M I l L i k I t a b X a n a
Yüklə 3,37 Mb. Pdf görüntüsü
|
M İ L L İ K İ T A B X A N A ____________________________________ 172
il iyunun 4-də Gəncə şəhərində baş vermiş qanlı hadisələr Azərbaycan Respublikasının prezidenti Əbülfəz Elçibəyin və digər yüksək vəzifəli şəxslərin əvvəlcədən xüsusi düşünülmüş və planlaşdırılmış siyasətinin nəticəsi hesab edilsin, onlar tərəfindən Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasının və qanunlarının kobud surətdə pozulması kimi qiymətləndirilsin». 1 Azərbaycan Konstitusiyasının 121-ci maddəsində prezident haqqında, prezidentin statusu haqqında, prezidentin vəzifəsi haqqında müddəalarda göstərilir ki, «əgər prezident Konstitusiyanı, respublikanın qanunlarını pozarsa, o, vəzifəsindən kənar oluna bilər». 1993-cü il iyunun 24-də Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinin qərarı ilə Azərbaycan Respublikası prezidentinin səlahiyyətləri Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin sədrinə verildi. Azərbaycan Respublikası prezidentinin səlahiyyətlərinin həyata keçirən Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin sədri Heydər Əliyevin 2 iyul 1993- cü il tarixli bəyanatında deyilirdi: «Azərbaycan Respublikası adından bəyan edirəm ki, Azərbaycan dövlətinin daxili və xarici siyasətində heç bir dəyişiklik baş verməyəcəkdir. Bildirirəm ki, Azərbaycan demokratiya, siyasi plüralizm və azad iqtisadiyyat yoluna davam edəcəkdir. Azərbaycan dövləti insan hüquqlarına və bütün beynəlxalq hüquq normalarına riayət edəcək, respublikamızda başlanmış demokratik islahatlar bundan sonra daha geniş və sürətlə həyata keçiriləcəkdir. Dünya dövlətləri ilə bərabərhüquqlu və qarşılıqlı faydalanma prinsipləri əsasında başlanmış iqtisadi əməkdaşlıq davam etdiriləcək, ayrı-ayrı xarici şirkətlərlə imzalanması nəzərdə tutulmuş bütün müqavilələrlə bağlı götürülmüş öhdəliklər sivilizasiya normaları çərçivəsində yerinə yetiriləcəkdir. Ölkəmizin daxili ictimai-siyasi vəziyyəti sabitləşdikcə, həmin məsələlərlə daha fəal məşğul olmağa imkan yaranacaqdır». Milli Məclisin prezident səlahiyyətlərini Heydər Əliyevə verməsinə baxmayaraq, o, Azərbaycan Respublikasının demokratik imicini saxlamaq naminə yenə də demokratik yolla hərəkət edir, dünya təcrübəsindən isti-
1
Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin Arxivi. Fond 2491, siyahı 1, iş 216, vərəq 29
M İ L L İ K İ T A B X A N A ____________________________________ 173
referendum keçirilməsini müdafiə edirdi. Heydər Əliyev Milli Məclisin 29 iyun tarixli iclasında bu məsələ ilə əlaqədar qeyd edirdi ki, Məclis üzvlərinin bu təklifləri qanunauyğundur, əsaslıdır və məntiqidir. Ancaq bəlkə demokratiyanın Azərbaycanda geniş surətdə bərqərar olduğunu bir daha nümayiş etdirək. Onun təklifi ilə Milli Məclis iyunun 29-dakı iclasında referendum keçirilməsi haqqında qərar qəbul edildi. Avqustun 29-da prezident Əbülfəz Elçibəyə etimad haqqında referendum keçirildi. Referendumda iştirak edənlərin 97,5 faizi prezidentə etimadsızlıq göstərdilər. Demokratiyadan dəm vuran, özlərini demokratiya tərəfdarları kimi qələmə verən Xalq Cəbhəsi referendumu boykot etmək üçün mitinq çağırmışdı. Bunlar hamısı Azərbaycanda sabitlik yaratmağa, demokratiyanı genişləndirməyə qarşı yönəldilən tədbirlər, beynəlxalq hüquq normalarının Azərbaycanda həyata keçirilməsinə qarşı yönəldilən açıq pozuculuq fəaliyyətindən başqa bir şey deyildi. Azərbaycan Respublikası prezidentinin vəzifəsini icra edən Heydər Əliyev Milli Məclisin 29 sentyabr 1993-cü il tarixli iclasında Milli Məclisin üzvü İbrahim İbrahimovun böhtançı çıxışına cavab olaraq demişdi: «Referendum dünya təcrübəsində müəyyən mühüm məsələləri dövlət səviyyəsində həll etmək üçün, xalqın rəyini öyrənmək üçün ən demokratik yoldur, ən demokratik tədbirdir. Bundan da demokratik tədbir yoxdur. Bu referenduma da biz birdən-birə getmədik. Azərbaycanın prezidenti Əbülfəz Elçibəy öz iş yerini qoyub qaçdı. Bunları mən dəfələrlə demişəm. Bu sözləri deməkdən yoruldum, amma siz məni təkrar deməyə məcbur edirsiniz. Əgər çıxıb gedibsə, respublikanı başsız qoyubsa, deməli nə isə etmək, bir iş görmək lazımdır. Yoxsa Əbülfəz Elçibəy peyğəmbər idi ki, biz onsuz yaşaya bilmirdik? Ya gəlib prezidentliyini etməli idi, ya da ki xalqı bu vəziyyətdə qoymamalıydıq. İyunun 17-də qaçıb getdi, avqustun 29-da isə referendum keçirildi. Bir təsəvvür edin, iki ay yarım xalq bu vəziyyətdə qaldı. İndi də deyirsiniz ki, antikonstitusion yol ilə hakimiyyətə gəliblər. Burada heç kəs konstitusiyaya zidd yolla hakimiyyətə gəlməyib. Əgər məni deyirsinizsə, məni siz özünüz gətirmisiniz».
M İ L L İ K İ T A B X A N A ____________________________________ 174
gəlmədi. Biz bütün dünyanın təcrübəsindən istifadə etdik. Hamı dedi ki, referendum olmalıdır. Referendum da keçirildi. Referendumdan sonra prezident seçkiləri təyin etdik. Mən Xalq Cəbhəsinə müraciət etdim. Əbülfəz Elçibəyə televiziya ilə müraciət etdim ki, prezident seçkilərində yenə də iştirak etsin». Heydər Əliyev üzünü İbrahim İbrahimova tutaraq «Siz də, İbrahim bəy, iştirak edin, Ədalət Rəhimov da iştirak eləsin, başqaları da. Kimlər istəyirsə, iştirak etsinlər. Bəs niyə iştirak etmirsiniz? İndi də başlamısınız ki, bəli, biz prezident seçkilərini pozmaq istəyirik». 1
keçirilən prezident seçkilərində Heydər Əliyev Azərbaycan Respublikasının prezidenti seçildi. Seçkilər tam demokratik əsaslarla, dünya təcrübəsinə uyğun aparılmışdı. Seçkilər altemativ əsaslarla keçirilmişdi. Prezidentliyə üç namizəd irəli sürülmüşdü: Əbilov Kərrar Salman oğlu, Əliyev Heydər Əlirza oğlu və Tağıyev Zakir Mahmud oğlu. Səsvermə tam aşkarlıq şəraitində keçirilmiş, beynəlxalq təşkilatların, xarici ölkələrin nümayəndələrinin geniş iştirakı şəraitində aparılmışdı. Heydər Əlirza oğlu Əliyevin lehinə 3.919.923 nəfər, seçicilərin 98,8 faizi səs vermişdi. Böyük səs toplamaqla Heydər Əliyev Azərbaycan Respublikasının prezidenti seçilmişdi. Oktyabrın 10-da «Respublika sarayın»da Azərbaycan Respublikasının prezidenti Heydər Əlirza oğlu Əliyevin andiçmə mərasimi keçirildi. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Heydər Əliyev mərasimdə böyük nitq söylədi, Vətənə, dövlətə, xalqa sədaqət andı içdi. Böyük tarixi sənəd olan bu nitqdə Azərbaycanın düşdüyü böhranlı vəziyyət, respublikanın başına gələn bəlaların səbəbləri açüır, onların aradan qaldırılması sahəsində qarşıda duran vəzifələr qeyd edilir və ölkənin daxili və xarici siyasətinin əsas istiqamətləri göstərilirdi. Bu həm də prezidentin böyük xalq etimadına cavab andı idi. Prezident Heydər Əliyev de-
1
Heydər Əliyev. Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin iclasında Respublikada qanunsuz həbslər olub- olmaması haqqında məsələnin müzakirəsi ilə bağlı çıxış. 29 sentyabr 1993-cü il. Müstəqilliyimiz əbədidir. I kitab. Bakı, 1994, s.192
Yüklə 3,37 Mb. Dostları ilə paylaş:
|