İsa muğanna ideal
Yüklə 4,34 Mb. Pdf görüntüsü
|
______________Milli Kitabxana_______________ yaltaqlana. Dözəmmədim, trubkanı aldım Sultanın əlindən. Dedim ə, polkovnik qırışmal, o paqonları Mirqəzəb taxmayıbmı sənin çiyninə?! Gələrəm, bu rayonda "Hümmət"çilərin başlarına açdığın oyunları bircə-bircə oxuyaram üzünə, sübut eliyərəm ki, "sosializm", "kommunizm" deyə-deyə milləti qırıb-çatıb quldarlıq quranların lap yekə başçılarındansan sən Xudiyev! Səsi kəsildi, lal oldu qırışmal. Əmma sonra bir yaxşı xəbər dedi Sultana. Rəhmətlik Mədədin vaxtında əmin nə yazıbsa Moskvaya, hamısı ittihamnamə olub. Klubun səhnəsi doludu deyir, qalın-qalın ittihamnamə qovluqlarıynan, çünki tək əmin yox, respublikadan çox adam yazırmış Moskvaya. Heyif, görmədin necə getdi əmin. Uçmağa qanadı yoxuydu! - Getdi?! - Əlbəttə! Səməd nəyə təəccübləndiyini o qədər də anlamadan, dumanlı beyinlə dolaşıq sözlər mızıldadı: - Bu vəziyyətdə... Bakıya... Bəs məni... məni tapdaladığını hiss eləmirmi heç olmasa?! Deyirsən sevinirdi?! Səməd ayaq saxladı. Rəngi qaralmışdı. - Demək, cəllad da sevinc hissindən məhrum deyil! Qılınc Qurban ağır-ağır yana döndü. Gözləri böyümüşdü. - Cəllad?! Sultana cəllad deyirsən sən?! Səmədin başı sinəsinə əyildi. Qılınc Qurbanın qırğı gözləri qıyıldıqca, nazik, qara, quru dodaqları bir- birinə sıxılıb, cod, çal tüklər arasında yox oldu. Qəzəbindən kişi nə qədər nəfəssiz dayandısa, ağzını açanda boğazı boru kimi güyüldədi. - Bilirsən nə şillə çəkərdim! - Çək... İndi hamı şillə çəkir mənim üzümə... "Vəsiyyət!.." "Varis!.." Kimə varis olmalıyam?! Meyidəm mən!.. İstəyirsən lap heyvan kimi döy o əlindəki şallaqnan. Fərqi yoxdu. Ölüyəm! - Ölünün içində kin qaynamaz, oğul! - Qaynayırdım... İndi elə deyiləm, Qurban əmi. Boşdu indi içim... Sultan Əmirliyə de kinimə görə vermədim o adı... Cəllad deyil, o da ölüdü!.. Qılınc hiss edirdi, hərdən də eşidirdi ki, Abı arxada ağlayırdı. Şallağı geriyə vıyıldadıb, pıçıltı-xırıltı ilə: - Ə! Ey! Kos! Neynirsən?! - deyirdi. Səməd isə heç nə eşitmirdi:
______________Milli Kitabxana_______________ - İki sözündən biri "dərdin alım" olan Əlləzoğlu da ilana dönüb, qalxıb quyruğunun üstündə, "Çıx get!.. Çıx get!.. Sürdürəcəm!" - deyir, "öldürəcəm" - deyir... Quyunun üstündə özümü bilmirdim. İndi görürəm yox, bir aləm şey fikirləşmişəm orda. Bəli, ölüdü Sultan Əmirli! Ağlını itirib! Xudiyev dəstəsinə qalib gəlmək olar?! Almaniyanı yedi, Reyxstaqı yedi bu KeQeBe! Məncə, Mirqəzəbin tutulmağı da fırıldaqdı. Moskvada necə hər şeyi yoğurub-yapıblar Stalinin üstünə, burda da eləcə, hər şeyi yıxacaqlar Mirqəzəbin boynuna, yenə öz cəlladlıqlarını davam elətdirəcəklər! Bunu bu axşam başa düşdüm. Bayaq alova baxa-baxa dərk elədim ki, Əmirli mülkü deyil o yanan, Vətənimizdi! O tayı verib Farsa, bu tayı paylayıb erməniyə, gürcüyə "böyük qardaşımız Rus" çoxdan içib qanımızı, Qurban əmi! Kim dura bilər bu boyda imperiyanın qabağında?! Əmimnən, mənnən bərabər sən də ölmüsən! Heyif, o igid polkovnik də ölüdü, Məhərrəm Abbasoviç də!.. Şahinlərin çoxdan qarğalaşıblar, Qurban əmi. Bizim dünyamız deyil bu dünya. Düz demirəm?! Ulu babamız Comərdi dirilt! Şeyx Məhəmmədi, Ağ Əmiri, Boz Əmiri dirilt! Milli hökumətin fəxri Pişəvərini dirilt! Nərimanovu dirilt! Qəbristandı vətənimiz! Bu qəbristanda Elm nədi?! Varis nədi?! Başına at təpib Xızr Abının, Sultan Əmirliynən, yarımcan Çürüknən bir yerdə!.. Kəsmə sözümü, Qurban əmi! Bilirsən necə istəyirdim mən əmimi?! Mübaliğəsiz deyirəm, atamı itirəndən sonra atama məhəbbətim də, üzünü görmədiyim anama həsrətli məhəbbətim də Sultan Əmirlinin uca şəxsiyyətinə məhəbbətimdə birləşmişdi. Oturub hətta saatlarnan fikirləşirdim ki, şəxsi həyatında, məişətində məhrumiyyətlərə necə dözürsə, mən də eləcə dözüm. O tayda demokratların qələbəsinin həsrətiynən, o tayda gecəni gündüzə qatıb işləmək arzusuynan öz istəkli Qıymatını necə gözlədirsə, mən də məhz o cür hərəkət eləyim. Mən ancaq zahirən başqa cürüydüm, Qurban əmi, daxilən əmimin kopyasıydım... Səni də çox istəyirəm, sədr Mədədin xatirəsini də əziz saxlayıram mən. Əmma siz deyildiniz mənim idealım. Bircə elmim, bircə eşqim varıydı mənim, o da Sultan Əmirliydi. Lap dünənəcən bütün həyatımı qurban vermək istəyirdim mən ona! - Sultan həməşə səcdəgahın olmalıdı sənin. - Yox!.. İdealım qadın zorlayıb! - Bilirəm mən onu. Səməd diksindi. -Nə?!Bilirsən?!
______________Milli Kitabxana_______________ - Dedim bilirəm. - Həm də ideal adam sayırsan onu?! Belə hərəkətdən sonra mən də ideal sayım o canavarı?! O qatili! Qılınc Qurbanın yenə gözləri qıyıldı. - Bir hərəkətiynən yox, mübarizələrdə tanınır adam!.. Dedim, deyirəm: Sultan həməşə səcdəgahın olmalıdı sənin. İnsan yel deyil ki, gah o yana əssin, gah bu yana. İdealdan dəm vuran oğul əvvəl bir özünə baxsın yaxşı-yaxşı, fikirləşsin dərindən, görsün başı çıxırmı bu dünyadan. Mənim dediyimi deyirsən sən də, Ruhdan düşəndə. Əmma cəllad var içərimdə! Ölüm-dirim mübarizəsi gedir bu saat hər yerdə! Mən bu kəmsavadlığımnan qanıram ki, Stalindən sonrakı bu demokratiya söhbəti xeyrimizə deyil bizim. Sultan müdrik adamdı. Düz deyir ki, bir tərəfdən Mirqəzəbi müttəhim kürsüsündə oturduruq, o biri tərəfdən Mirqəzəbin yaratdığı Bezobraziyeyə demokratiya veririk. Hələ demokratiyasız-filansız belə oyunlardan çıxırlar! Ələ salırlar bizi, dolayırlar, gülürlər! Bu nə?! Danışmadımı Sultan sənə? "Arşınmalçı" damğasıynan neyləyirlər onlar, bilirsən?! Gülmək nədi?! O casuslar, banditlər yuvası Şüşəli pavilyona yaxın gedəmmirik. Biznən yaxınlıq eliyən adamlara arağın içində zəhər içirdirlər! "Terrordu bu!" - deyirlər özləri! Necə hərəkət eləməlidi Sultan indi bu cəlladlar zəmanəsində?! Mən deyirdim boşasın. Dörd aydı, gecə-gündüz, axşam-sabah bircə kəlməm varıydı ona: "Boşa!" Rədd elə deyirdim o qancığı. İndi demirəm. Artistlik elədim orda - yanğında. Yazıq canım, nə oyunlardan çıxıram! Əməlli-başlı artist təki, yapışdım Qıllı Qeybalının yaxasından, başladım qışqırmağa ki, bu kəndlərdə nə fənalıq var, hamısı siz Qudalılardandı, Mədədin evinə də siz od vurubsunuz ki, Mədədin oğlunun ayağı kəsilsin kənddən... Qeybalı da Qeybalıdı. Fısıldadı, tısıldadı, axırda qıpqırmızı dedi: "Düşmən Sultan Əmirlinin ocağının başındadı, Səmədin ayağını kənddən kəsmək istiyən do odu, evi yandıran da..." Nə desəm yaxşıdı? Güllə qabağında da əyri danışmıyan Qılınc Qurban başladı ki, Əlləzoğlu qohumudu, can-ciyəridi Səmədin. "Srağagün gecə burda qolunu çirmədi, ayaqlarını yudu Səmədin, - dedim, - qovurmalı əriştə aşına qonaq elədi". Gözü kəlləsinə çıxdı sənin o Dantesiyin. Bilir axı, yalan danışan deyil Qılınc Qurban. Əgər yalan danışırsa, deməli, nəsə məqsədi var. Qorxdu heyvərə! Çəkildi, kənarda fısıldadı: "Qılınc Qurban da bic adamdı". Zəmanə dəyişir, oğul. Yaman dəyişir, zə- Yüklə 4,34 Mb. Dostları ilə paylaş:
|