Ilmiy metodologik kimyo

20-masala. 80% li sirka kislota eritmasini hosil qilish uchun 192 g suvda qanday miqdordagi sirka angidridni eritish kerak?
Y e c h i sh: Sirka angidrid suv bilan reaktsiyaga kirishib, sirka kislota hosil qiladi:

Birinchi usul: Sirka angidrid suvni o`ziga bog`lashi sababli, erituvchining miqdorini o`zgartiradi. Sirka angidridning miqdori noma`lum, shunday bo`lgach, erituvchining miqdori ham noma`lum. eritmaning konsentratsiyasini sirka angidrid orqali ifodalasak, noma`lum kattaliklarning sonini kamaytirishga erishgan bo`lamiz:
120 g 80% ni tashkil etadi,102 g x% ni tashkil etadi,
.
Sirka angidridga nisbatan 68% li eritma tayyorlash uchun
32 g 68 g ni eritish kerak,192 g da x₁ g ni eritish kerak,
g.
Ikkinchi usul:x g sirka angidridni 192 g suvda eritib, (192+x) g eritma hosil qilamiz. Sirka angidridning suv bilan reaktsiyasi tenglamasidan ko`rinib turibdiki,
102 g dan 120 g hosil bo`ladi,x g dan g hosil bo`ladi,
eritma 80% li bo`lishi lozim ekan, u holda
80 g 100 g eritmada bo`ladi, g (192+x) g eritmada bo`ladi,

12000x=102·80(192+x)
12000x=1566720+8160x
3840x=1566720 x=408 Demak, 192 g suvda 408 g sirka angidrid eritilishi kerak.

Аdаbiyotlаr ro’yхаti
1.Barkamol avlod-O‘zbekiston taraqqiyotining poydevori («Ta’lim to‘­g‘risida»gi qonun, «Kadrlar tayyorlash milliy dasturi»).-Toshkent: O‘zbekiston,1997.-64 b.
2.Asqarov I.R.,To‘xtaboyev N.X.,G‘opirov K. Kimyo.7-sinf. Umumiy o‘rta ta’lim maktablari uchun darslik.-Toshkent:Sharq,2009.-160 b.
3.Asqarov I.R.,To‘xtaboyev N.X.,G‘opirov K. Umumiy o‘rta ta’lim maktablarining 7-sinf Kimyo darsligidan foydalanish uchun metodik qo‘llanma.-Toshkent:2003.-128 b.
4.Axmetov. N. S. Neorganicheskaya ximiya-7 / N. S. Axmetov, L. M. Kuznesova. – M.: Prosveщenie, 1978.
5. Axmetov N. S. Ximiya. 8 klass / N. S. Axmetov. – M., 1998.
6.Batina Ye. V. Ob ispolzovanii didakticheskoy kartochki pri kontrole znaniy / Ye. V. Batina // Ximiya v shkole. – 2005. – № 5. – S. 40-41.
7.Berdonosov S. S. Ximiya: Metodicheskie rekomendatsii dlya uchiteley / S. S. Berdonosov Ye. A. Mendeleeva, M. N. Korobkova. – M.: Prosveщenie, 2004.
8.Vasileva P. D. Obuchenie ximii / P. D. Vasileva, N. Ye. Kuznesova. – SPb.: KARO, 2003. – 128 s.
9. Vasileva T. K. Tematicheskie poznavatelnыe igrы / T. K. Vasileva // Ximiya v shkole. – 2005. – № 7. – S. 16-17.
10.Vivyurskiy V. Ya. Ximicheskiy diktant – priyom povыsheniya kachestva znaniy / V. Ya. Vivyurskiy // Ximiya v shkole. – 1982. – № 1. – S.47-49.
11.Zaysev O.S. Metodika obucheniya ximii: Teoreticheskiy i prikladnoy aspektы. -M.: VLADOS, 1999. - 384 s.
12.Zыryanova O. I. Ximicheskiy diktant kak sredstvo zakrepleniya osnovnыx ximicheskix ponyatiy / O. I. Zыryanova // Ximiya v shkole. – 1978. – № 1. – S.27-28.
13.Ivanova R. G. Izuchenie ximii v 7-8 klassax / R. G. Ivanova, A. M. Cherkasova. – M.: Prosveщenie, 1983.
14.Ilichyova Ye. V. Istoricheskiy analiz razvitiya ponyatiy ob osnovnыx klassax neorganicheskix soedineniy / Ye. V. Ilichyova // Ximiya v shkole. – № 7. – S. 77-80.
15.Isaev D. S. Delovaya igra po teme «Ximicheskie svoystva neorganicheskix veщestv vajneyshix klassov» // Ximiya v shkole. – 2002. – № 9. – S. 64-66.
16.Isaev D. S. K izucheniyu temы «Vajneyshie klassы neorganicheskix soedineniy» // Ximiya v shkole. – 2007. – № 9. – S. 50-53.
17.Kiryushkin D.M., Polosin B.C. -Metodika obucheniya ximii: Ucheb. posobie dlya ped. in-tov. -M.: Prosveщenie, 1970. - 495 s.
18.Kuznesova N.E. Metodika obucheniya ximii: ucheb. dlya studentov pedagogicheskix vuzov. L., 1987. – 320s.
19. Maktabda kimyo jurnali. 2011-2013 yil sonlari.
20.Obuchenie ximii v 7 klasse: Posobie dlya uchitelya / A. S. Koroщenko P. N. Jukov M. V. Zueva i dr.; Pod red. A. S. Koroщenko. – M.: Prosveщenie, 1988.
21.Potapov V.M.,Xomchenko G.P. Ximiya.-Toshkent:O‘qituvchi,1985.
22.Rudzitis G.E., Feldman F.G. Umumiy kimyo asoslari.-Toshkent:O‘qituvchi,1991..
23.Teshaboev S., Nishonov N. Anorganik kimyo. 7-sinf uchun darslik. -Toshkent:O‘qituvchi,2001.
24.Xomchenko G.P., Xomchenko I.G. Kimyo.Oliy o‘quv yurtlariga kiruvchilar uchun.-Toshkent:O‘qituvchi,2011.-720 b.
25.Cheremina L. N. Sifrovoy diktant / L. N. Cheremina // Ximiya v shkole. – 2001. – 6. – S. 40.
Internet ma’lumotlari:
1. www.chemport.ru.
2. www.subscribe.ru.
3. www.chemexpress.fatal.ru.
4. www.twirpx.com/files/abit/chemistry/