Isa h seynov. Se[ilmi] wswrlwri

27

Hwr g^n araba ya`\ ilw ya`land\`\ndan dwrisi s^r[wklwnmi] [wkmwlwri [wki]dirib, ayaqlar\n\

basd\qca qocan\n wllwri titrwyirdi. Hac\ onun dediklwrini ba]a d^]mwdwn, [wkmwlwri

dart\]d\rd\qca tir-tir wswn, tamamilw taqwtsiz wllwrw baxa-baxa susurdu.

Gwlinlwrdwn hans\sa i[wri girdi, yor`an-d=]wk y\`\n\n\n aras\ndan nw isw [\xar\b qap\ya

y=nwldi. Qoca [wkmwlwri ilw wllw]w-wllw]w, qan-twr i[indw, t=v]^yw-t=v]^yw xwbwr ald\:

—Kimdi, a q\z\m? Kimdi gwlwn?

—Swlimdi, baba, Manqa Bwn=v]wnin qarda]\ Swlim,—gwlin ya]ma`\n alt\ndan p\[\lt\ ilw

cavab verib e]iyw y^y^rd^.

—Swlim… Demwli Swlim…—Qoca bu ad\ =z-=z^nw twkrar edib duruxdu. Nwyw isw twwss^f

etdi, hwtta k=ks^n^ =t^rd^. Sonra yenw [wkmwsinin bo`az\ndan yap\]\b dart\]d\rd\.

—Nw olar, Swlim olsun! Swlim dw bizimkidi! Swlim dw bu oban\n o`ludu!.. Demwli, bir

nwfwr dw sa`-salamat qay\td\. }^k^r allaha, ]^k^r allaha!.. Qurban deyirdi, iyirmi d=rddw

anadan olanlar\ da [a`\r\rlar. Kolxoz, deyirdi, u]aq-mu]a`\n umuduna qalacaq… Amma

g=r^rswnmi, bir ucdan getsw dw, gwlwn dw var! Bir yandan ba`layan allah bir yandan da

a[\r! A bala, a Hac\, niyw elw birtwhwr durubsan? Sevinmirswnmi?

—Niyw sevinmirwm, Isfwndiyar wmi? Belw ]eyw dw sevinmwmwk olarm\?

—&z^ndw, g=z^ndw bir ]ey g=rm^rwm!

Feld]er yor`un-yor`un [iynini [wkdi.

—Mwnim ]adl\`\m da, qwmim dw ^rwyimdw olur, Isfwndiyar wmi,—dedi vw birdwn q\zar\b

ba]\n\ a]a`\ sald\.

Bu dwfw gwlinlwrin ikisi dw i[wri girdi. Ikisinin dw yanaqlar\ q\zarm\]d\. Ikisinin dw

g=zlwrindw par\lt\ vard\.

—Bu saat, a q\z\m, bu saat gedwk g=r^]wk!

Uzaqdan Millinin swsi e]idildi:

—Ay Xeyrw xala, ay Xeyrw xala! Ay Seyid wmi!..

Isfwndiyar ki]i bu swsw qulaq as\b, gwlinlwrinw baxd\.

—Yetimw bir ]ey verdinizmi, a q\z\m?

—Verdik, baba. Kwla`ay\ verdik.

—Yax]\ elwyibsiniz! Yolum rayona d^]sw mu]tuluqdan =tr^ mwxsusi xeyli ]ey al\b

gwtirwcwm!.. Dan\]d\rd\n\zm\ yetimi, a q\z\m, nw twhwr gwlib, nw deyir? Hwmw]wlikmi gwlib?

—Otpuskaya gwlib, baba.

—Nw wcwb, nw yax]\?

—Yaral\d\, deyir, [iynindwn yaral\d\. Qospitalda yat\b, [\xanda kwmisywyw sal\b alt\ ay

otpuska veriblwr.

---

28

—Alt\ ay… Neynwk, alt\ ay da pis deyil, bir igidin =mr^d^! Indiki zamanda adam var ki,

bir ay\ da, bircw g^n^ dw =m^rdwn hesab elwyir. O bizik, ay\n, g^n^n qwdirini bilmwywn!..

Hw, di nw durubsunuz, a q\z\m, haz\rla]\n, istwyirsiniz u]aqlar\ da g=t^r^n, gedwk,

g=r^]wk. Bu g^n Manqa Bwn=v]wnin qap\s\na g^n do`ub, sabah, birig^n dw bizim

qap\m\za g^n do`ar, in]allah! Bizim k^[wmizdw dw bayram olar, in]allah!.. Gwrwk ki,

Swlimdwn dw ka`\z gwlmirdi, hw?

—Gwlmirdi, baba.

—Hw, bax g=r^rs^n^zm^? Demwli, ka`\z\ gwlmiywnin =z^ dw g^nlwrin birindw b=y^rdwn

[\xa bilwrmi]! G=r^rs^n^zm^?

—Biz nw deyirik, baba, biz bir ]ey demirik. Swnswn hwr ]eyi ^rwyinw salan.

—Mwn?.. Hm!.. Demwli, mwn, da` boyda ki]i sizcwn dw olmad\m? {ox dan\]may\n!

U]aqlar\ geydirin! Yax]\ ^t^l^ paltar geydirin! Ayaqqab\lar\n\ da ayaqlar\na tax\n. Swlim

demwsin ki, Rwhmannan Bwhmwn gedwndwn sonra balalar\ korluq [wkir!

Burda qoca lap twngnwfws olub, [wkmwlwri dart\]d\rma`a ara verdi, k=ynwyinin wtwyi ilw

twrini silib, mwzwmmwtlw feld]erw baxd\.

—Wlini niyw uzatm\rsan, g=rm^rswnmi birtwhwr oldum! Ayaqlar\m ]i]ibdi, nwdi, girmir ki,

girmir, bu zwhrimarlar! {ustdan, qalo]dan-zaddan bir ]ey tap\b taxard\m aya`\ma, ancaq

xeyir i]w gedirik. K=mwk elw g=r^m, ba]\na d=n^m!..

Qocan\n sevinci necw co]`undusa, feld]er etiraz\n\ bo`ub susurdu. Amma, nwhaywt, fikrini

demwyw mwcbur oldu:

—Swnw qalxmaq olmaz, Isfwndiyar wmi.

Qoca bunu g=zlwmirdi.

—Necw yan\ qalxmaq olmaz, nw sarsaq-sarsaq dan\]\rsan!..

—Ba`\]la, Isfwndiyar wmi, mwn bilirwm, ba]a d^]^rwm ki, ^rwyin atdan\b. Ancaq

pristupdan sonra olmaz.

—Nwdwn? Nwdwn?..

—Ywni ^rwkke[mwsindwn sonra…—Hac\ swbrlw izah etdi:—Qalx\b yerimwk, gwzmwk

olmaz, Isfwndiyar wmi. Alt\n\ [wkwrswn. Naxo]lu`un twrsiyw bilwr, allah elwmwsin.

—Deyirswn, yan\ b=yr^ ^stw d=]wli qal\m?

—Az\ bir hwftw, Isfwndiyar wmi. Mwn swndwn [ox-[ox ^zr istwyirwm, d=nw-d=nw ^zr

istwyirwm ki, belw ^rwyi atdanan vaxt\nda qaba`\na durub getmw deyirwm. Mwn nwkarayam

swni kimi h=rmwtli, a`saqqal adam\n qaba`\na durum? Getmw deywndw, ywni hwkimlikdwn

azdan-[oxdan ba]\ [\xan bir adam twki mwslwhwt elwyirwm ki, he[ olmasa bircw hwftw

yor`an-d=]wkdwn qalxma, Isfwndiyar wmi, he[ olmasa bircw hwftw…

Bu, qocaya g^lmwli g=r^nd^.

---

29

—Demwli, yetmi] ildw bir kwrw y\x\lm\]am deyin gwrwk bir hwftw b=yr^ ^stw qal\m?

—B=yr^ ^stw yox, yan\ ^stw yatsan daha yax]\ olar, Isfwndiyar wmi.

—Yan\ onun da tafotu var?

—B=y^k twfav^t^ var, wlbwttw, Isfwndiyar wmi. Sol b=yr^y^n ^stw yatsan ^rwyinw a`\rl\q

d^]wr.

Isfwndiyar ki]i ^rwkdwn qwhqwhw [wkdi.

—Swn bunun dwrsini harda ke[ibswn?

—Mwnim m^wllimim elw swni twki a`saqqal, nurani bir hwkim olub, Isfwndiyar wmi. Millwti

nemesiydi, dava ba]lanandan sonra s^rd^lwr.

—Swnw o deyib ki, adam sol b=yr^n^n ^stw yatanda ^rwyinw  a`\rl\q d^]wr?

—O mwnw [ox ]ey deyib, Isfwndiyar wmi. Alt\ ay onun yan\nda kurs ke[mi]wm. &rwk

barwdw dw [ox ]ey deyib.

Qoca hwlw dw g^l^rd^.

—Onun dediyi ywqin lemswlwrw aidiymi], bala. B=yr^ ^stw yatmaqdan m^swlman\n ^rwyi

a`r\maz. {wkmwlwri [wk g=r^m yuxar\!

Hac\ duruxdu.

—{wkmiywcwm, Isfwndiyar wmi. {ox-[ox ^zr istwyirwm, d=nw-d=nw ^zr istwyirwm,

[wkmiywcwm.

Qoca birdwn dwyi]ib, hirsindwn f\s\ldad\.

—Ayaqyal\n gedim deyirswn?

—Nw ayaqyal\n, nw ayaqqab\l\. Oturacaqsan oturdu`un yerdw, Isfwndiyar wmi. Daha

do`rusu, uzanacaqsan. Ba`\]la mwni, ayr\ c^r m^mk^n deyil.

Qoca ]app\lt\ ilw wlini-wlinw vurdu.

—Mwn swnin belw twrsliyini bilmirdim. Buynuzun i[indwymi] ki!.. A bala, a q\z\m, nw

yaman qurdalan\rs\n\z k^ncdw-bucaqda, zwhmwt [wkin mwnim [wkmwlwrimi geydirin.

Fer]ilimizin insaf\ da]a d=nd^, gwlin g=r^m!

Gwlinlwr, ikisi dw y^y^r^b taxta yax\nla]d\lar. Isfwndiyar ki]i feld]erdw =mr^ndw twsad^f

etmwdiyi bir hwrwkwt dw g=rd^: Hac\ [ox ciddi, swrt ifadw ilw g=zlwrini q\y\b, cwld at\l\b wlini

gwlinlwrin qaba`\na tutdu:

—Siz qar\]may\n!

Qocan\n g=zlwri bwrwldi.

---