Kulturologiya –mədəniyyət nəzəriyyəsindən daha geniş bir elm sahəsidir ki; hazırda bu elmin başqa sosial- numanitor ellərin heç birinə bənzəməyən fuksyiyaları və nəzəriyyəsi mövcuddur
Yüklə 2,66 Mb. Pdf görüntüsü
|
. 168
kimi qəbul edilməlidir. Qloballaşan dünyada düzgün həya- ta keçirilən dövlət siyasəti dövrün, zamanın tələbidir. Dövlət siyasətinin əsas prinsipial xüsusiyyətlərindən ən başlıcası odur ki, bu proses insan kapitalını əsas götürərək hər şeyi insanın rifah halının yaxşılaşdırılmasına yönəl- dərək ümumbəşəri dəyərlərə istinad edir. Ölkəmizin müstəqillik əldə etdikdən sonra yürütdüyü dövlət siyasəti təqdirəlayiqdir. “XXI əsrə sürətli inkişaf yolunda olan müstəqil bir dövlət kimi qədəm qoymuş Azərbaycan Respublikası qazandığı istiqlalı qoruyub sax- lamaq, demokratik dövlət qurmaq, fikir plüralizmi və azad bazar iqtisadiyyatına malik olan vətəndaş cəmiyyəti yarat- maq uğrunda inamla mübarizə aparmaqdadır. Müasir şə- raitdə Azərbaycan dövlətinin mədəniyyət siyasətinin təməl prinsiplərinin, bu siyasətin tarixi, ictimai-siyasi, sosial-mə- dəni, elmi və kulturoloji əsaslarının araşdırılmasına keç- məzdən əvvəl, təbii ki, həm mədəniyyət siyasəti, həm də, ümumiyyətlə, mədəniyyət anlayışının mahiyyətinə açıqlıq gətirilməsinə və mədəniyyət siyasətinin həyata keçirilməsi prosesində mənəvi dəyərlərin çəkisinin müəyyənləşdiril- məsinə ehtiyac duyulur. Çünki XXI əsr bütün dünya döv- lətləri və millətləri arasında iqtisadi, siyasi, mədəni əlaqə- lərin artması, son nəticədə qloballaşma ilə xarakterizə olunmaqla yanaşı, eyni zamanda ayrı-ayrı xalqların etnik- mənəvi köklərinə yenidən dönüşü ilə də xarakterikdir. İndi Planetin bütün irili-xırdalı dövlət və millətləri könüllü və ya könülsüz, ixtiyari və ya qeyri-ixtiyari son nəticədə
. 169
böyük qloballaşmaya aparıb çıxaran nəhəng inteqrasiya magistralına qoşulmaqdadır.” 27
laşdırmanı həyata keçirməklə beynəlxalq təcrübəni tətbiq etməli, ictimaiyyətlə əlaqələrin sağlam tərzdə qurulması üçün konkret prinsiplər müəyyənləşdirməlidir. İntellektual səviyyənin yüksəldilməsində yeni innovasiya proseslərinin tətbiqi ictimaiyyətlə əlaqələrdə mühüm amillərdən biri hesab edilir. Bu gün ölkənin, xalqın dövlətçilik tarixini tə- səvvür etmədən onun idealogiyasını yaratmaq, istiqlalına nail olmaq mümkün deyil. Dövlətin, cəmiyyətin tarixi göstərir ki, insanı ilk dəfə düşünməyə məhz təbiət vadar edir. Dövlət məhz insan və cəmiyyət arasında olan müna- sibətlərin məcmusudur. Cəmiyyət isə ümumi maraq əsa- sında birləşmiş insanların toplumudur. Hazırda dövlət siyasəti multkulturalizmin və tole- rantlığın əsaslarının araşdırılmasında böyük rola malikdir. Xüsusilə də, müasir dövrdə dünyanı əhatə edən qloballaş- ma prosesi multkulturalizm və tolerantlıq məsələlərinı də əhatə edir və onları ön plana çəkir. “Qloballaşma konteks- tində etnik-milli mövcudluğun siyasi, iqtisadi, kultural, mənəvi suverenliyi ilə bağlı milli konsepsiya və konsep- tual ideyalar yekcins deyil. Bu prosesi, sosial-siyasi, mə- dəni-mənəvi, iqtisadi-güzəran, elmi-inetellektual müstəvi- lərdə vahid qlobal harmoniya hesab edənlər də var, kaina- tın daha çox vahid bir mərkəzdən idarə olunan bürokratik- texnoloji ərazi vahidinə çevrilmə prosesi olduğunu iddia edənlər də. Ən müxtəlif mövqe və münasibətlər xarakte-
27 Namiq Abbasov. Mədəniyyət siyasəti və mənəvi dəyərlər. Bakı, 2009,s.19 . 170
rindən asılı olmayaraq qloballaşmaya aparan nəhəng inteqrasiya magistralı bütün planeti sovurub aparmaqdır. Mümkün olan ən optimal variant bu prosesə hər bir etno- sun milli-mənəvi “Mən”ini dərk edərək qoşulmasıdır. Bəlkə də, bu zərurətin dərkindən doğan həqiqətin nəticə- sidir ki, indi qloballaşma ayrı-ayrı xalqların etnik-mənəvi köklərinə yenidən dönüşü ilə də xarakterizə olunur. Bu da cəmiyyət tarixinin inkişaf qanunauyğunluğunun özünü- qoruma instinkindən doğur.” 28
Yer üzərində sülhün bərqərar olması dövlət siyasəti- nin prioritet vəzifələri sırasına daxildir. İctimaiyyətlə əla- qələrdə dövlət siyasəti məhz dünyada sülhün qorunması, dialektiv ziddiyyətlərin sülh yolu ilə aradan qaldırılması və münaqişələrin həllinə yönəldilməlidir.Dövlət siyasətin- də insanın və cəmiyyətin mənəvi mədəniyyətinin mühüm göstəricisi olan ətraf-mühitə münasibət, insan həyatı üçün əhəmiyyət kəsb edən ekologiya siyasəti xüsusi yer tutur. Ekoloji dünyagörüşü ətraf mühitin keyfiyyətinə, insanın sağlamlığı və uzunömürlülüyünə, cəmiyyətin təbii ehtiyat- lardan səmərəli istifadəsinə böyük təsir göstərir. Təbiətin və insanın ekologiyası prinsipi üzərində qurulan ekoloji mədəniyyət yüksək istehlak mədəniyyətini formalaşdırır. Ekoloji dünyagörüşdə meşələrin qırılması, suyun, təbii sərvətlərin qeyri-səmərəli istifadəsi, ətraf mühitin çirklən- məsi məsələləri isə normal hal kimi qəbul edilmir. İnsanın və cəmiyyətin zənginliyi maddi nemətlərin istehsalı ilə
28 Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası Folklor İnstitutu “Ortaq türk keçmişin- dən ortaq türk gələcəyinə” III Uluslararası Folklor Konfransının materialları. Bakı, “Səda”, 13-16 noyabr 2005-ci il, s. 8-9
Yüklə 2,66 Mb. Dostları ilə paylaş:
|