Mehman ağayev
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Ən müntəzəm rast gələn böyrək xəstəliklərinin kliniki təza- hürləri və laborator müayinə nəticələri
161 Cədvəl 9 Ən müntəzəm rast gələn böyrək xəstəliklərinin kliniki təza- hürləri və laborator müayinə nəticələri Kəskin QN Xroniki QN XBÇ-siz Xroniki QN XBÇ ilə Böyrək ami- loidozu Nefrotik sindrom Şikayətlər Ödem. Təngnə-fəslik. Baş ağrısı Ödem. Təngnə- fəslik. Baş ağrısı Öyümə, oliqu- riya, qusma, dəri qaşınması Üzün və bədənin ödemi Üzün və bədənin ödemi Vizual müayinə Nefritik sifət. Ödem. Anasarka Nefritik sifət. Dəri avazımış Nefritik sifət. Hemorragiyalar Nefritik sifət. Anasarka Nefritik sifət. Anasarka Urək-damar sistemi Zirvə vurğusu sola dəyişir. Aorta nöqt. aksent. AT yüksək Zirvə vurğusu so- la dəyişir. Aorta nöqt. aksent. AT yüksək İrəlidəkilər Çapma ritmi. Perikardın sürtünmə küyü. Ürək tonları karlaşır. AT norma daxilində Ürək tonları karlaşır. AT norma daxilində Göz dibi Retinopatiya Arteriya daralır. Tor qişada degenerasiya İrəlidəkilər. Gormə sinirinin zədələnməsi Normal Görmə sinirinin zədələnməsi Sidiyin nisbi sıxlığı Yüksək Az Hipo- izostenuriya Yüksək Yüksək Proteinuriya Mötədil Mötədil Az miqdarda Çox Çox Hematuriya Çox (dəyişmiş) Az Az Yox Yox Silindruriya Çox (hialin) Çox (hialin, dənəvər) Çox (hialin, dənəvər) Az Çox (müxtəlif) Qanda zülal Norma daxilində. Qlobulinlər artır Hipoproteinemiya Qlobulinlər artır Albumin azalır Qlobulin artır Hipoprot- einemiya Hipoprotein - emiya Qanda azot mübadilə- sinin son məhsulları Norma daxilində Norma daxilində Artır Adətən norma daxilində. Sonda artır Norma daxilində 162 Klinik diaqnozun açılması. Kəskin qlomerulonefritin diaqnozunda xəstəliyin klinki variantı, təzahür edən sindrom və ağırlaşmalar ifadə edilir. Müalicə. Xəstəliyin diaqnozu qoyulan kimi onu xəstəxanaya yerləşdirmək lazımdır. Ciddi yataq rejimi ödemlərin itməsi və arte- rial qan təzyiqinin normallaşmasına qədər təyin edilir. Yataqda olduqda xəstənin bütün bədəni isinir, böyrək qan dövranı yaxşılaşır ki, bu da yumaqcıq filtrasiyasının və diurezin artmasına səbəb olur. Xəstə 2-4 həftə stasionar və 4 aya qədər ambulator şəraitində müalicə olunur (hətta bütün əlamətlər itdikdə də). Belə uzunmüddətli müalicə kəskin qlomerulonefritin xroniki formaya keçməsinin qarşısını alır. Xəstəliyin klinik əlamətlərindən asılı olaraq qəbul olunan suyun və xörək duzunun miqdarı azaldılır. Kəskin qlomerulonefritin müalicəsində klassik üsul sayılan aclıq günləri (1-2 gün) indi də öz əhəmiyyətini itirməmişdir (xəstə gün ərzində ancaq alma yeyir). Bu zaman qəbul olunan mayenin miqdarı ifraz olunan sidiyin miqdarına bərabər olmalıdır. 2-3-cü gün xəstəyə kalium duzları ilə zəngin pəhriz (düyü sıyığı, yaxud kartof) verilməlidir. Ümumiyyətlə nefro- tik sindrom olduqda gündəlik qəbul olunan mayenin miqdarı gün- dəlik diurezdən 300-500 ml-dən çox olmamalıdır. 3-4 gün sonra xəstəyə az zülallı pəhriz məsləhət görülür (gündə 60 q). Qəbul olu- nan xörək duzunun gündəlik miqdarı 3-5 q-a qədər olmalıdır. Bu o deməkdir ki, xəstənin yeməyi duzsuz hazırlanır. Böyrək və böyrəkdən xaric əlamətlərin aradan qaldırılmasına qədər bu cür pəh- rizin saxlanması məsləhətdir. Antibiotiklər 10-12 gün müddətinə təyin olunur ki, xəstəliyin yaranmasına səbəb olan infeksion amil aradan qaldırılsın. Xəstəliyin əsasən streptokokdan sonra baş verdi- yini nəzərə alaraq penisillin və yarımsintetik penisillin qrupu antibio- tikləri məsləhət görülür. Böyrəklərin funksiyası pozulmayıbsa anti- biotiklər adi dozada tətbiq olunur. Xəstələrdə ödem, hipertoniya və ürək çatışmazlığı olduqda saluretiklər təyin olunur (40-80 mq furosemid, laziks). Ödemlər 163 itdikdə, arterial təzyiq normallaşdıqda sidik qovucuların istifadəsi dayandırılır. Ödemsiz arterial hipertenziya müşahidə edildikdə hipotenziv preparatlar (AÇFİ qrupu preparatları - lizinopril) tətbiq olunur. Kəskin qlomerulonefritin müalicəsində immunodepressantların tətbiq olunması çox böyük ehtiyatlılıq tələb edir. Əgər xəstəliyin gedişi uzanırsa (3 aydan çox davam edirsə) və əlamətləri keçmirsə, xüsusən nefrotik sindromda kortikosteroidlərdən istifadə olunur. Prednizolon 60-120 mq miqdarında daxilə təyin olunur, tədricən azaltmaqla 4-8 həftə verilir. Nefrotik sindrom zanamı, həmçinin 4-6 həftə ərzində gündə 20000-30000 vahid heparin, dəri altına, vena daxilinə təyin olunur. Bu zaman heparin immunodepressiv, anti- koaqulyant və iltihaba qarşı təsir göstərir. Eyni zamanda antiaqreqant kimi kurantil gündə 300 mq daxilə istifadə olunur. Xəstələrə eyni zamanda antihistamin preparatlar, C vitamini tətbiq olunur. Anuriya və azotemiya olduqda xəstələrə hemodializ, patogenetik müalicə kimi isə plazmaferez və hemosorbsiya da aparılır. Proqnoz. Kəskin qlomerulonefrit çox vaxt tam sağalır, 1/3 halda xəstəlik xroniki formaya keçə bilər. Ölüm halları ancaq ağırlaşma nəticəsində baş verir ki, bunlar da eklampsiya zamanı beyinə qan- sızma, ürək çatışmazlığı, pnevmoniya və kəskin böyrək çatışmazlığı nəticəsində baş verir. Proqnoz əsasən müalicənin düzgün təyin edilməsi və aparılmasından asılıdır. Sağaldıqdan 3 ay sonra xəstə işə başlaya bilər. Amma soyuqdəymədən qorunmalı, soyuq, rütubətli şə- raitdə işləməməlidir. Bədəndə olan xroniki infeksiya mənbələri müa- licə olunmalıdır. Profilaktika. Kəskin infeksion xəstələr ilk gündən ciddi müalicə olunmalı, bədəndə xroniki infeksiya ocaqları, xüsusən əsnəkdə ləğv edilməli, bədəni möhkəmləndirmək, kəskin soyuqlamadan çəkinmək lazımdır. Xəstəliyi vaxtında, erkən aydınlaşdırmaq üçün vaksinasi- yadan və kəskin infeksion xəstəliklərdən sonra sidiyin ümumi tədqiqini aparmaq lazımdır. Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|