63
DDRA iki dəfə sürətlə işləyir. 240 pin quruluşa malikdir.
DDR2 SDRAM-ların 4 sürət adlandırılması mövcuddur
(saat sürəti, DDR I/O sürəti, DDR sürət adlandırılması, PC sürət
adlandırılması).
Saat sürəti x 2 = DDR I/O sürəti
DDR I/O sürəti x 2 = DDR sürət adlandırılması
DDR sürət adlandırılması x8 = PC sürət adlandırılması
DDR sürət
Şin tezliyi
PC sürət
Buraxma qabiliyy ti
DDR2–400
100 MHz
PC2–3200
3.200 GB/s
DDR2–533
133 MHz
PC2–4200
4.256 GB/s
DDR2–667
166 MHz
PC2–5300
5.336 GB/s
DDR2–800
200 MHz
PC2–6400
6.400 GB/s
DDR2–1066
266 MHz
PC2–8500
8.500 GB/s
DDR3 SDRAM: 64 bit informasiya genişliyinə sahibdir.
DDR quruluşa malikdir. Lakin ən az güc ehtiyacına malikdir.
DDR2 yə görə daxili müvəqqəti yaddaş miqdarı böyükdür.
DDR3 görkəm, I/O BUS tezliyi DDR2-yə iki dəfə sürətlə işləyir.
240 pin quruluşa malikdir.
DDR3 SDRAM sürətlərinin də dörd növ adlandırılması
vardır, ancaq aralarındakı əlaqə DDR2-dən bir az fərqlidir:
Saat sürəti x 4 = DDR I/O sürəti
DDR I/O sürəti x 2 = DDR sürət adlandırılması
DDR sürət adlandırılması x 8 = PC sürət adlandırılması
DDR sürət
Şin tezliyi
PC sürət
Buraxma qabiliyy ti
DDR3–800
100 MHz
PC3–6400
6.40 GB/s
DDR3–1066
133 MHz
PC3–8500
8.53 GB/s
DDR3–1333
166 MHz
PC3–10600
10.67 GB/s
DDR3–1600
200 MHz
PC3–12800
12.80 GB/s
64
Hər üç RAM növünün fərqləri aşağıda qarşılıqlı olaraq
verilmişdir.
Özellik
DDR
DDR
2
DDR
3
Daxili tezlik
100 MHz
100 MHz
100 MHz
I/O tezliyi
100 MHz
200 MHz
400 MHz
Veril nlərin mübadilə tezliyi (Şin)
200 MHz
400 MHz
800 MHz
Paket tipi
TSOP(-II)
FBGA
FBGA
Prefetch Yaddaş uzunluğu
2 bit
4 bit
8 bit
Pin sayısı
184
240
240
Volt
2,5V
1,8V
1,5V
RAM yaddaş xüsusi yaddaş modullartndan ibarət olan
mikrosixem şəklində istehsal olunur. Hal-haınrda bunlardan an
geniş tətbiq olunan168-kontaktlı DIMM (Dual in-Line Memory
Module) moduludur ki, hər bir modulun tutumu l-dən 512 Mb-
tə qədər ola bilər. Pratiki olaraq, indiki zamanda tutumu 256, 512
1024, 2048 Mb olan modullardan istifadə olunur.
RAM yaddaşın həcmi onun parametrləri içərisində daha tez
yadda qalanıdır. Bütövlükdə kompüterin məhsuldarlığına
birbaşa təsir edir.Yaddaşın həcmi bu gün meqabayt və
geqabaytlarla ölçülür. Ofis işlərini görmək üçün əməli yaddaşın
həcmi 2Gb olması yetərlidir. Daha mükəmməl işlər üçün 8 Gb
RAM yaddaşa malik olan kompüteri işlətmək məsləhətlidir.
RAM yaddaşın həcminin böyük olması prosessora imkan verir
ki, RAMa yüklənən proqramların işi zamanı aralıq məlumatları
downloaded from KitabYurdu.org
65
daha tez emal edə bilsin.
RAM yaddaşı xarakterizə edən digər parametr onun nə
qədər yavaş (gecikmə) ola biləcəyinin ölçüsüdür. Aşağı
gecikməli RAM yaddaşlar yüksək gecikməli RAM yaddaşlardan
daha sürətlidir, çünki prosessora daha tez cavab verə bilirlər. CL
“Low Latency/Aşağı gecikmə” səviyyəsini ifadə edir. Əməli
yaddaşda olan gecikmələrin təsviri belədir. Məsələn: 5-5-5-18,
7-7-7-20, 9-9-9-25 və s. Qısa olaraq demək istəyirəm ki, RAM
yaddaşın tezliyi qalxdıqca onun gecikmə sürəti də qalxır, və ya
əksinə.
5. EKRAN KARTI (Graphic Card, Video Card)
Video kart çıxış təsvirlərini ekranda yaradan qrafik kartdır.
Əksər video kartlar 3D səhnələrin və 2D qrafiklərin oxunmasının
sürətləndirilməsi, MPEG-2/MPEG-4-ün dekodlaşdırılması, TV
çıxışı və ya multi monitora qoşula bilmə bacarığı kimi müxtəlif
funksiyaları dəstəkləyir. Video kart ana lövhəyə və ya CPU-ya
daxil edilə bilər (çox vaxt belə kartlar inteqral video kart adlanır),
lakin əksər ana lövhələr həmçinin leptop ana lövhələri də video
kartların qoşulması üçün əlavə portlarla təmin olunmuşdur.
İnteqral video kartlarda qrafik prosessor sistem resurslarını və
enerji təchizatını CPU vasitəsilə paylayır,belədə keyfiyyət
adətən xüsusi kartlarda olduğundan daha az olur,o zaman ki daha
az enerjidən istifadə olunur. Müqayisə üçün,xüsusi qrafik kartlar
özünəməxsus operativ yaddaşı,soyutma sistemi və xüsusi enerji
tənzimləyicilərinə malikdir və bütün bu hissələr xüsusi olaraq
video təsvirlərin emalı üçün dizayn edilmişdir və beləliklə CPU
və sistem operativ yaddaşı bu işdən kənarda qalır. Demək olar
ki, bütün ana lövhələr daha yüksək keyfiyyətli qrafik kartların
inteqral qrafik sahələrinə daxil edilməsi üçün PCI və ya PCI
Ekspress (PCI-E) slotlarına malikdir və inteqral qafik çipləri
istifadəsiz hala gətirməyə imkan verir. Geniş ekran kartı
istehsalçılarından Asus, giga- Byte, Biostar, Leadtek, Sparkle və
Sapphire sayıla bilər.
66
Şəkil 5.1. Ekran kartı və mühüm komponentləri
Ekran Kartı Parametrləri
Prossesor (GPUGRAPHİC Processing Unit): Ekran kartında
işlənən əmrləri icra edən qrafik prosessordur. Məqsəd
mikroprosessorun (CPU) yükünü azaltmaqdır. 3D funksiya-
larında tez-tez istifadə edilən onluq say əməliyyatları üçün
optimallaşdırma edilmişlər. CPU üçün müəyyən edən göstə-
ricilərin çoxu bunun üçündə etibarlıdır. Geniş yayılmış GPU
istehsalçılarından NVIDIA və ATI sayıla bilər.
Yaddaş: GPU nun, daha böyük və mürəkkəb əməliyyatlar
tələb edən məlumatları sürətli bir şəkildə işləmələri üçün böyük
yaddaş həcminə malik olmaları lazımdır. Aşağıda ekran
kartlarında Olan hafizə tipləri və buraxma qabiliyyəti
verilmişdir.
Tip
Saat Hızı (MHz)
Buraxma qabiliyy ti (GB/s)
DDR
166 – 950
1.2 – 30,4
DDR2
533 – 1000
8.5 – 16
GDDR3
700 – 1800
5.6 – 54,4
GDDR4
1600 – 2400
64 – 156,6
downloaded from KitabYurdu.org