Hacı Xanəli Babayev azərbaycançiliq
Yüklə 0,86 Mb.
|
qalacaq. O mənada Heydər Əliyev mənim üçün çox böyük şəxsiyyət və eyni zamanda, idarəetmə səriştəsinə malik əsl dövlət xadimidir. Ümummilli liderimiz Azərbaycanın bütün beynəlxalq təşkilatlarla olduğu kimi, İslam Konfransı Təşkilatı ilə əməkdaşlığına da xüsusi önəm verirdi. Hələ 1994-cü ilin dekabrında Mərakeşin Kasablanka şəhərində keçirilən İslam Konfransı Təşkilatının VII zirvə toplantısında Azərbaycan Respublikasının prezidenti Heydər Əliyev bu təşkilatın beynəlxalq aləmdəki mövqeyindən bəhs edərək demişdir: "Ötən 25 il ərzində bizim təşkilatımız dünya siyasətinin mühüm alətinə çevrilmişdir, müasir dünyanın qlobal və regional problemlərinin həllinə sanballı təsir göstərir. Amma etiraf etmək lazımdır ki, biz İslam dünyasının və öz təşkilatımızın nəhəng potensialından hələ heç də tam və istənilən səviyyədə istifadə edə bilməmişik. Biz nəinki təkcə öz xalqımızın, həm də bütün dünyanın tərəqqisi işində daha sanballı, daha təsirli rol oynaya bilərik və oynamalıyıq". Azərbaycan Respublikası Prezidentinin söylədiyi bu fikir İslam Konfransı Təşkilatının imkanlarından hərtərəfli istifadə olunmasını tövsiyə etməklə yanaşı, eyni zamanda, üzv dövlətlərin təşkilatın nüfuzunun beynəlxalq səviyyədə yüksəldilm əsi istiqamətində əməli fəaliyyətinin zəruriliyini ortaya atır. Hazırda bütün dünyada heç kəsə sirr deyil ki, Azərbaycan islam dininə etiqad edən bir ölkə, Şərq milli- mənəvi dəyərlərini yaşadan və inkişaf etdirən gənc müstəqil bir dövlət kimi həm də, müasir bəşəri dəyərlərə məxsusluq, demokratiya və insan haqlarına hörmət, bütün 132
ölkələrlə, o cümlədən də qeyri-islam dininə etiqad edən dövlətlərlə ən gözəl əməkdaşlıq modelinə malikdir. Azərbaycanın bu mövqeyi, bu siyasəti bütün dünyada, hətta İslama qarşı ən ədalətsiz mövqedə duran cərəyanlar tərəfindən etiraf olunan danılmaz həqiqətdir. Azərbaycan Respublikasının əhalisinin böyük əksəriyyəti İslam dininə etiqad edir. Şübhəsiz ki, dini sahədə İslam dini ölkəmizdə təbii dominantlıq imkanına malikdir. Lakin bu sahədə Azərbaycan xalqının milli xüsusiyyətindən, dövlət və dini rəhbərlərin düzgün mövqeyindən bəhrələnən tarixi tolerantlıq, dini
dözümlülük formalaşmışdır. Bu istiqamətdə Azərbaycanda dini fəaliyyətlə məşğul olan hər bir ictimai fəal dindarın da xidmətləri diqqətəlayiqdir. Ə srlər boyu Azərbaycanda islam, xristian, yəhudi dinlərinə etiqad edən insanlar dostluq və sülh şəraitində yaşamışdır. Bir daha qeyd etmək istəyirəm ki, burada hər hansı bir dinin dominantlıq təşkil etdiyi ölkələrdən biri kimi məhz Azərbaycanda daha çoxsaylı nümayəndəsi olan dinin, yəni konkret olaraq bu halda islam din xadimlərinin tutduğu mövqenin olduqca ədalətli olması göz qabağındadır. İnamla deyə bilərik ki, Azərbaycan dini zəmində rəqabətin olmadığı, əksinə, əməkdaşlığın örnək olduğu müstəqil bir dövlətdir. Yəni, Azərbaycanın öz daxilində qazandığı bu nailiyyət, istər digər müsəlman ölkələri üçün, istərsə də xristian və ya qeyri dinə etiqad edən ölkələr üçün bir örnək ola bilər. Bunu Moskva və bütün Rusiya patriarxı II Aleksi 30 may 2001-ci il tarixdə "Бакинский рабочий" qəzetinə müsahibəsində müxtəlif dinlərin birgə yaşaması sahəsində "sizin ölkə digər dövlətlər üçün nümunə ola bilər" kimi açıq etiraf etmişdir. 133
Hər bir dövlət adamı, din xadimi, eləcə də hər bir vətəndaş bu üstün milli-dini xüsusiyyətimizin bütün bəşəriyyət üçün faydalı bir model kimi formalaşdırılıb təqdim olunmasında öz imkanlarını əsirgəməməlidir. Başqa bir istiqamət isə Azərbaycanın islam dinini bütün dünyaya düzgün təqdim etməsinin əksər İslam ölkələri tərəfindən də açıq etiraf olunmasıdır. Məhz Azərbaycanın bu mövqeyi, ona İslam aləmində, elə bütün dünyada, sözün yaxşı mənasında, qibtə doğuracaq rəğbət qazandırıb. Yəni Azərbaycan nə qədər xristian Qərb ilə sıx əməkdaşlıq etsə də, xristian Avropaya inteqrasiya etsə də öz dini-milli mənsubiyyətini aydın nümayiş etdirir. Şübhəsiz ki, bu istiqamətdə Azərbaycanın XX əsrin 90-cı illərindən başlayaraq ardıcıl həyata keçirdiyi dövlət və din siyasəti öz düzgünlüyünü isbat edib. Azərbaycanın Dağlıq Qarabağ münaqişəsi kimi ağrılı, spesifik bir problemi İslam Konfransı Təşkilatına üzv olan ölkələri daha cəsarətli mövqedə olmağa vadar etdi. Münaqişə başlanandan bəri Ermənistanı işğalçı kimi məhz İslam ölkələri, İslam Konfransı Təşkilatı tanıdı. Təcavüzkarın işğal etdiyi Azərbaycan torpaqlarını tərk etməsini tələb etməklə, beynəlxalq təşkilatlar tərəfindən problemə ədalətli yanaşma praktikasının əsasını qoyuldu. Şübhəsiz ki, burada Azərbaycanın ümummilli lideri Heydər Əliyevin və Qafqaz müsəlmanları idarəsinin sədri Şeyxülislam Hacı Allahşükür Paşazadənin xüsusi, müstəsna xidmətləri var. Məhz bu strategiya nəticəsində hazırda Azərbaycan Qərb dövlətləri ilə münasibətləri pozmadan, əksinə əməkdaşlığı daha da genişləndirməklə yanaşı İslam ölkələri ilə, sivil İslam strukturları ilə yaxşı əlaqələrə malikdir. Bu ölkələr
və təşkilatlar 134 Azərbaycanın problemlərinin həllində, çətinliklərinin aradan qaldırılmasında fəal iştirak edirlər. Qaçqın və məcburi köçkünlərə yardım edirlər, quruculuq işlərinə, islahat strukturun yaranmasına böyük məbləğdə kreditlər, qrantlar ayırırlar. Azərbaycan öz milli-dini özünə məxsusluğunu qorumaqla, qloballaşan dünyaya
inteqrasiya proseslərində fəal iştirak edir. Azərbaycanın da bu mövqeyi 2004-cü ilin martında Küveytdə keçirilən "İslam və region-dünya əməkdaşlığı" forumunda aydın ifadə olunmuşdu. Bu mövqe dünya ictimaiyyətinə, islam ümmətinə belə çatdırılmalıdır: "Sovet rejimi dağıldıqdan, Şərq və Qərb blokları arasında soyuq müharibəyə son qoyulduqdan, qütbləşmə aradan qalxdıqdan və yalnız bir qütb qaldıqdan sonra qüvvələr arasında baş vermiş dəyişikliklər ikinci qütbü tapmaq zərurətini ortaya atmışdır, çünki siyasi iddialara bəraət qazandırmaq üçün ikinci qütbün olması labüddür. Aydındır ki, dünya səviyyəsində baş vermiş yeni dəyişikliklər məhz islamı yeni dünya sistemi çərçivəsində tələb olunan ikinci qütbə çevirmək istiqamətində gedir, bu qütbü dünya ictimai rəyində antaqonist, müxalifətçi qütb kimi pis görkəmdə təqdim etmək məqsədi güdülür. Belə bir şəraitdə İslam dünyası başa düşməlidir ki, ona meydan oxunması mədəni xarakter daşıyır, odur ki, onun özünümüdafiəsi do mədəni xarakterdə olmalıdır. O, özünə qarşı qərəzli mövqedə duranların hərəkətlərinə spazmatik fanatizm və terror mövqeyindən deyil, hikmət və gözəl moizə ilə cavab verməlidir. Allah-təala buyurmuşdur: "Rəbbininyoluna hikm ət və
135
Yüklə 0,86 Mb. Dostları ilə paylaş:
|