Kərimov Erkin İnqilab oğlu Kommersiya banklarında veksel əməliyyatları
Yüklə 1,65 Mb. Pdf görüntüsü
|
61
2014-c ü il ə rzində Mə rkə zi Bankı n qiymə t stabilliyinin tə min olunması funksiyası ç ə r ç ivə sində hə yata ke ç irdiyi sterilizasiya ə mə liyyatları notlar və onlarla aparı lan repo ə mə liyyatları nı n dinamikası nda ö z
n ü qabarı q ş ə kildə b ü ruzə vermiş dir. Belə ki, hesabat d ö vr ü ə rzində Mə rkə zi Bankı n notları nı n yerlə ş dirilmə sinin ö tə n il ilə m ü qayisə də 47 faiz azalaraq 158,1 milyon manat tə ş kil etmə sinə baxmayaraq, bu n ö v alə tlə rin tə krar bazar ticarə ti 8,0 də fə artaraq 349,8 milyon manat tə ş kil etmiş , b ü t ö vl ü kdə not bazarı 48 faiz artaraq 507,9 milyon manata ç atmı ş dı r.Hesabat d ö vr ü ə rzində Mə rkə zi Bankı n notları ü zrə orta gə lirlilik 1,01 faiz tə ş kil etmiş dir ki, bu da ö tə n
il ilə m ü qayisə də 0,20 faiz bə ndi aş ağ ı dı r. 21 [27]
Dövlət qiymətli kağızları üzrə orta gəlirlilik
2014-cü il 2013-ci il Qısamüddətli dövlət istiqrazları 1,63% 1,87%
Uzunmüddətli dövlət istiqrazları 4,50%
4,55% Mərkəzi Bankın notları 1,01% 1,21%
2014-c
ü il ə rzində 3,5 milyard manat hə cmində repo/ə ks-repo ə mə liyyatları baş tutmuş dur ki, bu da ö tə n il ilə m ü qayisə də 46 faiz azdı r. Hesabat ilinin birinci r ü b ü ndə n etibarə n qiymə tli kağ ı zlar bazarı nda ilk də fə olaraq korporativ istiqrazlarla repo/ə ks-repo ə mə liyyatları hə yata ke ç irilmə sinə start verilmiş dir. 22 [40]
21-
22-
www.cbar.az
62
TÖRƏMƏ QĠYMƏTLĠ KAĞIZLAR BAZARI QĠYMƏTLĠ KAĞIZLARIN NÖVLƏRĠ
2014-cü il 2013-cü il Məbləğ üzrə
fərq (%)
Əqdlərin sayı
Məbləğ (AZN)
Əqdlərin sayı
Məbləğ (AZN)
TÖRƏMƏ QĠYMƏTLĠ KAĞIZLARI 29 779
4 299420507 - -
Əmtəə əsaslı törəmə qiymətli kağızlar 2 992
204686236 - - - Valyuta əsaslı törəmə qiymətli kağızlar 26 787 4 094 734 271 - - -
2014-cü il ərzində ilk dəfə olaraq qiymətli kağızlar bazarının mütəĢəkkil ticarət təĢkilatçısı olan Bakı Fond Birjasında fərdi və institusionalinvestorlar üçün likvidliyi müvafiq marketmeykerlər tərəfindən təmin olunmaq Ģərti ilə valyuta və əmtəə əsaslı törəmə maliyyə alətlərinin ticarəti məqsədilə yeni ticarət platforması istifadəyə verilmiĢdir. Hesabat dövrü ərzində sözügedən platforma üzərindən ümumi məbləği 204,7 milyon manat olan əmtəə əsaslı və ümumi dəyəri 4,1 milyard manat olan valyuta əsaslı törəmə qiymətli kağızlarla ticarət əməliyyatları həyata keçirilmiĢdir ki, nəticə də törəmə qiymətli kağızlar bazarının həcmi 4,3 milyard manat təĢkil etmiĢdir.
2014-cü il ərzində qeyri-investisiya alətləri olan ipoteka kağızları və veksellərin buraxılıĢı və qiymətli kağızlarla girovun qeydiyyatı fəaliyyəti davam etmiĢdir.Belə ki, Azərbaycan Ġpoteka Fondunun vəsaitləri hesabına ipoteka kreditlərinin verilməsi ilə əlaqədarhesabat dövrü ərzində 2 709 ədəd ipoteka kağızı dövlət qeydiyyatına alınmıĢ, 2 833 ədəd ipoteka kağızının əlavə qeydiyyatı baĢ tutmuĢdur.Eyni zamanda hesabat dövründə 39 milyon manat məbləğində 72 veksel
63
buraxılıĢı dövlət qeydiyyatına alınmıĢdır ki, bu da ötən ilin müvafiq göstəricisindən məbləğ üzrə 60 faiz çoxdur.
Bazar infrastrukturu üzrə göstəricilər Fəaliyyət növü üzrə qüvvədə olan lisenziyalar 2014-cü il 2013-cü il Broker fəaliyyəti 14
15 Diler fəaliyyəti 14 14
Aktivlərin idarə olunması fəaliyyəti 3 1 Klirinq fəaliyyəti 2 2 Depozitar fəaliyyəti 3 3 Reyestrsaxlayıcı fəaliyyəti 2 2 Fond birjası fəaliyyəti 1 1 Cəmi 39
38
64
3.2 Kommersiya banklarının Bakı fond birjasında həyata keçirdiyi əməliyyatlarının təkmilləşdirilməsi. Fond birjası - qapalı səhmdar cəmiyyəti formasında yaradılan, öz üzvləri arasında qiymətli kağızlarla ticarəti təĢkil edən və bağlanmıĢ əqdlərin icrasını təmin edən qiymətli kağızlar bazarının peĢəkar iĢtirakçısıdır.Fond birjası qiymətli kağzlar bazarında ticarətin təĢkilatçısı kimi, depozitari fəaliyyəti və qarĢılıqlı öhdəliklərin müəyyən edilməsi (klirinq) fəaliyyəti, istisna olmaqla digər fəaliyyət növləri ilə məĢğul ola bilməz. Fond birjasının funksiyaları aĢağıdakılardır: 23
[44] •
Birja Ģəxsi yığımları səfərbər etməyə və onları qiymətli kağızlarla əməliyyatlar vasitəsilə uzun müddətli kapital qoyuluĢlarına çevirməyə imkan yaradır. •
keçirilməsi və məzənnə bülletenlərində dərc edilməsi. 24
[40] •
Yenidən bölüĢdürmə. •
Ən nəhayət, birja nəzarət səhm paketlərinin formalaĢdırılması yolu ilə kapitalın mərkəzləĢdirilməsinin sürətləndirilməsində mühüm rol oynayır. Fond birjasının hüquq və vəzifələri bunlardır: –
Fond birjası ticarət salonunda əqdlərin bağlanmasının, əqdlər üzrə hesablaĢmaların və uçotun qaydasını iĢləyib hazırlayır və təsdiq edir.
23-
bfb.az
24-
www.cbar.az Yüklə 1,65 Mb. Dostları ilə paylaş:
|