M. T. Do’stova B. X. Xo`janiyozova


III-BOB  Bio xilma-xillikning yuqori darjalaridagi xilma-xillik



Yüklə 4,01 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə17/106
tarix28.11.2023
ölçüsü4,01 Mb.
#136545
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   106
13599 1 17096F1F030766FEDD7EF8E6DFADF3A90E94935C-1

III-BOB 
Bio xilma-xillikning yuqori darjalaridagi xilma-xillik 
1. Landshaftlar xilma-xilligi 


37 
Landshaft–nemischa 
Land-yer, 
schaft-manzara 
tipologik 
tabiiy 
komplekslarni umumlashtiruvchi tushuncha: geologik zamini, relyefi, 
iqlimi, tuproqlari, o’simlik turkumi, hayvonot dunyosi, gidrologik 
rejimning bir xilligi bilan ajralib turadigan tabiiy hududiy kompleksdir. 
Keng ma’noda landshaft deganda tabiiy hududiy kompleks tushuniladi. 
Masalan: tayga zonasi, botqoq, tundra, cho’l va h.k.
Tor ma’noda landshaft – yer yuzasidagi tabiiy chegaralari bilan ajralib 
turuvchi joydir. Birinchi marta 
Landshaft 
atamasi 9-asrda germaniyada 
ishlatilgan. Ular bu atamani Xristianlikda 
“Yagona muqaddas zamin”
 
ma’nosida qo’llaganlar. Keyinchalik bu atama dastlabki ma’nosini 
yo’qotib, ro’yxatdan o’tgan hudud ma’nosida ishlatilgan. 16-asrga kelib 
Landshaft rassomchilik yo’nalishi shakllandi

20-asrga kelib landshaft 
atamasi Geografiya fanida keng qo’llanila boshlandi, 20-asrning yarmiga 
kelib esa bu atama Ekologiya fani doirasida ham foydalana boshlandi. 
Landshaftlar 1. Tipologik 2. Regional 3. Umumiy atamalar bilan 
nomlangan. 
Tipologik qarash-
landshaft aniq bir xususiyatga ega bo’lgan tabiiy 
territorial kompleks. Asoschilari: L. S. Berg, N. A. Gvozdetskiy, V. A. 
Dementyev. 
Regional qarash-
landshaft aniq individual xususiyatga ega bo’lgan, 
geografik nomlanishga va xaritada aniq o’ringa ega bo’lgan hudud.
Asoschilari: L. S. Berg, A. A. Grigoriev, C. V. Kalensnik. 
Umumiy qarash-
Landshaft tabiiy territorial yoki geografik kompleks. 
Asoschilari: D. L. Armanda, F. N. Milkova. 
Landshaft klassifkatsiya 4 prinsip asosida amalga oshadi. 1. Tarixiy 2. 
Strukturaviy 3. Genetik 4. Pozitsion . 


38 
Landshaftni 
birinchi marta V. P. Semyonov Tyan-Shyanni 
klassifikatsiyalagan. U insonning ta’sir natijasiga ko’ra landshaftlarni 
quyidagi guruhlarga bo’ladi:

Yüklə 4,01 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   106




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə