,
430, 436, 470, 474, 475, 488, 574;
C.3-13, 22, 142, 144, 156, 157,
166, 168, 201, 252, 261, 312, 327, 328, 330, 331, 385, 386, 430,
449, 450, 452, 453, 464;
C.4-66, 78, 145, 146, 203, 226, 227, 236,
303, 371, 437, 438;
C.5-36, 37, 38, 62, 115, 116, 159, 186, 280,
281, 332, 397, 406, 420, 446, 447, 462-464, 466, 467, 474, 475;
C.6-22, 23, 31, 32, 115, 122, 140, 142, 145, 157, 158, 163, 167,
187, 190, 192, 196, 197, 202, 209, 281, 317, 333, 349, 360, 409,
410, 413, 415-417, 428, 429;
C.7-8, 238, 242-244, 255, 317, 318,
321, 322, 332, 360, 392, 395, 396, 422, 423, 433, 450, 460;
C.8-
20, 21, 60, 63, 64, 90, 138, 139, 140, 145, 163, 168, 169, 171,
172, 177-179, 183, 231, 241, 251, 254, 255, 257, 259, 266, 278,
284, 297, 298, 303, 401, 431;
C.9-6, 7, 53, 66, 69, 87, 92, 128-
132, 231, 233, 323, 325, 378, 379, 385, 443, 444;
192. Xəzəryanı ölkələr- Bura 5 ölkə: Azərbaycan, İran,
Türkmənistan, Rusiya, Qazaxıstan daxildir.
C.2-475;
C.3-453,
454;
C.5-36-38, 62, 280, 281, 464, 467;
C.6-22, 395, 428, 429;
C.7-450, 460;
193. Xocalı- Azərbaycanın işğal olunmuş rayonu (1992-ci il,
26 fevral). Sahəsi 970 km
2
.
C.1-298, 442, 578, 579;
C.3-214, 392;
C.4-254;
C.5-356, 358, 359, 361, 363, 367, 414, 469;
C.6-37,
212, 213, 217, 249;
C.7-191;
C.8-102, 324, 461;
C.9-399;
194. Xocalı soyqırımı – 1992-ci il fevralın 25-dən 26-na
keçən gecə erməni silahlı qüvvələri və Xankəndində yerləşən
Rusiyanın 366
-cı alayının əsgər və zabitləri Xocalıya hər tərəfdən
__________________________________________________
50
hücum etmiş, şəhəri tamamilə yandırmışlar; 1000 nəfərdən artıq
adam öldürülmüş, yüzlərlə şəhər sakini yaralanmış, itkin
düşmüşdür.
C.1-442;
C.3-214, 215, 216, 218, 219, 392;
C.5-355-
369, 414;
C.6-213;
C.8-324, 461, 462;
C.9-271, 309;
195. Xudiyev Nizami, Nizami
Manaf oğlu Xudiyev (1949)-
filologiya elmləri doktoru, professor. 1996-cı ildən Azərbaycan
Dövlət Televiziya və Radio Verilişləri Şirkətinin sədri.
Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin (1-2-ci çağırış)
deputatıdır.
C.9-396;
İ
196. İbn Sina, İbn Sina Əbu Əli Hüseyn ibn Abdulla (980-
1037)- alim, filosof, həkim, Şərq aristotelizminin nümayəndəsi.
Orta Asiyada və İranda yaşamışdır. Antik fəlsəfi fikrin inkişafında
böyük rol oynamışdır. İranın Həmədan şəhərində (1952) İbn
Sinaya abidə qoyulmuşdur.
C.4-225;
C.6-345;
197. İkinci dünya müharibəsi (1939-45)- Almaniya, İtaliya
və Yaponiya tərəfindən başlanmış böyük müharibə. İkinci dünya
müharibəsi 1939-cu il sentyabrın 1-də Almaniyanın
Polşaya
girməsi ilə başlandı. Sentyabrın 3-də Böyük Britaniya və Fransa
Almaniyaya müharibə elan etdi. 1940-cı il iyunun 10-da İtaliya
Almaniyaya qoşuldu.
1941
-ci il iyunun 22-də Almaniya SSRİ-yə
qarşı müharibə élan etdi. Bununla da Böyük Vətən müharibəsi
başlandı. 1942-43-cü illərdə Sovet ordusunun Stalinqrad və Kursk
vuruşmalarında qələbəsi Almaniyanı qəti surətdə sarsıtdı. 1944-cü
il iyunun 6-da Avropada 2-ci cəbhə açıldı. Bunun da nəticəsində
Fransa daxil olmaqla Mərkəzi və Cənub-Şərqi
Avropa azad
olundu. 1945-ci il mayın 2-də Sovet ordusu Berlini aldı. Mayın 8-
də Karlsxorstda (Berlin yaxınlığında) Almaniyanın danışıqsız
təslim olması haqqında akt imzalandı. 1945-ci il mayın 2-də Sovet
ordusu Berlini aldı. Yaponiyanın təslim olması haqqında sənəd isə
sentyabrın 2-də imzalandı. Bununla İkinci dünya müharibəsi
qurtardı. İkinci dünya müharibəsində 72 ölkə iştirak etmişdir.
Müharibədə iştirak edən ölkələrin silahlı qüvvələrində 110 milyon