MaliYYƏ faküLTƏSİ
Yüklə 0,6 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 2.2. İslam İnkişaf Bankının strukturu və layihələri.
46 vasitəsilə xidmət göstərir və Avropada, Asiya-Sakit Okeanı regionunda, Amerikada, Yaxın Şərqdə və Afrikada nümayəndəlik və şöbələri fəaliyyət göstərir.
47
Öz miqyası və əməliyyatların aparılması xarakterinə görə İslam İnkişaf Ban- kının (İİB) müsəlman dünyasında çox böyük rolu vardır. Müsəlman ölkələrinin iqtisadi inteqrasiyasında, onların sosial-iqtisadi cəhətdən zəif inkişafının aradan qaldırılmasında, islam sivilizasiyasının qərarlaşmasında İslam İnkişaf Bankı müstəsna rol oynayır. Düzdür, İİB-nin müsəlman ölkələrinin iqtisadi əlaqələn- dirilməsində xüsusi rolu olsa da, lakin 1969-cu ildə Səudiyyə Ərəbistanının kralı Feysəlin təklifi və Misirin prezidenti Nasirin dəstəyi ilə Rabatda İslam Təşkilatı Konfransı (İTK) təsis edilmişdir ki, burada da hazırda
55 ölkə təmsil olunur. İslam İnkişaf Bankı (İİB) bütün islam bankları üçün istiqamətverici rolunu oynayan beynəlxalq təşkilatdır. İİB islam konfransı iştirakçıları olan ölkələr tərəfindən yaradılmışdır. Bankın nizamnamə kapitalı 2 milyard SDR məbləğində müəyyən edilmişdir.Qeyd edək ki,bu məbləğ bankın üzvü, İslam Konfransının iştirakçısı olan 43 ölkə tərəfindən tamamilə ödənilmişdir. İİB maliyyələşdirməyə ehtiyacı olan inkişaf etməkdə olan ölkələrə himayədarlıq siyasəti yeridir. Bu himayədarlıqda islam üçün səciyyəvi olan xeyriyyəçilik mühüm yer tutur. Bank xidmətini benefisiarları 34 ölkədir ki, onların 13-ü geridə qalmış ölkələrdən sayılır. Hərtərəfli inkişaf proqramlarını həyata keçirən
böyük maliyyə
institutlarından olan İslam İnkişaf Bankının mərkəzi Səudiyyə Ərəbistanının Ciddə şəhərində yerləşir.İslam inkişaf Bankı rəsmi fəaliyyətə 20 oktyabr 1975-ci ildə,hicri-qəməri təqvimi ilə 15 Şəvval 1395-ci ildə başlamışdır.İslam İnkişaf Bankının əsas səhmdarları aşağıdakı ölkələrdir: • Səudiyyə Ərəbistanı • Sudan
• Küveyt • Liviya • Türkiyə • İran
48 • Misir • Pakistan • İndoneziya İslam İnkişaf Bankının başlıca məqsədləri aşağıdakılardır: • İslam ölkələrinin iqtisad maliyyələşdirilməsini təmin etmək; • Faizsiz bankçılıq sistemini gerçəkləşdirmək; • Üzv ölkələrin iqtisadi və sosial inkişafını şəriət və islam hüququna uyğun olaraq həyata keçirmək; İslam inkişaf Bankına hal-hazırda 56 üzv ölkə daxildir və üzv ölkələr durmadan artmaqdadır.İİB-na üzv ölkələr və onların kapitaldakı payı və ya üzvlük haqqı aşağıdakı kimidir (Məbləğlər milyon İslam dinarı ilə göstərilmişdir): 1) Əfqanıstan İslam Respublikası - 9.93 (ümumi miqdarın 0.12%-i) 2) Albaniya Respublikası - 4.96 (ümumi miqdarın 0.06%-i) 3) Əlcəzair - 246.67 (ümumi miqdarın 2.88%-i) 4) Azərbaycan Respublikası - 9.77 (ümumi miqdarın 0.11%-i) 5) Bəhreyn Krallığı - 13.90 (ümumi miqdarın 0.16%-i) 6) Banqladeş Xalq Respublikası - 182.17 (ümumi miqdarın 2.13 5-i) 7) Benin Respublikası - 9.77 (ümumi miqdarın 0.11%-i) 8) Misir Ərəb Respublikası - 686.84 (ümumi miqdarın 8.01%-i) 9) İndoneziya Respublikası - 406.49 (ümumi məbləğin 4.74%-i) 10) İran İslam respublikası - 694.51 (ümumi məbləğin 8.11%-i) 11) Malaziya - 157.93 (ümumi məbləğin 1.84%-i) 12) Pakistan İslam Respublikası - 459.21 (ümumi məbləğin 5.36%-i) 13) Səudiyyə Ərəbistanı Krallığı - 1.979.74 (ümumi məbləğin 23.10%-i) 14) Türkiyə Cümhuriyyəti - 626.24 (ümumi məbləğin 7.31%-i) 15) Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri - 561.84 (ümumi məbləğin 5.56%-i) və s.
49 Bankın məqsədi Şəriət prinsiplərinə müvafiq olaraq birgə,fərdi olaraq həmçinin iqtisadi inkişafa və üzv dövlətlərin və Müsəlman cəmiyyətlərinin (birliklərin) sosial irəliləyişlərinə İslam qayda-qanunu çərçivəsində imkan yaratmaqdır. İslam İnkişaf Bankı qrupuna daxildir: • İslam İnkişaf Bankı • İslam Təhdqiqat və Təlim İnstitutu; • İnvestisiya və ixrac kreditlərini sığortalayan İslam Koorporasiyası; • Özəl sektorun inkişafı üçün İslam Koorporasiyası; • İslam Maliyyə Bazarı Koorporasiyası; 1996-cı ildə layihələrin,texniki yardımın,ticarət əməliyyatlarının və xüsusi hesablardan əməliyyatların məbləği əvvəlki ilə nisbətən 17% artaraq,1671 milyon dollar təşkil etmişdir. Xüsusi hesablar geridə qalmış ölkələrin güzəştli maliyyələşdirilməsi üçün açılır. Belə ki,bankın adi hesablarından belə maliyyələşdirmə həyata keçirmək mümkün deyildir. Həmin ölkələr üçün layihələr 1996-cı ildə bütün layihələrin ümumi məbləğinin 25%-ni təşkil etmişdir. Qeyd edək ki,bu göstərici artmağa meyillidir. 1996-cı ildə İslam İnkişaf Bankı iqtisadiyyatın bölmələrinə aşağıdakı nisbətdə xidmət etmişdir: təhsil və səhiyyə - 26%, kommunal xidmətlər -26%, kənd təsərrüfatı – 24%, nəqliyyat və rabitə - 18%, sənaye 6%. İslam İnkişaf Bankı bir çox beynəlxalq layihələrdə uğurla iştirak edir.Bank beynəlxalq informasiya şəbəkəsinin,telekommunikasiya sistemlərinin inkişafında fəal iştirak edir. İslam İnkişaf Bankı İslam Konfransı iştirakçılarının görüşlərini təşkil edir, Ümumdünya Ticarət Təşkilatına daxil olmaq istəyən ölkələrə yardım məqsədi ilə qabaqcadan danışıqlar aparır. İslam İnkişaf Bankının layihələrindən biri “İnvestisiyaların və ixrac kreditlərinin sığortalanması üzrə islam koorporasiyası”-dır.Bu qurumun məqsədi üzv ölkələr arasında ticarəti və investisiya əməkdaşlığını inkişaf etdirməkdir.
Yüklə 0,6 Mb. Dostları ilə paylaş:
|