Dedim ki, Arif bəy, dövlətin ikinci şəxsi oradadır və siz bu məsələni birlikdə həll edin.
Dedi ki, biz cəhd etdik, bir nəticə alınmadı. Sən gör bir bəhanə tapıb, Elçibəyi buradan
uzaqlaşdıra bilərsənmi.
Mən çox fikirləşdikdən sonra Prezidentə yaxınlaşıb ona belə bir təklif verdim. Dedim mən belə
fikirləşmişəm ki, siz işçilərin bir qrupu ilə Cəbrayıla gedəsiniz. Mən qalan adamları da götürüb,
gözləyərəm və lazım gələrsə biz də Füzulinin müdafiəçilərinə qoşularıq.
O mənə dedi ki, mənə nağıl danışma və çalış ermənilər Füzuliyə girərlərsə, onda mənə də bir
silah ayır. Mən burada axıra qədər döyüşəcəyəm. Saat səkkizin yarısında vəziyyətin tamamilə
düzəldiyinə əmin oladuqdan sonra Elçibəy Bakıya yola düşmək haqda göstəriş verdi və biz
yola çıxdıq.
Biz orada olarkən öyrəndik ki, Füzulinin düşmən əlinə keçməməsinə İsa Qəmbərlə Arif
Hacıyevin qətiyyəti, üstəlik İcra Hakimiyyəti başçısının, Xalq Cəbhəsi sədrinin və xüsusilə də
rayon polis söbəsi rəisi və əməkdaşlarının fədakarlqları nəticəsində nail olunub.
Sonralar İsa Qəmbərin bu səfəri barədə həm çox hörmətim olan Arif Hacıyevin, həm də
Sülhəddin Əkbərovun fikirlərini oxumuşam. Mənə ən qəribə gələn odur ki, mətbuatda dərc
edilmiş hər iki yazıda prezident Elçibəyin də Füzuliyə gəlməsi və döyüşü sonuna qədər
izləməsi barədə bir kəlmə belə yazılmayıb.
Qəribə də olsa o zaman Elçibəyin Füzulidə olması faktını Bakıda yaşayan bir füzulili dedi. O,
Füzulinin işğalı ilə əlaqədar Prezident Aparatında təşkil olunmuş tele-şouda dedi ki, o zaman
mən də Füzuliyə getmişdim. Elçibəy gəlib yeyib-içib geri qayıtdı. Əvvəla o adam yalan deyirdi
və o zaman Füzuliyə gəlməmişdi. İkincisi, ona xatırlatmaq istəyirəm ki, döyüş gedən, bütün
əhalinin panikaya düşərək tərk etdiyi bir yerdə oturub yeyib-içmək də böyük bir kişilik,
mərdlik istəyir.
Son olaraq, adı yadımda olmayan o şəxsə demək istəyirəm ki, Elçibəy hakimiyyətdən
gədəndən təxminən üç ay sonra Füzuli ermənilər tərəfindən işğal olunanda niyə gedib
Füzulidə oturub yeyib-içmədi. Bəlkə də ermənilər yeyib-içməkdən qorxub geriyə
çəkiləcəkdilər.
1993-cü il aprel ayının 12-də Orta Asiyada on iki günlük səfərini başa vuran Türkiyə
Cümhuriyyəti Cümhurbaşqanı Turqut Özal Bakıya gəldi. Üç gün çəkən bu səfərdə rəhmətlik
Turqut Özal protokolda nəzərdə tutulmuş bütün tədbirlərdə iştirak edərək ayın 15-də sağ-
salamat Ankaraya döndü.
Mən ayın on yeddisində icazə alaraq, ailə işlərimlə bağlı Göyçaya getdim. Mən ora çatan kimi
qardaşım Zakir dedi ki, bu dəqiqə televizorla xəbər verdilər, Türkiyənin Prezidenti Turqut Özal
vəfat etdi. O dəqiqə maşına oturub Bakıya döndüm.
Aprel ayının 19-da Prezident Elçibəy və onu müşayiət edən şəxslərlə dəfn mərasimində iştirak
etmək üçün Türkiyə Cümhuriyyətinin paytaxtı Ankara şəhərinə uçduq. Prezidenti bu səfərdə
Nəcəf Nəcəfov, Etibar Məmmədov və Rəsul Quliyev müşayiət edirdilər.
Günortadan bir az keçmiş təyyarəmiz Ankara Esenboğa hava limanında yerə endi.
Təyyarədən birinci mən çıxdım. Trapla aşağı enərkən bizi qarşılayanları seyr etməyə
başladım. Aşağıda protokol qaydalarına qətiyyən uymayan çox qəribə bir mənzərə vardı.
Trapın solunda Azərbaycan Prezidenti Əbülfəz Elçibəyi qarşılayan Türkiyə Cümhuriyyəti
nümayəndə heyətinin başında Baş Nazir Süleyman Dəmirəl durmuşdu. Dəmirəldən sonra
Azərbaycan Respublikasınin Naxçıvan Muxtar Respublikası Məclisinin sədri Heydər Əliyev,
ondan sonra Türkiyə Cümhuriyyəti Xarici İşlər Naziri Hikmət Çətin və başqa vəzifəli şəxslər
dayanmışdı.
Sağ tərəfdə Azərbaycanın Türkiyədəki səfiri Məmməd Əliyev və səfirliyin işçiləri
dayanmışdılar. O dəqiqə mənim diqqətimi M.Əliyevin geyimi çəkdi. O, əyninə mixəyi rəngdə,
üstündə ağ cizgiləri olan bir kostyum, "salamandra" ayaqqabı geymişdi.
Ümumiyyətlə geyimi və görünüşü elə idi ki, onu rəsmi bir tədbirdə iştirak edən səfirdən başqa
hansı sənət sahibinə istəsən bənzədə bilərdin.
Mən aşağı düşəndə bir yoldaş kimi ona narazılığımı bildirdim. O isə cavab verdi ki, bu gün
işim çox olub, heç vaxtım olmayıb və evə gedib paltarımı dəyişməyə imkan tapa bilmədim.
Rəsmi qarşılamadan sonra bizi yüz əlli-iki yüz metr aralıda olan vertalyot meydançasına
apardılar.
Bu dəqiqədən etibarən Heydər Əliyev də Azərbaycan nümayəndə heyətinin tərkibinə qatıldı.
Biz vertalyota minərək, Ankaranın mərkəzində yerləşən Çankaya adlı yerə gəldik. Oradan bizi
maşınlarla "Böyük Ankara" otelinə gətirdilər. Əlimdə olan protokol proqramına görə isə biz
"Şeraton" otelinə yerləşdirilməli idik.
Mən o dəqiqə Prezident Aparatı İşlər müdiri Oqtay Şahbazovdan bunun səbəbini soruşdum.
Dedi ki,
mən də bilmirəm, bu dəqiqə öyrənərik.
Biz Türkiyə Xarici işlər Nazirliyinin nümayəndəsini yanımıza çağırıb, ondan bu otelə
gətirilməyimizin səbəbini soruşduq. O dedi ki, dəfn mərasiminə sabah saat doqquzda Türkiyə
Böyük Millət Məclisinin binasında başlanacaq və səhər saat səkkizdən Ankaranın mərkəz
hissəsində bütün maşın yolları bağlanacak, maşınların işləməsinə icazə verilməyəcək.
Mərasim yerinə çox yaxın olduğuna görə Xarici İşlər Naziri Hikmət Çətin göstəriş verdi ki,
Azərbaycan nümayəndə heyəti "Böyük Ankara" otelində yerləşdirilsin.
Bu göstəriş o qədər qəflətən olmuşdu ki, otelin personalı da bizi yerləşdirməyə hazır deyildi.
Hətta Rəsul Quliyevə otaq ayırmaqda çətinlik çəkdilər və o, Etibar Məmmədovu da götürüb
"Şeraton" otelinə getdi.