150
Uşaqların yükü onlardan bir az böyük, cəmi-cümlətanı 12 yaşı olan
Hüseynağanın boynuna düşdü.
Bacısı Elmira Atakişiyeva danışır, daha doğrusu göz yaşları-
na boğulduğundan danışa bilmir. Qırıq-qırıq söylədiklərindən an-
laşılır ki, Hüseynağa çox qayğıkeşmiş, onların dərsləri ilə maraq-
lanmaqdan tutmuş, əyin-başlarına, yemək-içməklərinə qədər hər
şeyi öhdəsinə götürübmüş. Həm işləyir,
həm oxuyur, həm də bacı -
qardaşının qayğısına qalır.
Teatrda işə işıqçılıqdan başlayır
12 yaşında uşaq iş axtarmaqdan haldan düşüb, arzusuna
rəğmən bəlkə teatrda bir iş tapılar-deyə ora baş vurur. Əslində bu
binaya ali təhsilli aktyor kimi işləməyə gəlmək ən böyük arzusu-
dur. Onun əsl teatr adamı olduğunu işə götürən şəxs də başa dü-
şür: “Gəl, bizim işıqçıya ehtiyacımız var, hələlik bundan başla,
sonra təhsil də alarsan, baxarıq”.
Bu minvalla teatr aləminə işıqçı kimi daxil olur. İllər keçir,
balaca Hüseynağa böyüdükcə teatrda ən müxtəlif işlərdə çalışır,
hamısının da sirlərinə yiyələnib ustalaşır.
1975-ci il... Nəhayət günlərin bir günü Hüseynağa teatra akt-
yor kimi daxil olur... Şəki Dövlət Teatrına. Çox keçmir ki, həmin
teatrda həm də baş rejissor olur.
Şəki Teatrı
Bu teatr artıq Hüseynağa Atakişiyev adlı bir sənətkarın varlı-
ğını ortaya qoyur. 1975-85-ci illərdə əvvəlcə rejissor, sonra baş
rejissor olduğu truppa ilə Azərbaycan və dünya dramaturgiyasının
şah əsərlərini tamaşaya qoyur. Şəki Teatrı ölkədən kənarlara çıxır,
qastrollarda uğurlu tamaşalar göstərir. 1974-cü ildə 9 tamaşa ilə
Moskvada qastrolda olması isə teatr tarixinin qırmızı səhifələrin-
dəndir.
151
Bu uğurlara görə həmin il əməkdar incəsənət xadimi fəxri
adına layiq görülür. Sonra onu Milli Dram Teatrına baş rejissor
dəvət edirlər. Gəlir, amma Şəkidə qazandığı uğurları nədənsə bu
teatrda əldə edə bilmir. Çox keçmir ki, Gənclər Teatrını yaradır.
“Kaş bu dünyadan köçəndə ...”
Gənclər Teatrının aktyoru, indi Milli Dram Teatrında çalı-
şan Ayşad Məmmədovu dinləyək: “Kaş bu dünyadan köçəndə ta-
maşalarımın musiqilərini özümlə apara biləydim ”. Bir dəfə bu sö-
zü mənim yanımda demişdi. Hər an fikrimdə dolanır, yaman tutub
o söz məni. İlk sənət addımlarımı onun yanında, onun özülünü
qoyduğu teatrda, o əllərimdən tutmaqla atmağa başlamışam. 3-cü
kursda oxuyurdum, gəldim yanına ki sizinlə işləmək istəyirəm,
dedi, gəl. Mənə ilk dəfədən “Romeo və Cülyetta”da Romeo rolunu
verdi. Mənə, yetirmələrinə onsuz çox çətindir. Hüseynağa müəllim
bizə səhnədən tamaşaçı ilə canlı tellərlə bağlanmağı öyrətmişdi,
onun ruhu ilə yetişmişik. İndi harda işləməyimdən asılı olmayaraq
çox çətindir”.
“Hamımızın üstündə əməyi var, hamı da bunu bilir və qiy-
mətləndirir”
Gənclər Teatrının aktyoru, indi Gənc Tamaşaçılar Teatrın-
da çalışan Qurban İsmayılovun dedikləri: “Onunla 17 il bir yerdə
işləmişəm, nə dostluğumuz olub, nə qardaşlığımız. İş vaxtı bədii
rəhbərim olub, düşəndə bir məclisdə yeyib-içmişik. Əvvəl başqa
teatrda çalışırdım, amma “Qətl günü” tamaşasına baxanda dostlara
demişdim ki, çox istəyərdim Gənclər Teatrının aktyorları ilə işlə-
yim. Dostlar da-Abbas Qəhrəmanov, Ayşad Məmmədov Hüseyn-
ağa müəllimə demişdilər, razı olmamışdı, çünki məni heç tanımır-
dı. Sonra elə oldu ki, premyeraya üç gün qalmış teatrdan gedən bir
aktyorun yerinə məşqlərə çağırdılar. İlk tamaşadan sonra Hüseyn-
ağa Atakişiyev dedi, sənədlərini götür, gəl.
Mənə həmişə baş rollar
152
etibar edib. Başqa düşüncənin yiyəsi idi. Məsələn, hamı elə bilirdi
ki, Hamleti Ayşada verəcək, amma gözlənilmədən mənə verdi.
Dedi, indiki zamanda romantik Hamlet olmaz, bir az kobud,
hadisələrə real baxan biri olmalıdır.
Əməli ilə sözü eyni olan, sözü bütöv, danışmaqdan çox iş
görən bir insan kimi yadımda qalıb, sevmişəm onu. İndiyə qədər
həyatımda, sənətimdə yeri görünür, çox çətindir onsuz. İnanın, iki-
üç dəfə məni başqa teatra dəvət etdilər, getmədim. Gənclər Teatrı-
nın çətin şəraitdə fəaliyyət göstərməsinə baxmayaraq onunla işlə-
mək zövqünü başqa heç bir şeylə əvəz etmək olmazdı. İlin cəmi 4
ayını tamaşa göstərirdik, soyuq ayları geyinib-qıfıllanıb məşq elət-
dirərdi bizə ki, formadan düşməyək. Hamımızın üstündə əməyi
var, hamı da bunu bilir və qiymətləndirir.
“Çoxdan heç nəyə təəccüblənmirdi”
Dramaturq Əli Əmirli: “Meydan” adlı əsərimin ilk tamaşa-
sından sonra Gənclər Teatrı ilə mənim uzun çəkən əməkdaşlığım
başladı- Hüseynağa müəllim on beş ilin içində daha yeddi pyesimi
səhnələşdirdi. Bir qayda olaraq mən pyesi verirdim, bir neçə
gündən sonra o mənə premyeranın nə vaxt olacağını deyirdi, heç
vaxt da sözü yalan çıxmırdı. Pyeslərim haqqında fikir demirdi, an-
caq qəzetlərə müsahibələr verəndə qiymətləndirdiyi iki-üç drama-
turqun adını çəkirdisə, onlardan biri mütləq mənim imzam olurdu.
Hüseynağa müəllim öz qiymətini çox yaxşı bilən təvazökar insan
idi. Çox da qürurlu idi, amma onu həmişə gizlətməyə, göstərmə-
məyə çalışırdı. Ömrünün axır illərində hiss olunurdu ki, onu çox
şey sıxır, çox şey darıxdırır, amma on beş ildən çox davam edən
tanışlığımız, dostluğumuz, işbirliyimiz müddətində onun nə şika-
yətləndiyini, nə gileyləndiyini gördüm. O çox mərd insan idi, gözü
tox, təmənna sözü ona yad idi.
Hüseynağa Atakişiyevlə tanış, dost olduğum on beş ildə hər
həftə onunla Aktyor Evindəki qapısı hamının üzünə açıq iş ota-
ğında görüşürdüm, daha doğrusu mən onu
görməyə gəlirdim, işim