MəHƏMMƏd bin süleyman əT‐TƏMİMİ ƏL‐HƏNBƏLİ
Yüklə 2,22 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- “Siz Allaha, Onun ayələrinə və Rəsuluna istehza edirdinizmi”
- FÜSSİLƏT SURƏSİNİN 50‐Cİ AYƏSİNƏ DAİR FƏSİL “Başına gələn bədbəxtlikdən sonra biz ona öz mər‐
- “Qarun dedi: – Bu mənə məndəki elmə görə verilmişdir...”
- ƏL‐Ə’RAF SURƏSİNİN 190‐CI AYƏSİNƏ DAİR FƏSİL “Elə ki, Allah onlara bir qüsursuz uşaq verdi, onlar
= 99 = üçün onun yanına yollanır. Gəlib görür ki, onun gəlişindən bir az əvvəl bu ayə nazil olubmuş... Sonra həmin kişi Rəsulullahın (s.s) yanına gəlir ki, üzr istəsin. Ona öz dəvəsini minib yola düşən anda çatır və deyir: “Ya Rəsulullah, biz sadəcə öz aramızda söhbət edib yola nərdivan qoymaq istəyirdik...” İbn Ömərin dedi‐ yinə görə, o, Rəsulullahın (s.s) dəvəsinin örkənindən asılıb qalmışdı. Dəvə onu sürüyür, daşlar onun ayaq‐ larına dəyib parçalayırdı. O isə elə hey yalvarırdı: “Vallah, biz söhbət edib zarafatlaşırdıq...” Belə olduqda Rəsulullah (s.s) ona deyir: “Siz Allaha, Onun ayələrinə və Rəsuluna istehza edirdinizmi?” (ət‐Tövbə, 65). O yalvarır, Peyğəmbər isə üzünü ona çevirmədən, bu ayəyə başqa bir söz əlavə etmədən dəvəsini sürür‐ müş... Bu fəsildə aşağıdakı məsələlər əhatə olunmuşdur: 1. Allahı, Qur’anı və Peyğəmbəri lağa qoyan adamın, bunu zarafatla etmiş olsa belə, kafir olmasından ibarət böyük bir məsələ; 2. Bu ayənin belə hərəkət edən hər bir adama aid olması; 3. Qeybətlə (xəbərçiliklə – Ə.Ə.) Allaha və Onun Rəsuluna sədaqətli olmaq arasındakı fərq; əshabələr belə şeyləri Peyğəmbərə dinin mənafeyini qorumaq naminə çatdırırdılar; 4. Allahın sevdiyi işlərdən əfv və Allahın düşmən‐ lərinə qarşı amansızlıq arasındakı fərq; 5. Hər bir üzr istəyənin üzrünün qəbul olunmasının zəruri olmaması. FÜSSİLƏT SURƏSİNİN 50‐Cİ AYƏSİNƏ DAİR FƏSİL “Başına gələn bədbəxtlikdən sonra biz ona öz mər‐ həmətimizdən dadızdırsaq, o deyər: – Bu mənim üçün‐ dür...” (Füssilət, 50). Mücahid demişdir: “Mənim üçündür” – əməlimin mü‐ qabilindədir, mənim buna haqqım var mə’nasındadır”. İbn Abbas isə demişdir: “Mənim üçündür” – “Bu mənim özümdəndir” deməkdir”. Allah‐təalanın bu kə‐ lamında olduğu kimi: “Qarun dedi: – Bu mənə məndəki elmə görə verilmişdir...” (əl‐Qəsəs, 78). Qətadə demişdir: “Məndəki elmə görə” – mənim elmdən kəsb etdiklərimə görə mə’nasındadır”. Başqa‐ ları demişlər: “Bu, “Allahın mənim onun əhli oldu‐ ğumu bildiyi üçün” deməkdir”. Mücahid isə bunu belə izah etmişdir: “Bu, mənə şərəfimə görə verilib”. Əbu Hüreyrədən rəvayət olunur ki, o, Rəsulullahdan (s.s) bu hekayəti eşidib: “Allah Bəni İsraildən üç adamı – bir cüzamlı xəstəni, bir keçəli və bir koru sınağa çəkmək istəyir. Onların yanına bir mələk göndərir. Mələk cüzamlının yanına gəlib soruşur: – Sən nə istərdin? O deyir: – İstərdim ki, yaxşı rəngim, yaxşı dərim olsun, adamları məndən iyrəndirən bu xəstəliyim sağalsın. Mələk əlini onun dərisinə çəkir, onun iyrənc xəstəliyi sağalır, rəngi, dərisi yaxşılaşır. Mələk soruşur ki, o, mal‐dövlətdən nəyi çox istəyir, o deyir ki, dəvə, yaxud inək (bunun dəvə yaxud inək olmasına şəkk edən İshaq olmuşdur). Ona bir damazlıq dəvə verilir. Mələk deyir: – Allah ondan sənə bərəkət versin! Sonra = 100 = = 101 = mələk keçəlin yanına gəlir və ondan soruşur: – Sən nə istərdin? Keçəl deyir: – İstərdim ki, gur saçım olsun, adamları məndən iyrəndirən keçəlliyim sağalsın. Mələk əlini onun başına çəkir, onun keçəlliyi gedir, başına gur tük gəlir. Mələk soruşur ki, mal‐dövlətdən nə istərdin, o deyir: – İnək, yaxud dəvə. Ona bir boğaz inək verilir. Mələk deyir: – Allah sənə ondan bərəkət versin! Mələk oradan da korun yanına gəlir, ondan da soruşur ki, nə istərdin, o deyir ki, istərdim Allah mənim gözümün işığını qaytarsın, adamları görə bilim. Mələk əlini onun gözlərinə çəkir, Allah onun gözlərinə işıq verir, o görür, mələk soruşur ki, mal‐dövlətdən nə istərdin, o cavab verir: – Qoyun. Ona da bir damazlıq qoyun verilir. Dəvə köşək doğur, inək – dana, qoyun – quzu. Bunların ikisinin bir naxır dəvəsi və bir naxır inəyi, üçüncüsünün bir sürü qoyunu olur. Sonra həmin mələk cüzamdan sağalanın xəstə vaxtındakı görkəmində onun yanına gəlib deyir: – Mən bir bədbəxt adamam, evimdən‐ eşiyimdən aralı düşüb yarı yolda qalmışam. Bu gün Allahdan, sonra səndən başqa əlim çatan bir kimsəm yoxdur. Səni sənin dərini sağaldıb, rəngini gözəlləşdi‐ rənə and verirəm ki, mənə bir dəvə verəsən, səfərimi davam etdirim. O adam bəhanə gətirib deyir: – Axı dəvələr tək mənim deyil... Mələk deyir: – Deyəsən, axı mən səni tanıyıram! Sən adamların iyrəndiyi o yoxsul və cüzamlı adam deyildinmi ki, Qüdrət və Cəlal sahibi Allah mal‐dövlət verdi? O adam deyir: – Sən yanılırsan, bu mal‐dövlət mənə ata‐babamdan qalıb. Mələk deyir: – Dediklərin yalan olsa, Allah səni əvvəlki vəziyyətinə qaytarar. Sonra mələk keçəli sağalmış adamın yanına gəlib ona da buna dediklərini deyir. O da əvvəlkinin cavab verdiyi kimi cavab verir. Mələk buna da deyir: – Dediklərin yalan olsa, Allah səni əvvəlki vəziyyətinə qaytarar. Mələk indi də korluqdan sağalanın yanına gəlir, deyir ki, bir bədbəxt adamdır, dilənçidir, yarı yolda qalıb, bu gün onun Allahdan, sonra ondan başqa əli çatan bir kimsəsi yoxdur. Sonra deyir ki, səni gözü‐ nün işığını qaytarana and verirəm ki, mənə bir qoyun verəsən, yoluma davam edim. Korluqdan sağalan deyir: – Mən kor idim, Allah mənim gözümün işığını qaytardı. Bu mal‐dövlətdən istədiyini özünə götür, istədiyini mənim üçün saxla. Allaha and olsun ki, mən sənə mane olmayacağam. Mələk deyir: – Malın özünə qismət olsun! Siz üçünüz sınağa çəkilmişdiniz, Allah səndən razı qaldı, o iki yoldaşına isə qəzəbi tutdu” (Bu hədisi Buxari, Müslim və başqaları rəvayət etmişlər). Bu fəsildə aşağıdakı məsələlər əhatə olunmuşdur: 1. Füssilət surəsindən bir ayənin təfsiri; 2. “Bu mənim üçündür” ifadəsinin verdiyi mə’na; 3. “Bu mənə məndəki elmə görə verilmişdir” ifadə‐ sinin verdiyi mə’na; 4. Burada nəql olunan qəribə hekayətdəki böyük ibrətlər. ƏL‐Ə’RAF SURƏSİNİN 190‐CI AYƏSİNƏ DAİR FƏSİL “Elə ki, Allah onlara bir qüsursuz uşaq verdi, onlar onun verilməsində Allaha şəriklər qoşdular, Allah isə onların ona qoşduqları şəriklərin hamısından ucadır” (əl‐Ə’raf, 190). = 102 = Yüklə 2,22 Kb. Dostları ilə paylaş:
|