MaliYYƏ faküLTƏSİ
Yüklə 0,6 Mb. Pdf görüntüsü
|
57 ($11.0 milyon) və Azərbaycan Hökuməti ($19.8 milyon) xərclərin digər hissəsini ödəyəcəkdir. İslam İnkişaf Bankının Azərbaycanda həyata keçirəcəyi digər bir böyük layihə Azərbaycanın Qaradağ rayonunda yeni neft terminalının inşasında iştirak etməkdir.
İlkin mərhələdə terminaldakı anbarların həcmi 200 min kubmetrə bərabər olacaq. Sonradan bu göstərici 600 min kubmetrə çatdırıla bilər. Dəmir yolu ilə ildə 25 mln. ton neft göndərmək mümkün olacaq. Boşaldıb-yükləmə isə ildə 50 mln. ton təşkil edəcək. Terminal Bakı-Tbilisi-Ceyhan boru kəməri ilə bağlantıya malik olacaq, eyni zamanda bu xətlə nəql üçün ildə 30 mln. ton neft verə biləcək.Layihənin dəyəri 100 milyon dollara bərabər olacaqdır. İslam İnkişaf Bankı (İİB) 2012-ci ilə qədər Azərbaycanda Aqrar Sənaye Kompleksi (ASK), maliyyə sektoru, nəqliyyat, sosial, energetika sahələrində 10- dan çox layihəni maliyyələşdirmək niyyətindədir. Bu sahədə 2009-2011-ci illərdə Azərbaycan höküməti və İslam İnkişaf Bankı arasında əməkdaşlıq proqramına dair niyyət memorandum imzalanıb. İslam İnkişaf Bankı Azərbaycanın qeyri-neft sektorunun inkişafına böyük önəm verir və bununla əlaqədar İİB-lə əməkdaşlığın genişləndirilməsi ildən –ilə təkmilləşdirilir. İİB Azərbaycanın bir neçə bankına kredit xətti açmış və rəqabətin inkişafı üçün Respublikada fəaliyyət göstərən nəinki iri, həm də kiçik banklara da kredit verməyi planlaşdırmışdır. Bundan əlavə, Sahibkarlığa Kömək Milli Fondu ilə də əməkdaşlığın qurulması İslam İnkişaf Bankının planları çərçivəsindədir. Verilən məlumata görə,İslam İnkişaf Bankı özəl sektorun inkişafı üzrə İslam Korporasiyası vasitəsilə Azərbaycan banklarına $17 mln. həcmində kredit verib. İslam İnkişaf Bankı 1992-ci ildən Azərbaycanda $250 mln. dəyərində 26 layihə maliyyələşdirib. Azərbaycan müxtəlif investisiya layihələrinin həyata keçirilməsi üçün kreditlər verən İslam İnkişaf Korporasiyasının üzvüdür. İlk bu cür layihələrdən biri Azərbaycan Beynəlxalq Bankı tərəfindən 2003-2004-cü illərdə
həyata keçirilmişdir. Layihənin maliyyələşdirilməsi üçün mənbə İslam İnkişaf 58 Korporasiyasının Azərbaycan Beynəlxalq Bankı üçün açdığı 4,5 milyon dollar məbləğində kredit xətti olmuşdur. 1989-cu ildə təsis edilmiş “Kövsər Bank” (2003-cü ildən bank İslam Bankları Assosiasiyasının, o cümlədən islam maliyyə institutlarının əməliyyatlarının uçotu və auditi üzrə Təşkilatların üzvü) Azərbaycanda şəriət qaydalarına uyğun fəaliyyət göstərən yeganə kredit təşkilatı idi. İranın özündə şəriət qaydaları ilə işləyən “Melli” İran bankının Azərbaycanda filialı fəaliyyət göstərir. Azərbaycanda isə islam bankları yalnız ayrı-ayrı filialları ilə təmsil olunub, əməliyyatların bir çox növləri isə islam banklarının ənənəvi əməliyyatları formasında və qanunvericiliyin yol verdiyi səviyyədə həyata keçirilir. 2008-ci ildə Azərbaycanın dövlət investisiya şirkəti və İslam İnkişaf bankı qrupunun üzvü – Özəl sektorun inkişafı üzrə İslam korporasiyası tərəfindən İslam maliyyələşdirməsi prinsipləri əsasında fəaliyyət göstərən Xəzər beynəlxalq investisiya şirkəti təsis edilmişdir. Şirkətin əsas məqsədi iqtisadiyyatın qeyri-xammal sektoruna xarici investisiyaların cəlb edilməsidir. 2 Bundan başqa, 1988-ci ildən ölkədə bank əməliyyatlarını şəriət qaydalarına əsasən həyata keçirən “Kövsər bank” fəaliyyət göstərir. Beləliklə, İslam
maliyyələşdirmə prinsiplərinin Qırğızıstanda, Qazaxıstanda və Azərbaycanda tətbiqi edilməsi təcrübəsi İslam maliyyələşdirməsi sisteminin postsovet məkanında uğurla işləyə biləcəyini göstərmişdir. İİB-nin həyata keçirdiyi investisiyalara AYİB (Avropa Yenidənqurma və İnkişaf Bankı) ilə birlikdə Mingəçevir Enerji Layihəsinin maliyyələşdirilməsi (bunun üçün 12,5 milyon ABŞ dolları məbləğində kredit ayırmışdır) daxildir. Bu layihəyə Mingəçevir Su Elektrik Stansiyasının avadanlıqlarla təchizatı, habelə 110 kv-lıq ötürücü xəttin və yeni stansiyanın qurulması daxildir. Azərbaycanın ən yüksək reykinqə malik banklarından olan Azərbaycan Beynəlxalq Bankı islam prinsipləri çərçivəsində İslam İnkişaf Bankı ilə artıq bir çox layihələrdə fəal əməkdaşlıq edir. Xatırladaq ki, hələ 2011-ci ildə Beynəlxalq Bankda islam bank məhsul və xidmətlərinin tətbiqi üzrə müvafiq konsepsiya qəbul olunub. Həmçinin bank islam bankçılığının tətbiqi çərçivəsində 2009-cu ildə
2 http://www.ciic.az/view/default.phtml?sectionid=21 59 "İslam pəncərə" bölməsinin açılmasına dair xüsusi işçi qrupu yaradıb. Elə o vaxt da məlum olmuşdu ki, konsepsiya çərçivəsində qüvvədə olan qanunvericilik əsasında işlərin başlanması və qanunvericiliyə müvafiq dəyişikliklərin edilməsi üzrə təkliflər hazırlanıb. Artıq Beynəlxalq Bank islam bank işi sahəsində ixtisaslaşan yeni strukturu fəaliyyət göstərir. Bundan başqa Azərbaycan kommersiya banklarından Kövsər Bank islam bank aləti sukuk (istiqraz vərəqələri) –dan istifadə etməyi nəzərdə tuturdu. Bu başlıca olaraq xarici investorlar üçün nəzədə tutulmuşdur və Qiymətli Kağızlar üzrə Dövlət Komitəsi tərəfindən qeydə alınmış emissiya prospektinə əsasən qiymətli kağızların yerləşdirilməsi Bakı Fond Birjası vasitəsilə həyata keçiriləcəkdi.İslam istiqraz vərəqələrinin emitetləri investorlara ənənəvi faizləri ödəmək əvəzinə kommersiya fəaliyyətindən əldə olunan gəlirdən istifadə edərək ödəmələr edir. Rabitəbank İslam İnkişaf Korporasiyası ilə yeni kredit sazişi imzalayıb. Rabitəbank ASC və İslam İnkişaf Korporasiyası (ICD) arasında 1 milyon dollar həcmində kredit xəttinin ayrılmasına dair yeni kredit sazişi imzalanmışdır. Yeni kredit xəttinin müddəti birinci ili güzəştli dövr olmaqla 6 il təşkil edəcək və ölkədə kiçik və orta sahibkarlığın maliyyələşdirilməsinə yönələcək. Bununla da İslam İnkişaf Korporasiyası (İCD) tərəfindən banka ayrılmış kreditin ümumi həcmi 2,1 mln. dollara çatmışdır. Azərbaycan iqtisadiyyatının inkişafı məqsədi ilə TuranBank tərəfindən uzunmüddətli kredit sazişi Özəl Sektorun İnkişafı üzrə İslam İnkişaf Korporasiyası (ICD – İslam İnkişaf Bankının törəmə qurumu) ilə imzalanmışdır. İslam İnkişaf Koorporasiyası ilə TuranBank arasında imzalanmış bu kredit sazişi, bankın Azərbaycan maliyyə sektorunda islam bankçılığı prinsipləri ilə KOS-ın kreditləşdirilməsi üçün yaradılan rəqabət qabiliyyətli bir addım oldu. İslam İnkişaf Korporasiyası (İCD) ilə 1mln. ABŞ dolları məbləğində imzalanmış kredit müqaviləsi, ilk 1 ili güzəşt şərti olmaqla 6 illik dövrü əhatə edərək KOS-ın kreditləşdirilməsinə istiqamətlənib. ICD ilə imzalanmış ilk kredit sazişinin faydalı və məhsuldar prinsiplər üzərində qurulması, kredit xəttinin tam implementasiyası
Yüklə 0,6 Mb. Dostları ilə paylaş:
|