54
4. Turanbank
5. Rabitəbank
6. Bank Standart
7. Əmrahbank
Bu banklardan yalnız 5-i İslam İnkişaf Bankının 20 milyon ABŞ dolları
maliyyə xəttindən istifadə edir. Azərbaycan üzrə İslam İnkişaf Bankının büdcəsi
150 milyon dollara yaxınlaşır. Bir neçə ildən sonra kredit hesabına bu məbləğin
200 milyonadək yüksələcəyi proqnozlaşdırılır. İslam İnkişaf Bankının strukturu
olan İslam İnkişaf Koorporasiyası Azərbaycan investisiya şirkəti ilə birgə bir
neçə layihəni gerçəkləşdirmək iqtidarındadır.Bunlar aşağıdakılardır :
- qeyri-neft sektoruna investisiyaların yatırılması ;
- yolların, kommunikasiya qovşaqlarının təmiri və tikintisi;
- iqtisadiyyatın müxtəlif sahələrində birgə araşdırmaların aparılması ;
- investorlar şəbəkəsinin genişləndirilməsi ;
- tərəflərin birgə investisiya şirkəti layihəsi və s.
Tərəflərin birgə investisiya şirkəti yaratmaq planı İslam İnkişaf Bankı
tərəfindən irəli sürülüb. Birgə investisiya şirkətinin səhmlərinin 10 % -i
Azərbaycan investisiya şirkətinə məxsus olacaq. Birgə investisiya şirkətinin
nizamnamə kapitalı 90- 100 milyon ABŞ dolları məbləğində olması nəzərdə
tutulur.
İslam İnkişaf Bankı 1992-ci ildən bu günə kimi davam edən əməkdaşlıq
dövründə Azərbaycanda ümumi dəyəri 250 milyon dollar olan 26 layihəni
maliyyələşdirib. Bankın Azərbaycanda həyata keçirdiyi sosial xarakterli
layihələrdən biri də Azərbaycanda məcburi köçkünlərin sosial vəziyyətlərinin
müdafiəsi üçün uzunmüddətli kreditlərin verilməsidir. Kreditin məbləği
10,270,000 dollar təşkil edir və Azərbaycan höküməti bu layihəyə 4,270,000
dollar həcmində məbləğ ayırmışdır. Kredit müddəti 25 ilə kimi uzaldılacaq və
layihə müddəti 3 ildir. Layihənin əsas məqsədi yenidənqurma və çirkab sulardan
təmizlənmə və tibbi xidmətin göstərilməsidir.
55
İslam İnkişaf Bankı digər böyük təşkilatlar ilə Azərbaycanda bir çox
layihələrin maliyyələşdirilməsinə kömək etmiş və infrastruktur layihə və
proyektlərin həyata keçməsində Azərbaycan höküməti ilə yaxından iştirak
etmişdir.Azərbaycanın böyük Şərq- Qərb magistralının və bu magistrala birləşən
ətraf yolların düzəldilməsi çərçivəsindəki layihəyə aşağıdakı qurumlar yardım
etmişdir :
- Asiya İnkişaf Bankı ;
- İslam İnkişaf Bankı ;
- Səudi İnkişaf Fondu ;
- Azərbaycan höküməti ;
Asiya İnkişaf Bankı 52 milyon dollar dəyərindəki yeni kredit paketi
vasitəsilə Azərbaycanın böyük Şərq- Qərb magistralının son iki bölməsini və bu
magistrala birləşən ətraf yolların düzəldilməsinə kömək edəcək.
Layihədə
magistralın Yevlax-Gəncə və Qazax-Gürcüstan sərhəd bölmələrindəki ikixətli
yolun 127 km-ni, həmçinin bu yola birləşən ətraf yolların 65 km-ni
təkmilləşdirmək nəzərdə tutulur. Bu layihə eyni zamanda ölkənin yol sektorunda
fəaliyyət göstərən təsisatlarının gücləndirilməsi yoluyla siyasi islahatları və
təkmilləşdirilmiş idarəetməni də dəstəkləyəcək.
Layihə 700,000 əhalisi olan altı rayonu əhatə edir ki, bu əhalinin
təqribən 37%-i 2003-cü ildə yoxsulluq içində yaşayırdı. Layihə ərazisində
yaşayan insanların təxminən 87,000-i məcburi köçkünlər və qaçqınlardır ki, onlar
daha yoxsul və əsas xidmətlərdən istifadə etmək üçün yol nəqliyyatından və
hökumətin və yardım agentliklərinin köməyindən asılıdırlar.
Ətraf yollar komponenti 21 qonşu kənddə yaşayan təxminən 29,000
insanın Bakı və digər ərazilərdəki işlərdən, bazarlardan və sosial xidmətlərdən
daha yaxşı istifadə etmələrinə imkan yaradacaqdır. Ətraf yollar yerli insanlarla
aparılan geniş məsləhətləşmələrə əsaslanaraq seçilmişdir. Layihə həyata
keçdikdən sonra bu ərazilərdə nəqliyyat, ticarət, sərmayə qoyuluşu genişlənəcək,
yeni iş və gəlir imkanları yaradacaq, yerli insanların bazarlardan və sosial
xidmətlərdən istifadəsinin yaxşılaşdıracaq. Həmçinin bu magistral regional
56
əməkdaşlığı da artıracaq, belə ki bu magistral Asiya və Avropa arasındakı tranzit
keçid üçün yol olmaq potensialına malikdir.
Asiya magistral şəbəkəsinin bir hissəsi və Azərbaycanın xarici ticarət üçün
əsas yollarından biri olan Şərq-Qərb magistralı Xəzər Dənizi və Qara Dənizi
birləşdirən nəqliyyat yoludur.
Azərbaycan əmtəənin və insanların hərəkətini asanlaşdıracaq
beynəlxalq nəqliyyatı daha da genişləndirmək üçün bir sıra beynəlxalq tranzit və
nəqliyyat müqavilələri və konvensiyaları imzalamışdır. Buna baxmayaraq,
Azərbaycanın Gürcüstanla sərhədindəki yolların pis vəziyyəti, tələblərə cavab
verməyən sərhəd xidməti və məhdud imkanlar xarici nəqliyyatı və ticarəti
əngəlləyir.
Yollarda maşınlara qoyulan məhdudiyyətlərin zəif şəkildə həyata
keçirilməsi yolların səthinə və körpülərə ciddi şəkildə ziyan vurmuşdur. Eyni
zamanda, yollara göstərilən texniki xidmət vəsait çatışmazlığı və təsisatların
zəifliyi və effektivsizliyi səbəbiylə çətinləşmişdir.
Layihə yollara göstərilən texniki xidmətin yenidən təşkil
olunmasına, diqqət verilməsi lazım olan prioritet sahələrin təyin edilməsinə və
alternativ maliyyə mənbələrinin tapılmasına kömək edəcəkdir. O həmçinin
həddən artıq yüklənmə probləmini həll etmək və buna nəzarəti təkmilləşdirmək
üçün maşınların çəkisini ölçən məntəqələrin yaradılması və fəaliyyət
göstərməsində Yol Nəqliyyatı Xidmət Departamentinə köməklik edəcəkdir.
Artan yol qəzaları problemini, həmçinin təhlükəsizlik tədbirləri və
xidmətlərinin, qaydaların zəif şəkildə həyata keçirilməsi məsələlərini həll etmək
üçün layihə yol təhlükəsizliyi proqramını da icra edəcəkdir. Bu yol təhlükəsizliyi
ilə bağlı qanunları təkmilləşdirəcək, qəzalara nəzarəti gücləndirəcək, heyətlərin
təlimini təmin edəcək və yolların təhlükəli hissələrinin təyin edilməsinə kömək
edəcəkdir.
AİB-nin maliyyə vəsaiti layihənin ümumi $93.2 milyonluq xərcinin
55.8%-i təşkil edir. İslam İnkişaf Bankı ($10.4 milyon), Səudi İnkişaf Fondu
Dostları ilə paylaş: |