60
Musiqi.Opera.Balet
80
illiyi
Arif Babayev
1938
FEVRAL
Arif İmran oğlu Babayev 1938-ci il
fevral ayının 20-də Ağdam rayonunun
Sarıhacılı kəndində anadan olmuşdur.
1961-ci ildə Ağdam Rayon Mədəniy-
yət Evində əmək fəaliyyətinə başla-
mışdır. S.Şuşinski, Xan Şuşinski, Z.Adı-
gözəlov kimi sənətkarların ənənələrinə
əsaslanaraq, özündən əvvəlki böyük
xanəndələrin lent yazılarını və valları-
nı, müasirlərinin ifasını dinləyərək mu-
ğamın sirlərinə yiyələnmişdir. Klassik
muğamları dərindən öyrənərək və Qa-
rabağ xanəndəlik məktəbinin mədəni
ənənələrini yaradıcı şəkildə davam
etdirərək ancaq özünəməxsus olan ifaçı-
lıq üslubu yaratmışdır.
1960-cı ildən A.Babayevin yaradı-
cılıq yolu Bakı şəhəri ilə bağlanmışdır.
1962-ci ildə Azərbaycan Dövlət Akade-
mik Opera və Balet Teatrına dəvət alan
xanəndə “Əsli və Kərəm” operasında
Xalq artisti Rübabə Muradova ilə baş
rolda tərəf-müqabil olmuşdur. Elə həmin
ildə də Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət
və İncəsənət Universitetində təhsil al-
mağa başlamışdır.
1964-cü ildə M.Maqomayev adına
Azərbaycan Dövlət Filarmoniyasının
solisti olmuş, 1966-cı ildə Xalq artisti
Ə.Bədəlbəylinin dəvəti ilə Azərbaycan
Dövlət Akademik Opera və Balet Teat-
rında fəaliyyətə başlamışdır.
1982-ci ildə Bülbül adına Orta İxtisas
Musiqi Məktəbində ilk muğam müəllimi
kimi çalışmağa başlamış, 1984-cü ildə
Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasına
işə qəbul olunmuşdur.
2006-cı ilədək Azərbaycan Dövlət
Akademik Opera və Balet Teatrında ça-
lışan A.Babayev müxtəlif illərdə “Leyli
və Məcnun”, “Əsli və Kərəm” operala-
rında Məcnun, Kərəm, “Aşıq Qərib”də
Qərib, “Şah İsmayıl”da Şah İsmayıl,
“Gəlin qayası”nda Camal rollarının ən
mahir ifaçılarından olmuşdur. Onun ifa
etdiyi “Şur”, “Rast”, “Bayatı-Şiraz”,
“Çahargah”, “Mirzə Hüseyn segahı”,
“Zabul segah”, “Segah” muğamları,
xalq mahnıları, təsniflər, bəstəkar mah-
nıları musiqi mədəniyyətimizin qızıl
xəzinəsinə daxildir.
A.Babayev 60-dan çox ölkədə qastrol
səfərində olmuş, muğamlarımızın, milli
musiqimizin təbliğində, sevilməsində
böyük xidmətlər göstərmişdir.
Görkəmli xanəndənin yaradıcılığı və
səmərəli fəaliyyəti dövlətimiz tərəfindən
layiqincə qiymətləndirilmiş, o, 1978-ci
ildə “Əməkdar artist”, 1989-cu ildə isə
“Xalq artisti” fəxri adlarına layiq görül-
müşdür. 1998-ci ildə “Şöhrət”, 2008-ci
ildə “İstiqlal” ordenləri ilə təltif edil-
mişdir. 2002-ci ildən Azərbaycan Res-
publikası Prezidentinin fərdi təqaüdçüsü
olan muğam ustasının 70 illik yubileyi
ilə əlaqədar Heydər Əliyev Fondunun
təqdimatıyla xanəndənin xalq mahnıla-
rı, təsnif və muğamlardan ibarət 4 ədəd
kompakt disk buraxılmış, Azərbaycan
və ingilis dillərində “Arif Babayev -
70” adlı kitab nəşr edilmişdir. 2010-cu
ildə Heydər Əliyev Fondu tərəfindən
xanəndəyə “Qızıl çinar” mükafatı veril-
mişdir.
Arif Babayev 1990-cı ildə tarixdə ilk
dəfə muğam professoru adını almışdır.
Xalq artisti Arif Babayev hazırda Milli
Konservatoriyanın Muğam kafedrası-
nın müdiridir. O, eyni zamanda Xəzər
Universitetində muğam dərsi də verir.
Ə d ə b i y y a t
Arif Babayev: Qara-
bağı görmədən ölmək
istəmirəm: xanəndə Arif
Babayevlə müsahibə
//İki sahil.- 2017.- 7
mart.- S.20; 25
Əfəndiyeva, R. Vətəndir
Arifin səsi /R.Əfəndiyeva.-
Bakı: Nurlan, 2006.- 192
s.
Qarabağ xanəndələri
[Elektron resurs]
/layih. rəhb. və müəl.
YUNESKO-nun
Xoşməramlı Səfiri Mehri-
ban xanım Əliyeva; layih.
koord. T.Məmmədov;
layih. iştirakçıları:
Azərbaycan Respublika-
sı Dövlət Televiziya və
Radio Verilişləri Şirkəti;
Azərbaycan Dövlət
Musiqi Mədəniyyəti Mu-
zeyi; Azərbaycan Dövlət
Səsyazmalar Arxivi.-
Bakı, 2005.- 24 elektron.
opt. disk (CD).
Əyyubova, M. Muğam-
ların tədrisində ifaçılıq
ənənələrinə dair: Metodik
vəsait; red.: A.Babayev;
Azərbaycan Respublikası
Təhsil Problemləri İnsti-
tutu; Azərbaycan Dövlət
Mədəniyyət və İncəsənət
Universiteti.-Bakı:
Şirvannəşr, 2004.- 56 s.
20
Xanəndə
61
Teatr.Kino
80
illiyi
Rafiq Əzimov
1938
FEVRAL
Rafiq Əşrəf oğlu Əzimov 1938-ci il
fevral ayının 6-da Bakı şəhərində ana-
dan olmuşdur. 1948-1958-ci illərdə 44
saylı orta məktəbdə oxumuş, 1958-ci
ildə M.Əliyev adına Azərbaycan Dövlət
Teatr İnstitutunun aktyorluq fakültəsinə
qəbul olunmuşdur. Ali təhsilini tamam-
ladıqdan sonra, 1962-ci ildə Akademik
Milli Dram Teatrına təyinat almışdır.
R.Əzimov Azərbaycan Milli Dram
Teatrının səhnəsində müxtəlif illərdə
Ağayi Möhtəşəm, Mirzə Ruhulla (“Şeyx
Xiyabani”, “Xurşudbanu Natəvan”,
İ.Əfəndiyev), Aktyor, Mirzə Hüseyn (“Se-
vimli rollar”, “Toy”, S.Rəhman), Rüstəm
bəy, Həmzad Qurban (“Anamın kitabı”,
“Dəli yığıncağı”, C.Məmmədquluzadə),
Hersoq Albani (“Kral Lir”, V.Şekspir),
Dursun, Şeyx Əfəndi (“Oqtay Eloğ-
lu”, “Ədirnə fəthi”, C.Cabbarlı), Cay-
naq (“Ana torpaq”, Çingiz Aytmatov),
Vəzir ( “Fərhad və Şirin” S.Vurğun),
Mobi Tərxan (“Özümüzü kəsən qılınc”,
B.Vababzadə) və daha onlarla obrazı
peşəkar aktyor məharətilə canlandırmış-
dır.
Televiziya tamaşalarında bir sıra xa-
rakterik rollar yaratmışdır. 1965-ci ildə
Qavrilo (Çelkaş), 1967-ci ildə Rəngsaz
(Dədə günəş), 1981-ci ildə Profes-
sor İvanov (Göz həkimi), 1983-cü ildə
Əli paşa (Topal Teymur), 1986-cı ildə
Sərxoş kişi (Astana), 1987-ci ildə İsma-
yıl müəllim (Ordan burdan), 1987-ci ildə
Səxavət (Mənim günahım), 1993-cü ildə
Qəryadar Qulam (“İtkin gəlin” teleseri-
alında), 1996-cı ildə Şükür bəy (Kimdir
haqlı), 1998-ci ildə Mirzə (Nigarançı-
lıq) rollarında oynamışdır. Ümumiyyətlə
R.Əzimov 50 ildə 120-dən çox obraz ya-
ratmışdır.
Onun ilk böyük ekran yaradıcılığı
1969-cu ildə “Leninqradfilm” kinostu-
diyasında çəkilmiş “Mənim əziz atam”
filmində yaratdığı Əli obrazı ilə başla-
mışdır. Daha sonra “Azərbaycanfilm”
kinostudiyasının çəkdiyi filmlərdə də rol
almış, 1970-ci ildə Şahsuvar, Zabit (Yed-
di oğul istərəm, Sevil), 1971-ci ildə Vəli
(Xatirələr sahili), 1972-ci ildə Gündüz
Eldarov (Qızılqaz), 1973-cü ildə Sadıq
(Ömrünün ilk günü), 1974-cü ildə Qaqaş
dayı (Rəşid Behbudovun xatirəsinə həsr
olunmuş “1001-ci qastrol”), 1975-ci ildə
Səlim (Ad günü), 1979-cu ildə Saray şa-
iri (Babək), 1981-ci ildə Cabbarov (Vul-
kana doğru gedirəm), 1982-ci ildə Musa
(Sarıköynəklə Valehin nağılı), 1999-cu
ildə Arif (Bu gözəl dünya), 2001-ci ildə
Türk professor (Otel otağı), 2006-cı ildə
Baço (“Absurdistan” və yaxud “Susuz-
luqda məhəbbət”), 2011-ci ildə Baba
(Buta) rollarını canlandırmışdır.
AzTV-də “Teatr aktyorlarının kino
səhifələri” və 2000-ci ildə “Lider” te-
leviziya kanalında “Seyid Əzim Şir-
vani” – “Aləmdə səsim var mənim”,
“Mirzə Ələkbər Sabir”, “Aşıq Molla
Cümə”, “Səməd Mənsur”, “Abbasqulu
Ağa Bakıxanov” və ya “Sonuncu orden”
verilişlərinə aparıcılıq etmişdir.
R.Əzimov 1982-ci ildə Azərbaycan
Respublikasının “Əməkdar artist”, 2000-
ci ildə isə “Xalq artisti” fəxri adlarına la-
yiq görülmüşdür.
1999-cu ildə B.Vababzadənin “Özü-
müzü kəsən qılınc” tamaşasında Mobi
Tərxan obrazını uğurla yaratdığına görə
Azərbaycan Teatr Xadimlərinin təsis
etdiyi “Qızıl Dərviş” mükafatı ilə təltif
olunmuşdur. Naxçıvan Muxtar Res-
publikasının ictimai-siyasi və mədəni
təşkilatları, Rusiya Teatr Xadimləri İtti-
faqı tərəfindən fəxri fərmanlara və dip-
lomlara layiq görülmüşdür. 2005-ci ildən
Prezident təqaüdçüsüdür.
Ə d ə b i y y a t
Sənətin tavanı yox-
dur...: Rafiq Əzimov:
“Bu yaşımda hələ də
öyrənirəm” /Rafiq
Əzimov; müsahibəni
apardı U.Qaraqızı
//Ekspress.- 2015.- 3
iyul.- S.15.
“Hələ deyəcəyim sözlər
var”. Rafiq Əzimov:
Sənətdə cavan-qoca
söhbəti yoxdur: iste-
dadlı var, istedadsız
var... /Rafiq Əzimov;
müsahibəni apardı
X.Qiyas //Ekspress.-
2014.- 2-4 avqust.-
S.19.
Rəhimli, R. Səhnə-
səadətimdir /Ra-
fiq Rəhimli; red.
V.Əliyev; Azərb. Resp.
Mədəniyyət və Turizm
Nazirliyi.- Bakı: E.L.,
2008.- 282, [2] s.
İ n t e r n e t d ə
www..anl.az
www.adam.az
www.az.wikipedia.org
www.mct.gov.az
6
Aktyor