L a n q u L i y e V Mütəhərrik və əyləncəli oyunlar Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyinin , «2011»-ci IL tarixli saylı əmri ilə dərs
Yüklə 2,43 Mb. Pdf görüntüsü
|
| ilk meyarı
hər bir şagirdin həmin dövr üçün real tədris imkanları əsasında mənimsəmə, tərbiyə olunma, inkişaf etmə səviyyəsi hesab edilir. Bu şərtlə ki, şagirdin ümumtəlim nəticəsinin səviyyəsi qiymətləndirilmə standartından aşağı olmasın, təhsil alanların nailiyyət səviyyəsinə qoyulan dövlət tələblərinə-normativlərinə uyğun gəlsin və həyata keçirilsin. Tədris prosesində şagirdlər və istərsə də müəllimlər müvafiq vaxtda məqsədəmüvafiq zehni və fiziki yük alması da ümumtəlimin nəticələrinin reallaşması üçün stimul yaradan amillərdəndir. Müəyyən vaxt ərzində şagirdlərin həddindən artıq yüklənməsi, yəni tədris yükünün vaxt üzrə düzgün bölünməməsi tədrisin səmərəliliyinə mütləq öz mənfi təsirini göstərəcək, nailiyyətlərin stimulunu xeyli zəiflədəcəkdir. Bədən tərbiyəsi dərslərinin 3 hissədən ibarət təşkili həmin baxımdan xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. Dərsin səmərəli keçirilməsində onun hissələri (hazırlıq, əsas, tamamlayıcı) arasında vaxt düzgün bölünməli və buna ciddi diqqət yetirməlidir. Burada söhbət yalnız 45 dəqiqəlik vaxtın dərsin 3 hissəsi arasında düzgün bölgüsündən getmir, söhbət eyni zamanda dərsin hazırlıq, əsas və tamamlayıcı hissələri arasında tədris yükünün düzgün paylaşdırılmasından, şagirdlərin real fiziki, zehni imkanlarının nəzərə alınmasından gedir. Şagirdlərin fiziki inkişafının və fiziki hazırlığının artırılmasında mühüm əhəmiyyət kəsb edən sinifdənxaric və məktəbdənkənar işlərə vaxtın və fiziki yükün düzgün ayrılması da optimal nəticələrin alınmasına kömək göstərir. Bu baxımdan şagirdlərin gün rejimində 30 zehni və fiziki hərəkət normalarına düzgün əməl olunması da olduqca mühüm əhəmiyyətə malikdir. Fiziki tərbiyənin təlim işlərinin istənilən səviyyədə təşkilində ikinci meyar şagird və müəllimlər üçün tədris və ev tapşırıqlarına sərf etmək üçün qoyulmuş vaxta, vaxt bölgüsünə düzgün riayət edilməsidir. Həmin tələbələrin nəzərə alınması şagird və müəllimlərin normadan artıq yüklənməsinin qarşısını alır. Fiziki tərbiyənin təlimində bir neçə meyardan eyni vaxtda istifadə etmək mümkündür. Bir cəhəti də unutmaq olmaz ki, tədris prosesinin həddindən artıq intensivləndirilməsi növbəti hərəki bölmə mövzularının mətinlərinin şagirdlər tərəfindən mənimsənilməsini çətinləşdirir. Buna görə də şagirdlərin qüvvələrini düzgün sərf etməklə tədris prosesini səmərəli təşkil etmək lazımdır. Bu məqsədlə pedaqoji vasitələrin də tətbiqinə ehtiyac vardır. Fiziki tərbiyədə o variant müvafiq hesab olunur ki, eyni şəraitdə eyni vaxt sərf etməklə tətbiq olunan təlim-tərbiyə vasitə və priyomları daha yaxşı nəticə vermiş olsun. Burada qüvvənin qənaətlə sərf edilməsi də mühüm şərtdir. Təhsil və tərbiyənin hazırki tələbatında fiziki tərbiyənin tədrisinin səmərəliliyi onun nəticəsi və sərf olunan vaxtla sıx surətdə bağlıdır. Çünki, səmərəlilik bədən tərbiyyəsi müəllimindən qısa vaxt ərzində az əmək sərf etməklə təlim-tərbiyə işlərində daha böyük müvəffəqiyyətlər qazanmasını tələb edir. Təlim- tərbiyə də nailiyyətlərin əldə edilməsində bədən tərbiyəsi müəlliminin işinin səmərəli qurulması təşkil edir ki, bunlarda tədrisdə buraxılmış nöqsanların aradan qaldırılması, çatışmazlıqlara yol verilməməsi və müəllimin boş-boşuna vaxt itirməməsinə səbəb olur. Bu təlim prosesinin daha effektli olması ilə nəticələnir. Qeyd etməliyik ki, fiziki tərbiyənin təlimi bir neçə mərhələdən keçdikdən sonra yeni daha təkmil mərhələ də başlayır. Bu zaman şagirdlərin artma inkişafının səviyyəsi təxmini planlaşdırılır. Bundan sonra tədris-tərbiyə sistemi üzrə müvafiq tədbirlər müəyyən olunur. Şagirdlərin xarakterindəki dəyişikliklər də qiymətləndirilir. Nəticə etibarı ilə sərf olunan vaxt və tədrisin düzgün təşkil olunma imkanları nəzərə alınaraq təlim tərbiyə sahəsində əldə edilmiş nailiyyətlərin nəticəsi digəri ilə müqayisə olunur. Hər yaş dövrü üçün müəyyən olunmuş normalar və tətbiq edilmiş tədbirlər sistemi də nəzərdən keçirilir. Fiziki tərbiyə təliminin təşkilində əvvəlcə bir meyar tətbiq edilirsə bu müvəffəqiyyətlə nəticələnirsə onda 2-ci stimul yaradan 31 variantdan da istifadə olunur. Bu da təlimin daha səmərəli təşkilinə təkan verir. Şagirdlərin fiziki və zehni cəhətdən qüvvələrinin diqqətdə olmasının və bunun gün rejimində (şagirdlərin qidalanma, zehni, hərəkətetmə) düzgün bölgüsünün gün ərzində normal fəaliyyət göstərməyə köməyi vardır. Ümumtəhsil nəticələrinə müsbət təsir göstərən meyarlardan Yüklə 2,43 Mb. Dostları ilə paylaş:
|