www.muselmanlar.com
13
Evlənmək məqsədi ilə baxmaq günah deyil
Allahın rəsulu (əs) belə demişdir:
“Allah bir müsəlmanın könlünə bir qadınla evlənmək arzusunu
saldığı vaxt onun həmin qadına baxıb nəzərdən keçirməyində
12
bir
günah yoxdur.”
13
Get, alacağın qadını gör!
Muğirə ibn Şöbə (ra) nəql edir:
Mən Allahın elçisinin yanına gedib evlənmək istədiyim
qadından danışdım. O, mənə belə dedi:
“Get, ona yaxşı-yaxşı bax. Nəzərdən keçir. Çünki görüb almaq
sizin bir-birinizə isinişməyiniz baxımından daha təsirli olar.”
Mən də Ənsardan olan həmin qadının evinə getdim və ona
həzrəti peyğəmbərin görüb nəzərdən keçirməklə əlaqədar
buyuruğunu izah etdim. Onu ata-anasından istədim.
Peyğəmbərin alınan qızı görməklə əlaqədar tapşırığı sanki
onların ürəyinə yatmadı. Bu dəm olduğu yerdə bizim
danışığımızı eşidən qız yaranan bu vəziyyəti qəribə qarşılamış
kimi mənə müraciətlə belə dedi:
12
Biz qadını görmək məsələsini müvafiq hədislərdə işlədilən “nazara ( )” felinin
mənasına əsasən görüb fiziki xüsusiyyətlərini nəzərdən keçirmək və tanış-bilişdən
məlumat almaq kimi başa düşürük.
13
İbn Macə, Nikah, 9, hədis nömrəsi 1864.
Belə bir əhvalat baş verib: Bir gün əshabə Muhəmməd ibn Məsləmə evlənmək istədiyi
qadını gizlincə yaxından görüb tanımaq istədikdə camaat: “Peyğəmbərin əshabəsi belə
bir işi necə görə bilər?”, - deyə, onu tənqid edir. O isə şəxsən peyğəmbərdən
eşitdiklərini izah edib yuxarıda qeyd edilən hədisi nəql edir.
www.muselmanlar.com
14
- Əgər Allahın elçisi mənə baxmağını deyibsə, buyur, bax.
Ancaq onun elə bir tapşırığı yoxdursa, Allah xatirinə belə bir
şey tələb etmə!
Özü ilə əlaqədar bu rəvayəti nəql edən Muğirə sözlərinə
belə davam etdi:
- Onu görüb bəyəndim və evləndim.
Muğirə evləndiyi bu qadının münasib bir həyat yoldaşı
olduğunu da qeyd etdi.
14
Bu hədislərdən belə məlum olur ki, görüb nəzərdən
keçirməklə əlaqədar icazə özü ciddi olan və ciddi kimi qəbul
olunan kişiyə-oğlana verilən bir haqq-hüquqdur. Bu
hüquqdan sui-istifadə yolverilməzdir. Yəni, kişi-oğlan qızın
özü və ya valideyni tərəfindən qəbul edilməyəcəyini başa
düşdüyü vaxt qızın fiziki xüsusiyyətlərinə alıcı gözü ilə
baxmamalı və belə bir şey tələb etməməlidir. Çünki seksual
həzz məqsədilə baxmaq halal deyil.
Qeyd edək ki, evlənməyə namizəd olan qadını görməklə
əlaqədar bu və oxşar hədisləri hazırkı dövrün rabitə
vasitələrini deyil, İslam dininin yarandığı ilk dövrün ictimai
həyat qayda-qanunlarını nəzərə alıb qiymətləndirmək
lazımdır.
Görmək seksual məqsəd güdür
Kişinin qadını görməyi ilə yanaşı, qadının da kişini
görməyindəki məqsəd şübhə yoxdur ki, bir-birlərinin boy-
buxunu, üz çizgiləri və bədən quruluşu haqqında bir
təsəvvürə malik olmaqdır.
14
İbn Macə, Nikah, 9, hədis nömrəsi 1866.
www.muselmanlar.com
15
Evlənmək məqsədi ilə bir-birini görənlər, əksər hallarda
təbii hərəkət edə bilmədiklərinə görə nəinki 1 dəfə, hətta bir
neçə
dəfə
görüşməklə
belə,
bir-birlərinin
əxlaq
və
xasiyyətlərini öyrənə bilmirlər. Bu, aydın məsələdir.
Məsələyə bu baxımdan yanaşdıqda məlum olur ki,
görməyin məqsədi daha çox seksual xarakterlidir. Bununla
belə, bu məqsəd üstüörtülü ifadələrlə ifadə olunur. Allahın
elçisinin (əs) sünnəsi də bu məqsədi dini cəhətdən müvafiq
hala gətirib. Belə ki, həzrəti peyğəmbər (əs) Ənsardan –
Mədinə şəhərinin yerlilərindən biri olan bir qadınla evlənmək
istəyən əshabəyə: “Get, onu gör. Çünki Ənsar qadınlarının
gözlərində kiçiklik və mavilik kimi bir qüsur var”, - demişdir.
Beləliklə, o, qadına nə üçün baxmaq lazım olduğunu da izah
edib.
15
Üz və bədən quruluşunun seksuallıqla əlaqədar olması isə
izah edilməyə ehtiyacı olmayan bir məqamdır. Qadını
görməyin məqsədinin seksual xarakterli olmağı isə ilk baxışda
insanın ağlına gəlsə də, bir qadına gözəlliyinə görə üstünlük
verməyi qadağan edən peyğəmbər buyuruğu ilə ziddiyyət
təşkil etmir. Gəlin, bunların bir-birinə nəyə əsasən zidd
olmadığını izah etməzdən əvvəl qeyd etdiyimiz buyuruqla
tanış olaq. Həzrəti Muhəmməd (əs) belə demişdir:
“Qadınlarla təkcə gözəlliklərinə görə evlənməyin. Çünki
gözəllikləri onları əxlaqi cəhətdən alçalda bilər. Onlarla mal-mülkləri
üçün də evlənməyin. Çünki bu, onları yoldan çıxarda bilər.
Qadınlarla ancaq dindarlıqlarına görə evlənin. Həqiqətən də, cırıq
15
Müslim, tərcümə və şərhi, 7/271.
www.muselmanlar.com
16
paltarlı, qara, lakin dini bütöv və əxlaqı gözəl olan bir qadın daha
qiymətlidir.”
16
Allahın elçisi bu hədisi ilə bizim diqqətimizi gözəlliyin
qadını əxlaqi cəhətdən alçalda biləcəyinə cəlb edir. O, digər bir
hədisdə belə buyurmuşdur:
“Allah bir qadınla təkcə gözəlliyi üçün evlənən kişinin ancaq
ləyaqətsizliyini artırar.”
17
Bu iki hədis və digər oxşar hədislər fiziki xüsusiyyət –
zahiri görünüşün əhəmiyyətsiz olduğunu izah etməkdən çox
evlənmək üçün yeganə meyarın bu olmamalı oluğunu göstərir.
Məsələyə bu nöqteyi-nəzərdən baxdıqda görmək olur ki,
mömin kişi qadında əsas üstünlük vermə səbəbi kimi
dindarlığa fikir verməlidir; bununla yanaşı, bu şəxs alacağı
qadının gözəl olmağını da arzu edə bilər.
18
Şübhəsiz ki,
gözəllik bir nemətdir. Nə dindarlığa mane olur, nə də
əxlaqsızlıq üçün bir səbəb təşkil edir. Necə ki peyğəmbərimiz
(əs) ancaq ehtimaldan bəhs edir. Deməli, qadın gözəl və dindar
ola bilər. Eynilə bunun kimi, eybəcər və əxlaqsız da ola bilər.
Həmçinin baxmağın məqsədinin seksual xarakterli olmağı o
demək deyil ki, qadının təkcə obyektiv meyarlara əsasən gözəl
olanını axtarmaq lazımdır. Bu o deməkdir ki, ən çox sevilə
bilən qadınlar axtarılır. Çünki qadına baxan hər kişi obyektiv
gözəllik meyarlarından xəbərdar deyil.
16
İbn Macə, Nikah, hədis nömrəsi 1859.
17
Məcməu-z-zəvaid, 4/254. Gözəllikdən irəli gələn əxlaqi səviyyəsizliyə icazə vermək
(yaxud da təsdiq etmək) insanı şəxsiyyətsizləşdirir. Bu, açıq-aydın bir həqiqətdir.
18
Evlənmək məsələsində gözəlliyin də bir qadına üstünlük verməyin səbəbi olduğuna
dair məlumat üçün baxın: Əhzab surəsi, 52-ci ayə.