Hələ uĢaqlIqdan mən qocalmIĢam
Yüklə 3,92 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- «Dünən “sessiya-sessiya” deyirdiniz, indi noldu Mən tələb edirəm ki, sessiyanın günü müəyyənləĢdirilsin. Hiss edirəm ki, Surətin tələblərinə bir etinasızlıq
- N.Pənahovun bildirdiyinə görə, S.Hüseynov H.Əliyevin Ali Sovet sədri olmaq istədiyini bilən kimi “çox sərt Ģəkildə Əliyevlə telefonla danıĢaraq ultimatum verdi ki
- Ə.Hümbətov, R.Cavadov, R.Quluyev və E.Məmmədov, A.Abbasov kimi isimlərdi. Heydər Əliyevin ona pul və silah yardımı etdiyi haqqında əldə bilgilər vardı. Heydər
istefası məsələsinə baxdı və onun yerinə sədr seçilməsini müzakirə etdi. Ġclası Tamerlan Qarayev aparırdı. O bildirdi ki, biz hamımız buraya televiziyada verilmiĢ elanla yığılmıĢıq; bu elan Ġsa Qəmbərin ərizəsi oxunduqdan sonra verildi. Ġsa Qəmbər bəyan etdi ki, mən respublikada sabitliyin bərqərar olması, vətəndaĢ qarĢıdurmasına son qoyulması, qardaĢ qanı axıdılmasına yol verməməyə kömək göstərmək naminə öz müstəqil qərarımla istefa verirəm. Ġstefası qəbul edilən Ġsa Qəmbər Milli Məclisin üzvü qaldı. Ġsa bəyin istefası qanunverici hakimiyyətin də qiyam qarĢısında əl qaldıraraq məğlubiyyətə uğramasının rəsmi təsdiqi oldu. Bu istefada rolu olduğu Ģübhə doğurmayan keçmiĢ baĢ nazir Pənah Hüseynov onun səbəbini belə açıqlayır: “Yevlax [11 iyunda] alınandan sonra Ġsa bəy bunu hərbi məğlubiyyət kimi qiymətləndirib qərar qəbul elədi. H.Əliyev baĢ nazir vəzifəsini istəmirdi. Açıq Ģəkildə o, ümumiyyətlə, heç bir postu istəmirdi. Biz axırıncı imkandan istifadə edərək Əbülfəz bəyin prezidentliyini saxlamaq istiqamətində çalıĢırdıq. Təbii ki, H.Əliyev birinci Ģəxs olmaq uğrunda mübarizə aparırdı. Hesab edirəm ki, onunçün əlveriĢli Ģərait yaranmasaydı ikinci posta da razı ola bilərdi” (“Yeni Müsavat”, 16.04.1999). Ġsa bəyin istefası məhz H.Əliyevin Ali Sovet sədri seçilməsindən ötrüydü. Əlbəttə, Ġsa bəyin özü razı olmasaydı hər hansı qüvvənin onu buna məcbur edə biləcəyini ağlıma da gətirmirəm və bu qərarın qarĢılıqlı razılıq nəticəsində ortaya çıxdığına kiçicik də Ģübhəm yoxdur, ancaq onun lehinə olan bütün tutarqaları bir yana qoyaraq düĢünürəm ki, Ġsa bəy kimi olduqca güclü bir Ģəxsin hakimiyyətdən getməsi çox yanlıĢ addımdı. Ona görə ki, Ġsa bəy bu hakimiyyətə gəlib düĢmüĢ, məsələn, Tahir Kərimli kimi sıradan bir Ģəxs deyildi - o, Azərbaycan Xalq hərəkatının liderlərindən, Azərbaycan Xalq Cəbhəsinin qurucularından, nəhayət, bu hakimiyyətin qələbəsini təmin edən insanlardan biriydi və hakimiyyətdəki yerini də özü qazanmıĢdı. Ġsa Qəmbər prezident Elçibəylə yanaĢı bu hakimiyyəti qurmaq, möhkəmlətmək və yaĢatmaqçün hədsiz gərgin çalıĢmıĢ, Azərbaycan dövlətinin müstəqilliyinə öz layiqli töhfəsini vermiĢdi. Prezidentlə birgə Ġsa bəy də hakimiyyət sarayının möhkəmliyini qoruyan sarsılmaz sütundu və onun uçurulması hökmən bu sarayın yerlə yeksan olunmasıyla nəticələnməliydi. Ona görə də Ġsa bəyin getməsini hakimiyyətin yadlara könüllü təhvil verilməsinə razılıq kimi anlayıram və bu qərarı qətiyyən bəyənmirəm. Ancaq, açığı, bu sözləri yazsam da, öz-özümdən soruĢuram: bəs istefa verilməsəydi nə olacaqdı? O saat da, nədənsə, gözlərim önündə Azərbaycan boyda qan dənizi calxalanır... Bəli, əslində Azərbaycan Xalq hərəkatının məntiqi nəticəsi olan əsl xalq hakimiyyətinin taleyini biryolluq həll edən Milli Məclisin bu iclasında bir yanda Ġsa Qəmbər istefa verir, obiri yandasa bu hakimiyyətin qanlıbıçaq düĢmənləri olan Rəhim Qazıyev, Arif Rəhimzadə, Araz Əlizadə və baĢqaları cilov gəmirir, əksəriyyəti kommunistlərdən ibarət Ali Sovetin sessiyasının çağırılmamasından, Gəncə və ona bitiĢik rayonlarda dövlət qurumlarını ləğv edib hakimiyyəti öz nəzarəti altına almıĢ S.Hüseynovun tələblərinin yerinə yetirilməməsindən narahatlıqlarını bildirirdilər. Rəhim Qazıyev hətta Ġsa Qəmbər istefa verəndən sonra da üzünü deputatlara tutub soruĢurdu: «Dünən “sessiya-sessiya” deyirdiniz, indi noldu? Mən tələb edirəm ki, sessiyanın günü müəyyənləĢdirilsin. Hiss edirəm ki, Surətin tələblərinə bir etinasızlıq var». Bəli, artıq hamının siyasət bazarında öz malını Surətin adıyla xırıd etməsi dəbə minmiĢdi. Etibar Məmmədovun təklifiylə prezidentin Milli Məclisə gəlməsinədək fasilə elan edildi. Fasilədən sonra Əbülfəz Elçibəy və H.Əliyev də iclasa qatıldılar. Ali Sovetin sədri olması razılaĢdırılmıĢ H.Əliyev sessiyada söz alaraq dedi: “Hadisə olub, qan tökülüb. Ancaq bunun davam etməsinə yol vermək olmaz. Mən prezident Əbülfəz Elçibəydən xahiĢ etmiĢəm və qərara gəlmiĢəm ki, Gəncəyə gedib vəziyyəti yerində öyrənim, sonra təkliflərimi verim...”.
Əslində Surətin belə qəzəblənməsinə əsas yoxdu - H.Əliyev “özgəsi” deyildi axı! Fazil Qəzənfəroğlu yazır: “Gəncə üsyanında hər nə qədər Surət Hüseynovun adı ön
(F.Qəzənfəroğlu, göstərilən kitabı, s.215). Əbülfəz bəy də, H.Əliyev də Ali Sovet binasına girəndə içəridə bulunmuĢ və dövlət adamlarının onları necə qarĢılamasının Ģahidi olmuĢ bir dostum sonralar mənə söylədi ki, həmin gün qəti inandım ki, Azərbaycanın bir prezidenti getdi, yerinə baĢqası gəldi. Ali Sovetdən reportaj hazırlayan “Azadlıq” qəzetinin müxbiri Bahəddin Həziyev də maraqlı bir məqamı tutub: “Məclis iĢini yarımçıq saxlayır. Salondan çıxarkən Naxçıvan MR Ali Məclisinin sədri Azərbaycan Respublikası baĢ nazirinin birinci müavini Vahid Əhmədova göstəriĢ verir ki, bir saatdan sonra maĢınlar jurnalistləri aparmaq üçün Ali Sovetin qarĢısında olsun” (“Azadlıq”, 15.06.1993). Siyasətdən baĢı çıxmayan, ancaq prezident olmaq eĢqiylə alıĢıb-yanan Surət Hüseynov iqtidarın qarĢısında irəli sürdüyü bütün tələblərlə məhz Heydər Əliyevə xidmət göstərdiyini anlayacaq səviyyədə deyildi. Onun nadanlığından maksimum yararlanan H.Əliyev Bakıya gəldikdən sonra məhz Surət xofunu körükləməklə hələlik ilk addım kimi strateji əhəmiyyətli spiker kürsüsünü boĢaltdırmağa nail oldu. Ġsa Qəmbərin istefasından sonra ABġ-ın Oksford analitik mərkəzinin ġərqi Avropa qrupu Gəncə hadisələrini operativ təhlil edərək vəziyyəti dəyərləndirdi: “Beləliklə, Qəmbərin və Nazirlər Kabineti baĢçısının istefası çevriliĢin müvəffəqiyyəti üçün zəruri Ģərt ola bilər. Lakin Elçibəyin bu çətinliklərdən qurtarmaq üçün legitim imkanları vardır, çünki hakimiyyətə seçki yolu ilə gəlmiĢdir.
Yüklə 3,92 Mb. Dostları ilə paylaş:
|