International Journal of Finance and Digitalization
Yüklə 0,65 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
International Journal of Finance and Digitalization www.ijfd.uz ISSN: 2181-3957 Vol. 2 Issue 01, 2023 International Journal of Finance and Digitalization Email: ijfduz@gmail.com kiritish uchun uzoq muddatli riskka tayyor boʻlishi kerak. Mazkur jarayonda menejerlar va direktorlar ushbu uzoq muddatli risklarni inobatga olgan holda innovatsion strategiyalarni amalga oshirish zarur. Korporativ boshqaruv tizimini kompaniyada risklarni taqsimlash va ragʻbatlantirish tizimi sifatida koʻrish mumkin. Shu sababli korporativ boshqaruv kompaniya innovatsiyalari uchun zarur boʻlgan madaniyat va ragʻbatlarni yaratish uchun javobgar boʻladi” [3]. J.Gonzales-Bustos va A.Hernandez-Laralarning ta’kidlashlaricha, “korxonalar boshqaruv organlarining tuzilishi va tashkil etilishi farqlanadi va bu farqlar boshqa omillar qatorida ular tomonidan amalga oshiriladigan innovatsiyalarda ham oʻz aksini topadi. Darhaqiqat, korporativ boshqaruv konsepsiyasining oʻzi korporativ boshqaruv innovatsiyalarga ta’sir qilishi mumkinligini ta’kidlaydi. Chunki korporativ boshqaruv qarorlar qabul qilish hamda kompaniyada vazifalar va vakolatlarni taqsimlashda kompaniyaning barcha boshqaruv organlarini oʻz ichiga oladi” [4]. Shu sababli kompaniya faoliyatida innovatsiyalar va innovatsion strategiyalarni ishlab chiqishda korporativ boshqaruvning samarali yoʻlga qoʻyilganligi kompaniya faoliyatiga va joriy holatiga mos innovatsiyalarni amalga oshirishga imkon beradi. F.Belloc tomonidan korporativ boshqaruvning innovatsiyalar bilan bogʻliq yoʻnalishlari tadqiq qilingan. “Innovatsiyalar bilan bogʻliq boʻlgan korporativ boshqaruvning uchta asosiy yoʻnalishini aniqlash mumkin. Birinchisi korporatsiya ichida, asosan, korporativ mulk tuzilmasini nazorat qilish va foydani taqsimlash bilan bogʻliq. Mazkur vakolatlarning qanday taqsimlanganligi kompanida qaror qabul qiluvchilarni resurslarni taqsimlash ustidan nazorat qilishga va innovatsion jarayonga investitsiya kiritishga undaydi. Ikkinchisi korporatsiyalarda innovatsion ishlab chiqarishni moliyalashtirish usullari bilan bogʻliq. Muqobil moliyaviy vositalar ishlab chiqarishni boshqarishning muqobil mexanizmlarini nazarda tutadi va bu korporatsiyaning moliyaviy resurslarni qaytarib boʻlmaydigan investitsiya strategiyalariga jalb qilish qobiliyatiga kuchli ta’sir koʻrsatishi mumkin. Uchinchisi ishchi kuchi (kadrlar bilan bogʻliq masalalar)ni nazarda tutib, an’anaviy korporativ boshqaruv tadqiqotlari tomonidan biroz e’tibordan chetda qoldirilgan, ammo korporativ boshqaruvni samarali tashkil etish uchun muhim omillardan hisoblanadi” [5]. Mamlakatimizda ham mazkur masalalar yuzasidan qator tadqiqotchilar izlanishlar olib borishgan. Sh.Begmatovaning fikricha, “innovatsion rivojlanish mamlakatlarning jahondagi iqtisodiyot va sanoati rivojlangan davlatlar qatoriga kirib borishining zarur sharti va mustahkam poydevori boʻlib hisoblanadi. Kishilik jamiyatining taraqqiyoti insonning yaratuvchanlik roli ortib borishi, ishlab chiqaruvchi kuchlarning rivojlanishi hamda iqtisodiy munosabatlarning takomillashuvi orqali namoyon boʻladi” [6]. |