Lp final Web az



Yüklə 5,01 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə50/56
tarix23.01.2018
ölçüsü5,01 Kb.
#22405
1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   56

Azərbaycanda Landşaft  Planlaşdirilmasi ( (ilk təcrübə və tətbiq)
 
119 
daxil edilib 
2. Bəzgək – Otis tarak 
“-----“ 
3.Dovdaq – Otis tarda 
“-----“ 
4. Qu quşu – Cygnus cygnus 
“-----“ 
5. Boz qaz –Anser anser 
“-----“ 
6. Qızıl qaz – Phoenicopterus roceus 
“-----“ 
7. Quba qazı   
 
8. Qızılbaş ördək – Aythya ferina 
 
9. Boz ördək – Anas strepera 
 
10. Anqut – Tadorna ferruginea 
 
11. Qaşqaldaq – Fulica atra 
 
12. Böyük ağ vağ – Egretta alba 
 
13. Kiçik ağ vağ – E.garzetta 
 
14. Boz vağ-Ardea cinera 
 
15. Sarı vağ – Ardeola ralloides 
 
16. Biz quyruq ördək – Anas acuta 
 
17. Qaşqaldaq – Fulica atra 
 
18. Çəhrayı qutan – Pelecanus onocrotalus 
“-----“ 
19. Qara leylək – Ciconia nigra 
“-----“ 
20. Sultan toyuq – Porphyrio porphyrio 
“-----“ 
21. Ərsindimdik – Platalea leucoroda 
“-----“ 
22. Qırmızıdöş qaz – Rufibrenta rufibrenta 
“-----“ 
23. Fısıldayan qu – Cygnus olor 
“-----“ 
24. Kiçik qu – Cygnus bevicki 
“-----“ 
Məməlilər- Mammalia 
 
1. Ağdöş kirpi – Erinaseus concolor 
 
2. Ağqarın ağdiş – Crocidura leucodon 
 
3. Kiçik nalburun -  Rinolopus hipposideros 
 
 
 
Azərbaycanın Qırmızı kitabına 
daxil edilib 
4. Adi dovşan – Lepus europaeus 
 
5. Hindistan tirəndazı  
“------“ 
6. Çaqqal –Canis aureus 
 
7. Canavar – C.lupus 
 
8. Tülkü –Vulpes vulpes 
 
9. Porsuq – Melles melles 
“------“ 
10. Çöl pişiyi – Falis libyca  
 
11. Qamış pişiyi – F.chaus 
 
12. Xəzər suiti – Phoca caspica 
 
13. Çöl donuzu -  Sus scrofa 
“------“ 
14. Ceyran – Gazella subgutturosa 
 
 


Azərbaycanda Landşaft  Planlaşdirilmasi ( (ilk təcrübə və tətbiq)
 
120 
Cədvəl 5.11  Şirvan Milli Parkı ərazisində ceyranların (Gazella subgutturosa) fəsillər üzrə say 
dinamikası 
Đ
lin fəsilləri 
Heyvanların sayı 
(başla; M±m) 
Heyvanların sıxlığı 
(1000 hektara/başla) 
Yaz  
414,4 ± 20,4 
yay 
310,8 ± 17,6 
payız 
754,8 ±27,4 
128,0 
Yaz  
288,4 ± 16,9 
 
yay 
216,3 ±14,7 
89,3 
payız 
525,3  ±22,9 
 
Yaz  
375,2±19,4 
150,0 
yay 
281,4 ± 16,8 
 
payız 
683,4 ±26,1 
 
Yaz  
21,8 ± 4,7 
 
yay 
16,4 ± 4,1 
3,7 
payız 
39,8 ± 6,3 
 
Qeydlər: I – 8291 ha; II -15375 ha; III-9923 ha; IV - 20803 ha 
 
5.3.6. Torpaqdan istifadə 
Qısa  tarixi  məlumat
.  Şirvan  və  Muğan  çöllərinin  torpaqlarını  keçmişdə  yerli  əhali  ənənəvi 
olaraq köçəri  heyvandarlıq üçün  istifadə edirdilər. Bu  yerlərdə qış otlaqları  mövcuddur,  yayda  isə 
sürü yuxarı, Dağlıq Şirvanın ərazisinə qalxırdı. Sovet hakimiyyəti gəldikdən sonra, keçən əsrin 30-
cu illərində, köçəri həyat tərzi ləğv olundu, bu yerlərdə kolxozlar yarandı. Məsələn, 1930-cu illərdə 
Ş
irvan Milli Parkının indiki ərazisində “Bəşirabad” kolxozunun pambıq tarlaları idi. Ərazi irriqasiya 
kanalları vasitəsi ilə suvarılırdı, onların izləri park ərazisində indi də qalır. Ancaq, intensiv suvarma 
nəticəsində  torpağın  şoranlaşması  baş  verdi,  60-cı  illərdə  torpaq  öz  məhsuldarlığını  itirdi,  və  bu 
yerlərdə  pambıq  və  n  tərəvəz  bitgiləri  əkməkdən  imtina  olundu.  Əkilən  yerlər  ancaq  Yenikənd 
kəndinin  ətrafında  qaldı.  Səlyan  rayonunun  16 000  ha  ərazisini  kolxozlar  otlaq  kimi  istifadə 
edirdilər. 1969-cu ildə bu otlaqlar Şirvan Qoruğu kimi qeydə alındı. 
Qoruq statutusuna malik olmasına baxmayaraq, Sovet hökuməti dövründə, kolxozun 15 000 
sürüsü  40  çoban  və  itlərlə  birgə  bu  ərazidə  məskunlaşmışırdı.  Ətraf  ərazidə  olan  30  kolxozdan 
qoruğun ərazisinə girən sürünün sayı 60 000 təşkil edirdi.   
1996-cı ildə kplxozlar ləğv olundu, və torpağın əsas hissəsi kolxoz üzvləri arasında bölündü. 
Bunula yanaşı torpaq təsərrüfatının dövlət və bələdiyyə növləri qalır.  
Kənd  təsərrüfatının  inkişafı
.  Tarixi  olaraq  Şirvan  Milli  Parkı  regionu  kənd  təsərrüfatı 
regionudur.  Səlyan  və  Neftçala  rayonlarında  kənd  təsərrüfatında  üstünlük  taxılçılığa  və 
tərəvəzçiliyə  verilir,  bəzi  yerlərdə  meyvəçilik  və  heyvandalıq  inkişaf  edir.  Kiçik  kənd  təsərrüfatı 
müəssisələri  vardır.  Qeydə  alınmış  fermer  təsərrüfatlarının  sayının  az  olmasına  baxmayaraq, 
insanlar kənd təsərrüfatı vasitəsi ilə yaşayırlar. Xəzər dənizinin səviyyəsi qalxdıqdan sonra, Nefçala 
rayonunun  sahil  zonası  ərazilərinin  xeyli  hissəsi  su  altında  qaldı,  böyük  ərazilər  kənd  təsərrüfatı 
dövriyyəsindən çıxdı.  
Qeyd  etmək  lazımdır  ki,  torpaq  reformasından  (1996  il)  sonra  əkin  yerlərinin  sahəsi 
Azərbaycanda,  və  ocümlədən  Səlyan  və  Neftçala  rayonlarında,  1999-ı  ilə  qədər  azaldı.  Hazırda 
ə
kilən yerlərin sahəsi sürətlə çoxalır və sovet dövründəkinə yaxınlaşır.  
Regionda  ev  heyvanlarının  sayı  güclü  surətdə  artır.  Xırdabuynuzlu  heyvanların  sayı 
100 000,  iribuynuzluların  sayı  isə  30 000  çatır.  Hədsiz  dərəcədə  otarma  nəticəsində,  həm  ətraf 


Yüklə 5,01 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   56




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə