29
Shuning uchun sinodik davr davomiyligi 29.52 oʻrtacha Quyosh sutkasiga tengdir.
Sinodik va siderik davrlardan tashqari yana anomalistik, ajdarli va tropik oylarni
ajratadilar.
Anomalistik davr (27,55 sutka) deb Oyning ikki marotiba ketma-ket
orbitasining perigey nuqtasidan oʻtishi orasidagi vaqtga aytiladi.
Oyning ikki
marotiba ketma-ket bir xil tugundan oʻtishi orasidagi vaqtga (27
'
21 sutka) ajdarli
davr deyiladi.
Tropik davr deb shunday
vaqt davomiyligiga aytiladiki, oyning uzunlamasi
360
ga oʻzgaradi. Tropik davr davomiyligi siderik davr davomiyligiga koʻra 7
soniya kichikdir.
Quyosh va oy tutilishlari
Oy
yerning atrofida aylanayotib, ba’zan Quyoshni bizdan toʻsib qoʻyadi.
Bunday hol
Quyosh tutilishi deyiladi. Bu hodisa har doim Oyning yangioy fazasida
holatida boʻlganida yuz beradi.
Agar Yerdagi kuzatuvchi O va Oʻ nuqtalar orasidagi toʻla soya sektorda
boʻlsa, bunday kuzatuvchi Quyoshni bir necha minut toʻla koʻrmaydi, ya’ni
Quyosh toʻla tutiladi. Quyosh tutilganda osmonda kunduzi boʻlishiga qaramasdan
yulduzlar va sayyoralar koʻrinadi. Qora Quyosh gardishi atrofida kumushrang
Quyosh toji koʻrinadigan boʻladi. Agar Yerdagi kuzatuvchi yarim soyaning ichida
O yoki Oʻ sohada boʻlsa, u holda kuzatuvchi yarim tutilgan Quyoshni koʻradi,
Quyosh qisman tutiladi. Ba’zan Quyoshning tutilishi halqasimon boʻladi. Bunday
hol
Oy Yerdan eng katta uzoqlikda, Quyosh esa aksincha Yerga eng yaqin
Dostları ilə paylaş: 
