Kərimov Erkin İnqilab oğlu Kommersiya banklarında veksel əməliyyatları
Yüklə 1,65 Mb. Pdf görüntüsü
|
68
Ġstisna qaydasında Azərbaycan Respublikasının Milli Bankı birja üzvü olmadan birja ticarətində iĢtirak edə bilər. •
Fond birjası qanunvericiliklə müəyyən edilmiĢ qaydada dövlət qeyiyyatına alındıqdan və QKDK-dan fond bircası fəaliyyətinə xüsusi razılıq (lisenziya) aldıqdan sonra fond birjası fəaliyyətini həyata keçirə bilər. •
Fond birjası qüvvədə olan qanunvericiliyə və QKDK tərəfindən təsdiq edilmiĢ qiymətli kağızlar bazarında peĢəkar iĢtirakçıların fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktlara, uyğun olaraq fəaliyyətini təĢkil edir və qiymətli kağızlar bazarında ticarətin təĢkilatçısı kimi birjanın daxili qaydalarını qəbul edir. BFB 2000-ci ilin fevral ayının 15-də 18 səhmdar tərəfindən təsis edilmiĢdir. Səhmdarlar qismində Azərbaycanın iri bankları və maliyyə institutları, habelə Ġstanbul Fond Birjası çıxıĢ edirlər. BFB-də ilk alqı-satqı 2000-ci ilin sentyabr ayının 1-də keçirilib. BFB 1999-cu ildə Azərbaycan-da qiymətli kağızlar bazarının formalaĢdırılması və
tənzimlənməsi məqsədilə yaradılmıĢ Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Qiymətli Kağızlar üzrə Dövlət Komitəsinin təĢkilati dəstəyi ilə yaradılıb. Bakı Fond Birjası (BFB) - qapalı səhmdar cəmiyyəti formasında yaradılmıĢ və fəaliyyət göstərən kommersiya təĢkilatıdır. BFB 15 fevral 2000-ci ildə təsis edilmiĢdir. BFB-nin yaradılmasında əsas məqsəd ölkədə mütəĢəkkil fond bazarının formalaĢdırılması olmuĢdur. Hazırda BFB-nın sıralarında Ġstanbul Fond Birjası da olmaqla 18 səhmdarı vardır. Birjanın üzvləri banklar, investisiya fondları, broker firmaları kimi təĢkilatlar və qiymətli kağızlar bazarında peĢəkar fəaliyyətlə məĢğul olan Ģəxslərdir. BFB aĢağıdakı lisenziyalara malikdir:
fond birjası fəaliyyəti üzrə lisenziya (AR QKDK tərəfindən 2000-ci il 21 iyul tarixində verilmiĢdir, AB 044100 nömrəli, müddətsiz)
tarixində verilmiĢdir, AB 044124 nömrəli, müddətsiz) 69
klirinq fəaliyyəti üzrə lisenziya (AR QKDK tərəfindən 2007-ci il 18 dekabr tarixində verilmiĢdir, 001376 nömrəli, 5 illik) BFB korporativ qiymətli kağızlar üzrə ticarət və hesablaĢma (klirinq) əməliyyatlarını həyata keçirir. Dövlət qiymətli kağızlarının (AR Maliyyə Nazirliyinin dövlət qısamüddətli istiqrazları (DQĠ) və AR Mərkəzi Bankının Notları) ilkin və təkrar bazarı üzrə ticarət, depozitar və klirinq əməliyyatları bütünlüklə BFB-da icra edilir.
BFB-nın səhmdarları: •
Unibank •
AzərbaycanınBeynəxalq Bankı
•
Standart Capital •
Capital Management •
Bank Kapital •
Rabitəbank •
Global Securities •
Atabank •
Bank of Baku •
Ġstanbul Fond Birjası
BFB-nin brokerləri Azəriqazbank Atabank Capital Management
Rabitəbank Standard Capital Unibank
nəzərdə tutulmuĢ bütün növ qiymətli kağızlar üzrə alqı-satqının təĢkil olunmasından ibarətdir. BFB-da dövriyyədə olan alətlər və həyata keçirilən əməliyyatlar: •
Dövlət qısamüddətli istiqrazlar 70
• Notlar
•
Səhmlər •
Korporativ istiqrazlar •
Alqı-satqı •
BloklaĢdırma •
Repo əməliyyatları BFB-nin ümumi tendensiyaları: •
Milli Bankın notlarının yerləĢdirilməsinin davam etməsi •
DQĠV üzrə ticarətin yenidən təĢkili •
Dövlət qiymətli kağızlarının gəlirliliyinin yüksəlməsi •
Repo əməliyyatlarının aktivləĢməsi •
Milli Bank tərəfindən notlar bazarının likvidliyinin təmin olunması məqsədilə gündəlik kotirovkaların təyin olunması •
•
Korporativ istiqraz bazarının bərpası
71
NƏTİCƏ VƏ TƏKLİFLƏR Bazar iqtisadiyyatına keçid Ģəraitində yeni aktuallıq qazanmıĢ maliyyə institutlarından biri də banklardır. Banklar tədavül sferasında fəaliyyət göstərir, mühüm vəzifələr yerinə yetirir və o xalq təsərrüfatının sahələrinin, bütövlükdə isə təkrar istehsal prosesin inkiĢafında əvəzedilməz rol oynayır. Bu mənada bankların rolunun bütövlükdə iqtisadiyyata təsirini təcrid olunmuĢĢəkildə təsəvvür etmək mümkün düyil, çünki, banklar öz məhsulunu təqdim etməklə iqtisadiyyatın sahələrinə kömək edərək onları inkiĢaf etdirir. Bankların rolunu təkcə makro və mikro səviyyədə təqdim olunan ödəmə vəsaitlərinin kütləsinin buraxılĢı və idarə olunması mövqeyindən baxılsa, bu yanlıĢ və problemli bir məsələ olardı. Ölkədə aparılan pul siyasətinin tarazlığının əsas göstəricisi kimi iqtisadiyyatda pul vahidinin sabitləĢdirilməsi, onun kütləsinin xalq təsərrüfatının tələblərinə uyğunlaĢdırılması bankların iqtisadiyyatdakı təyinatından geniĢ surətdə asılıdır. Ölkə iqtisadiyyatının inkĢafı getdikcə, sabitlik təmin olunması ilə əlaqədar, bank sistemində də köklü dəyiĢikliklər baĢ vermiĢdir. Belə ki, ölkəmiz yeni müstəqilliyə nail olduğu dövr ilə müqayisədə müasir dövrdə aktiv əməliyyatların çox vacib bir yeri tutan kredit əməliyyatlarının həyata keçirilməsində həm liberallaĢma, həm də kütləvilik nəzərə çarpmaqdadır. LiberallaĢma olara hiss olunur ki, kommersiya bankları zaman keçdikcə, həm faiz dərəclərini aĢağı salır, həm də kreditin təminatlılığı sahəsində girovun faiz nisbətini orta hesabla minimumlaĢdırırlar. Bu da bank sektorundakı rəqabətlə əlaqədar olaraq,
Yüklə 1,65 Mb. Dostları ilə paylaş:
|