Kapital, Cilt: I
Yüklə 2,7 Mb. Pdf görüntüsü
|
40 Karl Marks Kapital I mahut pasajýn tam karþýtýný içerdiðini de sözlerine ekliyor. Bu adam, The Timesýn haberinin, o mahut pasaj ile birlikte onun karþýtýný da açýkça içerdiði gerçeðini özenle gizliyor. Bütün bunlara karþý gene de adsýz yazar bataða saplanýp kaldýðýný ve ancak yeni bir hilenin kendisini kurtarabileceðini hissediyor. Böylece, yukarda gösterdiðimiz gibi kendi makalesi küstahça yalanlarla dolu olduðu, ve kötü niyet, hilekâr- lýk, uydurma beyan, þu uydurma aktarma, küstahça yalancýlýk, tamamýyla tahrif edilmiþ bir aktarma, bu tahrifat, tek sözcükle re- zilce vb. gibi yüce sövgülerle süslü bulunduðu halde, konuyu baþka bir alana kaydýrmayý gerekli görüyor ve bunun için ikinci bir makalede biz (yani yalancý olmayan adsýz yazar), Gladstoneun sözlerine atfettiðimiz anlamý açýklayacaðýz vaadinde bulunuyor. Sanki hiç bir deðer taþýmayan özel düþüncesinin konuyla herhangi bir iliþkisi varmýþ gibi. Bu ikinci makale, 11 Temmuz tarihli Concordiada çýktý. Marx, gene 7 Aðustos tarihli Volksstaatta karþýlýk verdi ve bu kez de sözkonusu pasajýn 17 Nisan 1863 tarihli Morning Star ve Mor-ning Advertiserin haberlerindeki metnini yayýnladý. Her iki habere göre de, Gladstone, bu baþdöndürücü servet ve kudret artýþýnýn varlýklý sýnýfla- ra inhisar ettiðine inanmýþ olsaydý, bunu kaygý verici vb. bir durum olarak kabul edeceðini söylüyordu. [sayfa 43] Ama bu artýþ, gerçekten tamamen mülk sahibi sýnýflara inhisar ediyordu. Böylece bu haberler de sözcüðü sözcüðüne uydurularak metne katýlmýþ tümceyi yineli- yorlardý. Marx, ayrýca, The Times ve Hansardýn metinlerini karþýlaþtýrarak, birbirlerinden ayrý olarak ertesi sabah çýkan üç gazetenin haberlerinin içeriklerinin eþdeðer olmasýyla bu tümcenin gerçekten söylendiðini, Hansardýn bilinen âdetlere göre gözden geçirilen metninde bulun- madýðýný ve Gladstoneun bu tümcesinin Marxýn sözleriyle sonradan kayýplara karýþmýþ olduðunu bir kez daha saptýyor. Ensonu, Marx, bu adý belirsiz yazarlarla daha fazla uðraþacak zamaný olmadýðýný bildiri- yor. Yazara da herhalde bu kadarý yetmiþ olmalý ki, Marxa Concordianýn baþka sayýsý gönderilmiyor. Bununla sorun kapanmýþ gibi görünüyordu. Gerçi sonralarý bir iki kez Cambridge Üniversitesi ile iliþkisi olan kimselerden, Marxýn Ka- pitalde tariflere sýðmaz bir yazýnsal cinayet iþlediði yolunda esrarengiz söylentiler bize kadar ulaþtý. Ancak bütün araþtýrmalarýmýza karþýn, kesin hiç bir þey öðrenilemedi. Ardýndan, Kasým 1883te Marxýn ölümünden sekiz ay sonra, The Timesta Trinity College, Cambridge baþlýklý ve Sedley Taylor imzalý mektup çýktý. En tatlý cinsten þirket iþleriyle gönül eðlendiren bu küçük adam, durup dururken bizi ensonu yalnýz Cambridge nakli rivayetler konusunda deðil, Concordiadaki adsýz yazar konusunda da aydýnlatmýþ oldu. Son derece garip görünen þey, diyordu Trinity Collegein küçük adamý, Gladstoneun [Açýþ] konuþmasýndan açýkça kötü niyetle ya- pýlan aktarmayý ... teþhir etmek iþinin Profesör Brentanoya (o sýrada
41 Karl Marks Kapital I Breslau, þimdi Strasburg Üniversitesinden) ait olmasýdýr. Bay Karl Marx ... önce aktarmayý savunmaya çalýþmýþ, ama, Brentanonun ustaca yür- üttüðü saldýrýlarýn kendisini düþürdüðü öldürücü acz içersinde, Bay Gladstoneun 17 Nisan 1863 tarihli The Timesta çýkan metnini, Han- sardda yayýnlanmadan önce, bir Ýngiliz maliye bakaný için kuþkusuz, saygýnlýðýný yitirecek olan pasajýný yoketmek için üzerinde oynadý- ðýný öne sürmek küstahlýðýný göstermiþtir. Brentano, metinleri ayrýntýlý bir biçimde karþýlaþtýrarak Bay Gladstoneun sözlerine dayandýrýlan kur- nazca seçilip biraraya getirilmiþ aktarmalarý tamamen dýþtaladýktan son- ra, The Times ve Hansardýn metinlerinin birbirleriyle baðdaþtýklarýný göstermesi üzerine Marx, zamaný olmadýðý bahanesi ile daha fazla tartýþmaktan çekildi. [sayfa 44] Demek ki, iþin aslý buydu! Ve Bay Brentanonun Concordiadaki adsýz kampanyasý, Cambridgein verimli iþ ortaklýðýnýn imgeleminde böyle görkemle yansýyordu. Demek, Alman Sanayiciler Birliðinin bu St. Georgeu, kýlýç elde dimdik duruyor, ve saldýrýdaki yönetim ustalýðýyla böylece savaþýyordu, oysa cehennem zebanisi Marx öldürücü acz için- de ayaklarýnýn dibinde hemen son nefesini veriyordu. Ne var ki, bütün bu þiirsel savaþ sahnesi, bizim St. Georgeumu- zun hilesini gizlemekten baþka bir iþe yaramaz. Artýk, burada, uydur- ma sokuþturma ya da tahrifat deðil, yalnýzca kurnazca seçilip biraraya getirilmiþ aktarma sözkonusudur. Konu bütünüyle baþka bir yöne kaydýrýlmýþtýr ve bunun nedenini St. George ile onun Cambridgeli uþaðý çok iyi bilirler. Eleanor Marx, The Times, mektubunu yayýnlamayý reddettiði için, aylýk Today dergisinde (Þubat 1884) karþýlýk verdi. Tartýþmayý, tekrar sözkonusu tek soruya getirdi: Marx bu tümceyi uydurarak metne sokuþturmuþ muydu, sokuþturmamýþ mýydý? Bay Sedley Taylor, buna verdiði yanýtta, ona göre, belirli bir tümcenin Bay Gladstoneun konuþ- masýnda geçip geçmediði sorunu Brentano-Marx tartýþmasýnda tartýþma konusu aktarmanýn, Bay Gladstoneun kastettiði anlamý ver-mek ya da buna engel olmak niyetiyle yapýlýp yapýlmamasý sorunu ile karþýlaþtýrýlýrsa çok önemsiz kalýr diyordu. Ardýndan, The Timesýn haberindeki sözlerde çeliþkiler olduðunu kabul ediyor, ama bütünüyle doðru olarak yorumlanýrsa, yani gladstoncu liberal anlamda, Bay Gladstoneun kastýnýn ne olduðunu gösterdiðini söylüyordu. (Today, Mart 1884.) Burada en gülünç nokta da, artýk bizim Cambridgeli küçük adamýn, sözkonusu konuþmayý, adsýz Brentanoya göre âdet olduðu üzere Hansarddan deðil de, ayný Brentanonun beceriksizce dediði The Timesýn haberin- den aktarmakta ýsrar etmesidir. Böyle olmasý da doðaldýr, çünkü o can- sýkýcý tümce Hansardda yoktur. Eleanor Marx, Today dergisinin ayný sayýsýnda bütün bu iddialarý çürütmekte hiç de güçlük çekmedi. Bay Taylor, ya 1872deki tartýþmayý okumuþtur ve þimdi yalnýz uydurma eklemeler yapmakla kalmayýp Yüklə 2,7 Mb. Dostları ilə paylaş:
|