4
sahəsində xeyli təcrübəsi olan beynəlxalq və xarici maliyyə institutları ilə sıx
əməkdaşlığın təmin edilməsi vasitəsilə bu sferada müəyyən nəticələr əldə
olunmasına gətirib çıxarmışdır.
Müasir zamanda dünyada iqtisadi inkişaf “biliklərə əsaslanan iqtisadiyyat”
mərhələsinə keçib. Bu inkişaf qaçılmazdır. Ona görə də yalnız fərdi bilikləri
maliyyələşdirməklə yanaşı, biliyin səmərəli istehsal keçməsi xüsusi əhəmiyyətə
malikdir. İnnovasiya prosesi elmi biliyin və ya ideyanın hər hansı məhsula,
texnologiyaya, xidmətə və onlardan səmərə almaq məqsədi ilə praktiki istifadəsi
mərhələlərini əhatə edir. Bu prosesi əsas təşkil edənlərdən biri də innovasiyanın
maliyyələşməsidir. Yeni texnologiyaların, sənayenin yeni sahələrinin, yeni
iqtisadiyyatın maliyyələşməsinin əsasını vençur kapitalı təşkil edir. Digər tərəfdən
vençur maliyyələşdirmə ölkənin texnoloji cəhətdən inkişafına zəmin yaradan
faktorlardan biri hesab olunur. Bütün bu amilləri nəzərə alaraq təhlil edilən mövzu
qeyd olunan cəhətlər baxımından müasir dövrdə çox aktualdır.
Problemin
öyrənilmə
səviyyəsi.
İqtisadi
ədəbiyyatlarda
vençur
maliyyələşdirmənin araşdırılması, onun investisiya və innovasiya prosesinə müsbət
təsiri istiqamətində bir çox elmi əsərlər və fundamental işlər yazılmışdır. Vençur
kapital iqtisadiyyatda təzə anlayış olmasına baxmayaraq, bu mövzu ətrafında
P.Drucker, K.Pavitt, T.Lorenz, R.Clark, T.Walker, S.Blank, K.Sood, P.Folta,
A.Qalitski, Y.V.Velikiy, A.Ançiskin, A.Sokolov, V.Medinski və başqaları elmi
araşdırmalar aparmışlar.
Azərbaycanda vençur fondların fəaliyyəti hələ yeni-yeni inkişaf etməyə
başladığı üçün bu istiqamətdə iqtisadçı alimlərimizin tədqiqatları kifayət qədər
deyildir. Bununla belə, prof. Ə.C.Muradov, M.Ə.Əhmədov, T.Quliyev,
Z.Ə.Səmədzadə, M.Atakişiyev, Z.M.Nəcəfov, Q.Süleymanov, A.Musayev,
Q.Ə.Səfərov və s. alimlərimiz vençur maliyyələşdirmə sahəsində öz tədqiqatları ilə
seçilirlər.
Dissertasiya iĢinin məqsədi və vəzifələri. Dissertasiya işinin məqsədi xarici
ölkələrin təcrübəsi əsasında və Azərbaycanın müasir biznes sistemində vençur
fondların fəaliyyətinin spesifik cəhətləri, innovasiya və investisiya prosesinin
5
inkişafı və yerli bazarın xüsusiyyətləri nəzərə alınmaqla sahibkarlıqda vençur
maliyyələşdirilməsinin tətbiqi üzrə nəzəri və metodiki cəhətdən əsaslandırılmış
təklif və tövsiyələrin işlənib hazırlanmasından ibarətdir.
Tədqiqatın gedişində qarşıya qoyulan məqsədə uyğun olaraq aşağıdakı
vəzifələrin yerinə yetirilməsi nəzərdə tutulmuşdur:
-
innovasiya anlayışı və onun inkişafının nəzəri əsaslarını araşdırmaq;
-
vençur maliyyələşdirməni, onun həyata keçirilmə mərhələlərini və
formalarını ətraflı araşdırmaq;
-
vençur fondların ölkənin iqtisadi inkişafında və investisiya imkanlarının
genişləndirilməsindəki rolunu aydınaşdırmaq;
-
xarici ölkələrin vençur maliyyələşdirmə sahəsindəki üstün təcrübələrini
dərindən öyrənmək və bunun ölkə iqtisadiyyatına tətbiqi imkanları;
-
Azərbaycan Respublikasında vençur fondların fəaliyyətinin müasir
vəziyyətini dəyərləndirmək;
-
Azərbaycan Respublikasında investisiya fəaliyyətinə və vençur biznesə
dövlət dəstəyinin araşdırılması;
-
ölkəmizdə vençur investisiyanın innovativ inkişafdakı rolunu açıqlamaq və
bunun üçün zəruri olan makro iqtisadi tədbirlər dəstini müəyyənləşdirmək.
Tədqiqatın obyekti vençur fondların formalaşması və fəaliyyətinin
tənzimlənməsinin xarici təcrübələridir.Tədqiqatın predmeti vençur fondların
fəaliyyətinin xarici təcrübələrinin Azərbaycanda tətbiqi imkanlarıdır.
Tədqiqatın nəzəri-metodoloji əsaslarını müxtəlif məktəblərə məxsus xarici
müəlliflərin fundamental işləri, MDB və digər postsosialist ölkələrin iqtisadçı
alimlərinin tədqiqatları, Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərman və
sərəncamları, respublika hökumətinin qərar və sərəncamları, Milli Məclisin
qanunvericilik aktları, aparıcı Azərbaycan alimlərinin innovasiya,investisya və
vençur bizneslə əlaqədar elmi əsərləri təşkil edir.
Dissertasiya iĢinin informasiya bazasını Azərbaycan Respublikası Dövlət
Statistika Komitəsinin, İqtisadi İnkişaf Nazirliyinin məlumatları, AMEA-nın Elmi
6
İnnovasiyalar Mərkəzinin və digər elmi tədqiqat institutlarının hesabatları,
respublika və beynəlxalq miqyaslı elmi-praktiki konfransların materialları,
İnternetdə olan vençur fondların fəaliyyəti üzrə informasiyalar təşkil edir.
Tədqiqat prosesində sistemli təhlil, məntiqi ümumiləşdirmə və qruplaşdırma,
müqayisə, dinamika, statistik təhlil üsullarından istifadə edilmişdir.
ĠĢin elmi yeniliklərinə aşağıdakıları göstərə bilərik:
- vençur fondların fəaliyyətinin innovasiya yönümlü iqtisadi inkişafda ən
əsas və effekiv mexanizmlərdən biri olduğu aşkarlanmışdır;
- vençur fondların formalaşması və fəaliyyətinin tənzimlənməsinin xarici
təcrübələrindən məqsədyönlü və yaradıcı istifadənin hər bir milli iqtisadiyyat
yararlı olması əsaslandırılmışdır;
- vençur fondların formalaşması və fəaliyyətinin tənzimlənməsinin xarici
təcrübələrinin təhlili əsasında müəyyən edilmişdir ki, klasterləşmə siyasəti
daxilində vençur maliyyələşmə mexanizmindən istifadə daha effektivdir;
- Azərbaycan Respublikasında innovasiya meylli iqtisadi inkişafın
reallaşmasında vençur fondların formalaşması və fəaliyyətinin genişlənməsinə
zərurətin olması əsaslandırılmışdır;
- Azərbaycanda vençur fondların formalaşması və fəaliyyətinin effektivliyinin
yüksəldilməsi üçün müasir mərhələdə klasterlərin yaradılması və klasterlərdə ucuz
kredit, güzəştli vergi, sürətli amortizasiya rıçaqlarından daha əhatəli istifadə
konseptual istiqamətlər kimi təklif edilmişdir;
Dissertasiya tədqiqatının nəzəri və praktiki əhəmiyyəti. Tədqiqat işində
əldə edilmiş məntiqi ümumiləşdirmələr və nəzəri cəhətdən əsaslandırılmış elmi
nəticələr və təhlillər nəticəsində irəli sürülən təklif və tövsiyələr Azərbaycanda
vençur fondların fəaliyyətinin sistemli şəkildə genişlənməsində, innovativ, riskli
investisiyaların çoxalmasına şərait yaradan müasir bazar infrastrukturunun
yaradılmasında istifadə edilə bilər.
ĠĢin strukturu və həcmi. Dissertasiya işi giriş, 3 fəsil, 8 paraqraf, nəticə və
təkliflər, istifadə olunmuş ədəbiyyat siyahısından ibarətdir. İşin həcm səhifədir.
Dostları ilə paylaş: |