6
7. Ibn Ömər t Peyğəmbərin (s.a.s) belə buyurduğunu rəvayət
edir: "Allah yolunda döyüşən, həcc və ümrə edən Allahın
qonaqlarıdır. Onlar Allahın dəvətini qəbul ediblər. Onlar bunu
Allahdan istəyiblər Allah da onlara istədiklərini verib" (İbn
Macə və İbn Hibban rəvayət ediblər. Albani hədisin etibarlı
olduğunu bildirib).
8. Aişə t deyir ki, Peyğəmbər (s.a.s) buyurub: "Ərəfa günündən
başqa, Allahın bəndələrinin çoxusunu cəhənnəmdən qurtardığı
bir gün yoxdur. O gün Allah insanlara daha yaxın olaraq
mələklərə buyurar: Bunlar nə istəyirlər?!" (Müslim).
9. "Ən xeyirli dua Ərəfa günü edilən duadır..." (Tirmizi və Malik
rəvayət ediblər. Albani hədisin etibarlı olduğunu bildirib).
10. Peyğəmbər (s.a.s) buyurub: "...Ramazan ayında ümrə edən
şəxs, mənimlə həcc etmiş sayılar" (Buxari və Müslim).
11. Peyğəmbər (s.a.s) buyurub: "Məscidul-Həramda qılınan
namaz, digər məscidlərdə qılınan namazdan yüz min dəfə
üstündür" (Əhməd rəvayət edib və Albani hədisin etibarlı
olduğunu bildirib).
Səfərin, ümrənin və həccin ədəb qaydaları!
Həcc və ümrəsinin qəbul olunmasını istəyən adam bir sıra
ədəb qaydalarını öyrənməli və onlara əməl etməlidir. Onlardan
bəziləri vacib, digərləri isə müstəhəbdir. Indi isə bu ədəb
qaydalarının bəzilərini sizə xatırladıram:
1. Allaha istixarə edərək Ondan münasib vaxtı, miniyi, dostu və
gedəcəyi yolu istəməlidir. Həccin özlüyündə xeyirli ibadət
olmasına görə onu istixarədə demək lazım deyil. Istixarənin
edilmə qaydası isə iki rükət namaz qılmaq və namazda varid
olan duanı etməkdir. Istixarə duasını "Allahummə inni
əstəxirukə bi-ilmikə və əstəqdirukə biqudrətikə və əsəlukə min
fadlikəl-azim fəinnəkə təqdiru valə aqdiru və tələmu va lə
aləmu və əntə alləmul ğuyub. Allahummə in kuntə tələmu ənnə
həzəl əmrə -burada istədiyini deyir- xeyrun li fi dini və məaşi
və aqibəti əmri acilihi və əcilihi faqdurhu li və yəssirhu li
summə barik li fihi və in kuntə tələmu ənnə həzəl əmrə şərrun li
fi dini və məaşi və aqibəti əmri acilihi və əcilihi fəsrifhu anni
7
vəsrifni anhu vəqdur liyəl-xeyra heysu kənə summə ərdini
bihi".
2. Həcc və ümrə etmək istəyən adam, bu əməlini sırf Allaha
məxsus etməli və Allaha daha yaxın olmağı qəsd etməlidir.
Həcc və ümrə edən insanın niyyəti: dünya, fəxr, titul, ləqəb,
riya və ya təkəbbürlük qazanmaq olmamalıdır. Bu cür niyyətli
olmaq əməli batil edər və Allah yanında qəbul edilməz. Allah
təalə buyurur: "De ki: Mənim namazım da, ibadətim də,
həyatım və ölümüm də aləmlərin Rəbbi Allah üçündür! Onun
heç bir şəriki yoxdur. Mənə belə buyurulmuşdur və mən ilk
müsəlmanam!" (əl-Ənam: 162-163). Həmçinin Allah təalə
buyurur: "Kim Rəbbi ilə qarşılaşacağına ümid bəsləyirsə, yaxşı
iş görsün və Rəbbinə etdiyi ibadətdə heç kəsi şərik qoşmasın"
(Kəhf: 110). Müsəlman məhz belə olmalıdır. O, yalnız Allahın
razılığını və axirəti qazanmağı istəməlidir. Bu haqda Allah
təalə buyurur: "Hək kəs fani dünyanı istəsə, dilədiyimiz şəxsə
orada istədiyimiz neməti tezliklə verərik. Sonra isə ona
cəhənnəmi məskan edərik. O, cəhənnəmə qınanmış və
qovulmuş bir vəziyyətdə daxil olar" (əl-Isra: 18).
Bir Qüdsi hədisdə Allah təalə buyurur: "Mən şərik qoşulanların
arasında şırkdən ən uzaq olanıyam. Kim bir əməlində başqasını
Mənə ortaq tutarsa Mən onu və onun şirk əməlini qəbul etmərəm"
(Müslim). Peyğəmbər (s.a.s) öz ümməti üçün kiçik şirkdən
qorxaraq belə buyurardı: "Mən sizin üçün ən çox kiçik şirkdən
qorxuram". Əshabələr: bəs o kiçik şirk nədir? - deyə soruşduqda o
buyurdu: "Riya" (Əhməd rəvayət edib və Albani hədisin etibarlı
olduğunu bildirib).
3. Həcc və ümrə edən adam bu iki ibadət haqqında ətraflı
məlumata malik olmalıdır. Həmçinin səfərə çıxmadan öncə,
səfərdə namazın qısaldılması, cəm edilməsi, təyəmmümün,
ayağa məsh etməyin və s. bu kimi ehtiyac duyulacaq əməllərin
hökmlərini də bilməlidir.
4. Həcc və ya ümrə etməsindən asılı olmayaraq, bütün günah və
asiliklərdən tövbə etmək. Həqiqi tövbə, bütün günahları tərk
etmək, keçmişdə etdiyi günahlara görə peşmançılıq çəkmək və
bir daha belə günahlara qayıtmamaqla olur. Həmçinin haqqını
8
tapdaladığı kimsələrin haqlarını qaytarmalı və onlardan
halallıq almalıdır. Bunu, Qiyamət günü etdiyi yaxşı əməlləri
götürüb, haqqı tapdalanan adama verilməməsi üçün etməlidir.
Yaxşı əməli olmayan adamın aqibəti, haqqını tapdaladığı
adamın günahlarının ona yüklənməsi ilə nəticələnəcəkdir.
5. Həcc və ümrə edən şəxs, bu ibadətləri halal yolla qazandığı
malı ilə yerinə yetirməlidir. Allah pakdır və yalnız pak olan
işləri qəbul edər. Çünki "haram mal, ibadətin qəbul
olmamasına səbəbdir" (Müslim). "Allaha asiliklə yetişən
(qidalanan) ətin aqibəti cəhənnəmə daha layiqdir" (Albani
hədisin etibarlı olduğunu bildirib).
6. Həccə və ümrəyə gedənin vəsiyyətini yazması müstəhəbdir. O,
alacağı və verəcəyini bu vəsiyyətdə bildirməlidir.
7. Həccə gedənin öz ailəsinə Allahdan qorxmağı nəsihət etməsi
müstəhəbdir.
8. Yola çıxarkən saleh dost seçmək müstəhəbdir. Onun şəriəti
bilən tələbələrdən olması bəyənilir. Çünki, bu onun həccinin və
ümrəsinin daha düzgün olmasına bir səbəbdir.
9. Öz ailəsi, qonşuları, elm əhli və dostları ilə vidalaşmaq
müstəhəbdir.
10. Dördüncü günün əvvəlində səfərə çıxmaq müstəhəbdir. Çünki
Peyğəmbər (s.a.s) belə edərdi.
11. Evdən çıxarkən "Mənzildən çıxarkən oxunan" duanı oxumaq
da müstəhəbdir. "Bismilləh, təvəkkəltu aləl-lah, və lə havlə və
lə quvvətə illə billəh (Əbu Davud və Tirmizi). Allahummə inni
auzu bikə ən ədillə əv udəllə, əv əzillə əv uzəllə, əv əzlimə əv
uzləmə, əv əchələ əv yuchələ aləyyə" (Əbu Davud, Tirmizi,
Nəsai və İbn Macə).
12. Həmçinin maşına, təyyarəyə və başqa miniklərə minərkən
səfər duasını oxumaq müstəhəbdir. "Allahu əkbər, Allahu
əkbər, Allahu əkbər, Subhənəlləzi səxxara lənə həzə və mə
kunnə ləhu muqrinin va innə ilə rabbinə ləmunqalibun.
Allahummə innə nəsəlukə fi səfərinə həzə əl-birra vət-təqva və
minəl əməli mə tərda, Allahummə havvin aleynə səfərənə həzə
vətvi annə budəhu, Allahummə əntəs-sahibu fis-səfər vəl
Dostları ilə paylaş: |