həcmindən də mühüm dərəcədə asılıdır. Proqram tədris bölmələri üzrə ilk növbədə
kompleks vəzifələr müəyyənləşdirildikdən sonra təlim-tərbiyənin
məzmunu konkretləşdirilməlidir. Təlimin məzmununa aydınlıq
gətirmək üçün birinci olaraq ictimai həyatla əlaqələndirmə, eyni
zamanda
müvafiq
əlverişlilik
prinsipinə
verilən
tələblərə
uyğunlaşdırılmalıdır. Bütün situasiyalarda təlim və tərbiyə işlərinin
məzmununda elmiliyin də nəzərə alınması vacibdir.
Bədən tərbiyəsi dərslərinin tədrisi prosesində sinifdənkənar və
məktəbdənxaric kütləvi idman-sağlamlıq tədbirlərinin mahiyyəti,
məzmunu və bu sahədə qarşıda qoyulmuş təlim-tərbiyəvi, psixomotor
vəzifələr izah edilməli və anladılmalıdır. Həmin tədbirlərin digər yaxın
fənlərlə xüsusən, anatomiya-fiziologiya, biologiya fənlərinin tədrisi
üzrə keçirilən işlərlə daha sıx birgə təşkilinin vacibliyi şagirdlərin
nəzərinə çatdırılmalı, coğrafiya, tarix və təbiətşünaslıq fənləri üzrə
keçirilən gəzintilər, yürüş və ekskursiyalara birgə hərəkətetmənin
vacibliyi mənimsədilməlidir. Təbiətlə tanışlıq və tarixi yerlərə
ekskursiyalar zamanı asudə vaxtlarda, fasilələrdə fəal istirahət etmək
üçün müxtəlif yarışların təşkili, oyunların, qaçışların keçirilməsi tədris
və həm də tərbiyəvi mahiyyət daşıyır.
Yuxarıda göstərilənlərdən və ümumtəhsil məktəblərində
aparılmış təcrübədən belə qənaətə gəlmək olur ki, gümrahlıq, yüksək
əhval-ruhiyyə, şənlik, cəldlik, çeviklik, dözümlülük, qarşıya çıxan
mürəkkəb və çətin təbii manelərin aradan qaldırılmasından, şagirdlərin
hərtərəfli
fiziki
və
zehni
inkişafından,
şəxsiyyət
kimi
formalaşmasından ötrü fəaliyyətlərin tənzimlənməsini təmin edən
komponentlərin səmərəli tətbiqinə, təhsil mühtinin yeniləşməsinə nail
olmalıdır. Bütün bunlar fiziki tərbiyənin təlimində öyrədən və
28
öyrənənlərin fəaliyyətinin uyğunlaşdırılmasında başlıca amil olmaqla,
həm də mühüm stimullardandır.