3.
Toshkan
niyam
olibdimi-a?
4.
Televizorning ichida-da,
ul
im.
5.Obro‘
y
bor-da, obro‘
y
! 6.Ana endi, quyoshda ma
zz
a qilib toblanib
yotamiz
. (T.Murod)
Leksik dialektizmlar
ham o‘z
navbatida ichki
guruhlarga bo‘lib o‘rganiladi: sof leksik dialektizmlar,
etnografik
dialektizmlar va semantik dialektizmlar. Masalan:
1.Kampir
shoti
ning
yon yog‘ochini silab o‘ynar, Enaxon og‘zidan olgan saqichini ezib
«soqqa» yasar
...(Cho‘lpon)
2.Jiyaningiz qishloqdan zig‘ir moy olib
keldi. Shuni
chuchityapman
.
(T.Murod).
3.U yozlik kiyimini kiyib,
to‘ppa-to‘g‘ri birinchi klass nomyerga bordi va o‘zi uchun ajratilgan
kichkinagina
chigiling
(bejirim) va soz uyiga o‘rnashdi.
(Cho‘lpon).
4.Tok osti
so‘ri olachalpoq ko‘laga
bo‘ldi.
(T.Murod)
Muayyan sheva tarqalgan hududda
yashovchi kishilarning
o‘zlariga xos bo‘lgan urf-odatlarining nomlari
etnografik
dialektizmlar
deb yuritiladi. Bunday so‘zlar
tasvirning realligini
ta’minlaydi:
U eshikdan kirar – kirmas
to‘y to‘qqizi
ni xotiniga uzatib:
- Qizing qani? – deya so‘radi
.(Cho‘lpon) Biror so‘z adabiy tilda ham,
shevada ham mavjud bo‘lib, shevada adabiy tilda bo‘lmagan ma’nosi
bilan qo‘llana oladigan so‘zlar
Dostları ilə paylaş: