H.Əliyev adına Neft Emalı Zavodunun modernləşdirilməsi
layihəsinin Faza-1 – Bitum qurğusunun tikintisi və istismarı
üzrə Ətraf Mühitə Təsirin Qiymətləndirilməsi
Şəkil 3.3
Məhsulun Saxlanması və Doldurulması Sxemi
İtirilən istiliyin əvəzinin verilməsi, saxlama temperaturunun 170-180C-də qalmasının təmin edilməsi üçün
saxlama çənləri ilanvari qaynar yağ qızdırıcıları ilə təchiz ediliblər. Çənlərdə temperatur qaynar yağ çıxış
xətlərində quraşdırılmış temperatur tənzimləyici klapanlara təsir göstərən temperatur tənzimləyicilərlə
nizamlanır.
Bloklaşdırıcılar saxlama çənlərini kritik yüksək səviyyədən qoruyur.
Bitum doldurucu mərkəzdənqaçma nasosunun köməyi ilə bitum doldurma stenderinə (kolonka) və
avtosisternlərə verilir. Nominal məhsuldarlıq 5 bar çıxış təzyiqində 260 m
3
/saat-dir, normal istismar zamanı
iki nasos paralel işləyir və 520 m
3
/saat məhsuldarlıqla 6 stenderi təchiz edir. Doldurma nasosunun sərfi
təzyiq tənzimləyici ilə nizamlanır, tələb olunarkən nominal məhsuldarlıqda hər bir stenderin təchiz olunması
üçün fırlanma surəti tənzimlənir. Qayıdış xətlərində quraşdırılmış sərf tənzimləyici bitum doldurma nasosu
üçün tələb olunan minimal sərfi təmin edir, eyni zamanda qalan bitum həmin saxlama çənlərinə qayıdır.
Avtosisternlərə 6 bitum doldurma stenderindən hər birinin nominal məhsuldarlığı 80 ton/saat-dır. Hər bir
doldurma stansiyasına iki stender quraşdırılıb. Qaynar məhsulun buxarının, doldurulma zamanı ətraf
mühitə çıxmasının qarşısının alınmasından ötrü avtosisternlərə sorucu doldurma ventilyatorları quraşdırılıb
(hər doldurma məntəqəsində bir ədəd ventilyator). Ventilyasiya qazları ümumi bir xətlə inseneratora
yandırılma üçün verilir. İnseneratorun açılması halında ventilyasiya qazları atmosferə qəza üfürmə xəttinə
verilir.
EKOLOGİYA İDARƏSİ
31
H.Əliyev adına Neft Emalı Zavodunun modernləşdirilməsi
layihəsinin Faza-1 – Bitum qurğusunun tikintisi və istismarı
üzrə Ətraf Mühitə Təsirin Qiymətləndirilməsi
FƏSİL
4
4 HÜQUQİ ÇƏRÇİVƏ, NORMA VƏ STANDARTLAR
4.1 Tənzimləmə və siyasət
Konstitusiya və Ətraf Mühitin Mühafizəsi haqqında qanunla yanaşı bu vaxtadək ətraf mühitlə münasibətlərin
müxtəlif başlıca sahələrini əhatə etmək üçün bir çox digər qanunvericilik aktları qəbul olunmuşdur. Qeyd
edilə bilən əsas ekoloji qanunlar aşağıdakılardır:
Cədvəl 4.1 Ətraf Mühit sahəsində Azərbaycan Respublikası Qanunları
№
Məcəllələr və
qaydalar
Ən çox əlaqədar olan aspektləri
Layihəyə aid məsələlər
1
Ətraf
Mühitin
Mühafizəsi haqqında
Qanun (172 saylı, 04
avqust, 1999-cu il
tarixli
sərəncamla
təsdiq edilmişdir)
Qanun ətraf mühitin qorunmasının əsas
prinsiplərini və ətraf mühitin qorunması
ilə bağlı dövlətin, ictimai birliklərin və
vətəndaşların hüquq və vəzifələrini
müəyyən edir.
Qanun dövlətə “təhlükəli iqtisadi
fəaliyyətlər,
tullantılar
və
zərərli
maddələrin ətraf mühitə atılması üzrə”
xüsusi icazələr vermək və limit və
kvotalar müəyyən etmək səlahiyyəti verir
(II Fəsil, maddə 4). 10-cu maddədə “təbii
ehtiyatlardan istifadə, zərərli maddələrin
ətraf mühitə atılması və sənaye və
məişət tullantılarının yerləşdirilməsi”
üzrə limitlərin yaradılmasını tələb edir.
Qanunun bir sıra maddələri
a) layihələndirmə
işlərinin
icrası
(maddə 36);
b) müəssisələrin, qurğuların və digər
obyektlərin istifadəyə verilməsi və
istismarı (maddə 41);
c) sənaye,
nəqliyyat
və
kommunikasiya obyektlərinin, kənd
təsərrüffatı və suvarma qurğularının
istismarı (maddə 42);
d) şəhərsalma və digər yaşayış
məntəqələrinin tikintisinin icrası
(maddə 43);
e) radioaktiv maddələrin istismarı
(maddə 44)
zamanı
tullantıların
minimuma
endirilməsinə
və
düzgün
idarə
edilməsinə xüsusi diqqət yetirmələrini
tələb edir.
Ətraf Mühitin Mühafizəsi haqqında
Qanunun 8-ci fəslində dövlət
ekoloji ekspertizasının (DEE)
ətraflı əsaslarını təmin edir.
Bununla da ekoloji ekspertizanın
məqsədi “ekoloji tələblərə və ətraf
mühitin kəmiyyət parametrlərinə
uyğun olaraq sənaye vahidləri
tərəfindən ətraf mühitə göstərilən
təsirləri müəyyən etmək, bu
təsirlərin
nəticələrini
gözdən
keçirmək və mümkün təsirləri
proqnozlaşdırmaq” kimi müəyyən
edilir (maddə 50).
EKOLOGİYA İDARƏSİ
32
H.Əliyev adına Neft Emalı Zavodunun modernləşdirilməsi
layihəsinin Faza-1 – Bitum qurğusunun tikintisi və istismarı
üzrə Ətraf Mühitə Təsirin Qiymətləndirilməsi
2
“Azərbaycanda Ətraf
Mühitə
Təsirin
Qiymətləndirilməsi
Prosesi
Haqqında
Əsasnamə”yə (1996)
Fəaliyyətlərin Dövlət Ekoloji Ekspertizası
ilə razılaşdırılması üçün ƏMTQ sənədi
işlənilməli və təqdim edilməlidir.
ƏMTQ
sənədinin
işlənilməsi
məcburidir. Bu sənəd ərazinin
bərpa və yenidənqurma, istismar
planlarına, texnoloji yenilənmə və
s. özündə əks etdirməklə hüquqi
şəxs
və
ya
podratçıdan
aşağıdakıların yerinə yetirilməsi
tələblərini irəli sürür:
•
ətraf təbii və sosial-iqtisadi
mühitin ilkin və gözlənilən
vəziyyətinin
qiymətləndirilməsi;
•
tikinti, yenidənqurma və
istismar proseslərinin ətraf
mühitə təsir standartlarının
müəyyən edilməsi;
•
ətraf mühitə təsirlərin
azaldılması və yumşaldılması
tədbirlər sistemini özündə
birləşdirən Ətraf Mühitin İdarə
Edilməsi Planı;
•
Ekoloji tədbirlərin effektivliyini
nəzarətdə saxlayan Ətraf
Mühitin Monitorinqi Planı.
3
Xüsusi
Mühafizə
olunan
Ərazilər
haqqında Qanun (366
saylı, 15 iyul, 2000-ci
il tarixli qərarla təsdiq
edilmişdir – 840 IQ)
Qanun Azərbaycanda qorunan təbii
ərazilər və obyektlər üçün hüquqi bazanı
müəyyən edir.
Qanunla qoruqlar ərazisində hər
cür iqtisadi fəaliyyət qadağandır.
4
Əhalinin
Sağlamlığının
Qorunması haqqında
Qanun (#360IQ saylı,
25.07.1997
tarixli
qərarla
təsdiqlənmişdir)
Qanun ictimai sağlamlığın qorunması və
səhiyyə sisteminin əsas prinsiplərini
müəyyən edir.
Qanun ictimai sağlamlığa mənfi
təsirlərə görə məsuliyyət müəyyən
edir və çirklənmiş ətraf mühitin
sağlamlığa vurduğu ziyanın bu
ziyana səbəb olan qurum və ya
şəxs tərəfindən kompensasiya
edilməli olduğunu bəyan edir.
5
Sanitar-Epidemioloji
Sağlamlıq haqqında
Qanun (371 saylı,
10.11.1992
tarixli
qanunla
təsdiq
edilmişdir)
Qanun layihələndirmə, tikinti və istismar
mərhələlərində və digər iqtisadi
fəaliyyətlərə görə sənaye müəssisələri
tərəfindən riayət edilməli olan sanitariya
və epidemiologiya tələblərini müəyyən
edir. Məqsədi əhalinin sağlamlığını
qorumaqdır. O, vətəndaşların təhlükəsiz
mühitdə
yaşamaq
və
sanitar-
epidemioloji şərait, ətraf mühit və ictimai
sağlamlıq haqqında tam və azad
informasiyaya çıxış haqqının olduğunu
təsbit edir.
Sanitar-Epidemioloji
Sağlamlıq
haqqında
Qanun
sənaye,
radioaktiv, kənd təsərrüfatı və
məişət tullantılarının toplanılması,
saxlanılması,
daşınması
və
istifadəsi
zamanı
sanitar
normaların pozulmasına görə
inzibati,
cinayət
və
mülki
məsuliyyət nəzərdə tutur (maddə
39).
6
Atmosfer Havasının
Qorunması haqqında
Qanun (109 IIQ saylı,
11 iyun, 2001 tarixli
qərarla
təsdiq
edilmişdir)
Qanun havanın qorunmasının hüquqi
əsasını yaratmaqla əhalinin sağlam
mühitdə yaşamaq haqqında konstitusiya
hüququnu həyata keçirmiş olur.
Bu
sahədə
hakimiyyət
orqanlarının, hüquqi və fiziki
şəxslərin və QHT-lərin hüquq və
vəzifələrini bəyan edir, iqtisadi
fəaliyyətlər
zamanı
atmosfer
havasının qorunması üzrə ümumi
EKOLOGİYA İDARƏSİ
33
Dostları ilə paylaş: |