Microsoft Word 05 Project Description Final az

Şahdəniz 2 Layihəsi 
Ətraf Mühitə və Sosial-İqtisadi Sahəyə Təsirin 
Qiymətləndirilməsi 
Fəsil 5 
Layihənin təsviri 
 
Noyabr 2013-cü il 
Yekun variant 
 
5/61
Cədvəl 5.22 Boru kəmərinin kalibrləmə, hidrosınaq, birləşdirmə, hermetiklik sınağı və 
suyun boşaldılması işləri ilə əlaqədar hesablanmış atqıları 
 
 
 
Boşaldılma 
yeri 
Ehtimal 
edilən tarix 
Ehtimal 
edilən 
axıtma 
həcmi (m
3
) 
Axıtma 
müddəti 
(saat) 
Cəmi 
hesablanmış 
axıtma həcmi 
(m
3
)
3
 
Qaz
 B
oru k
əm
ə
ri 
1
 
Su ilə doldurma, təmizləmə və ölçmə
4
 
dəniz dibindən 
-95m aşağı
2015 Rüb 1 
9,646 
12 
201,440 kimyəvi 
işlənmiş dəniz 
suyu 
 
2,181 
duzsuzlaşdırılmış 
şirin su 
Hidravlik sınaq
1,4
 
2015 Rüb 2 
416 
12 
Sızma sınağı
1
 
dəniz dibindən 
-52m aşağı
 
2016 Rüb 3 
365 
BDD-n əvvəl ölçmə
2
 
2016 Rüb 3 
49,858 
60 
BDD ərsinlə ölçmə
2
 
2016 Rüb 3 
49,858 
60 
Boru kəmərinin tam uzunluğu boyu 
sınaqdan keçirdikdən sonra 
boşaldılması (100% gözlənilməz 
hadisələri nəzərdə tutur)
2
 
2016 Rüb 3 
93,477 
53 
Qaz
 B
oru k
əm
ə
ri 
2
 
Su ilə doldurma, təmizləmə və ölçmə
4
 
dəniz dibindən 
-95m aşağı
2015 Rüb 2 
9,646 
12 
203,924 (kimyəvi 
işlənmiş dəniz 
suyu) 
 
2,181 
duzsuzlaşdırılmış 
şirin su 
Hidravlik sınaq
1,4
 
2015 Rüb 2 
416 
12 
Sızma sınağı
1
 
dəniz dibindən 
-52m aşağı
 
2016 Rüb 3 
365 
BDD-n əvvəl ölçmə
2
 
2016 Rüb 3 
49,858 
60 
BDD ərsinlə ölçmə
2
 
2016 Rüb 3 
49,858 
60 
Boru kəmərinin tam uzunluğu boyu 
sınaqdan keçirdikdən sonra 
boşaldılması (100% gözlənilməz 
hadisələri nəzərdə tutur)
2
 
2016 Rüb 3 
95,962 
53 
Kondensat boru 
kə
m
əri
 
Su ilə doldurma, təmizləmə və ölçmə
4
 
dəniz dibindən 
-95m aşağı
2015 Rüb 2 
2,719 
6 
43,551 kimyəvi 
işlənmiş dəniz 
suyu 
 
615 
duzsuzlaşdırılmış 
şirin su 
Hidravlik sınaq
1,4
 
2015 Rüb 2 
179 
12 
Sızma sınağı
1
 
dəniz dibindən 
-52m aşağı
 
2016 Rüb 3 
157 
BDD-n əvvəl ölçmə
2
 
2016 Rüb 3 
14,056 
30 
BDD ərsinlə ölçmə
2
 
2016 Rüb 3 
14,056 
30 
Boru kəmərinin tam uzunluğu boyu 
sınaqdan keçirdikdən sonra 
boşaldılması (100% gözlənilməz 
hadisələri nəzərdə tutur)
2
 
2016 Rüb 3 
12,998 
26 
MEQ
 Pipeline
 
Su ilə doldurma, təmizləmə və ölçmə
4
 
dəniz dibindən 
-95m aşağı
2015 Rüb 2 
367 
6 
5,876 kimyəvi 
işlənmiş dəniz 
suyu 
 
83 
duzsuzlaşdırılmış 
şirin su 
Hidravlik sınaq
1,4
 
2015 Rüb 2 
23 
12 
Sızma sınağı
1
 
dəniz dibindən 
-52m aşağı
 
2016 Rüb 3 
20 
BDD-n əvvəl ölçmə
2
 
2016 Rüb 3 
1,897 
30 
BDD ərsinlə ölçmə
2
 
2016 Rüb 3 
1,897 
30 
Boru kəmərinin tam uzunluğu boyu 
sınaqdan keçirdikdən sonra 
boşaldılması (100% gözlənilməz 
hadisələri nəzərdə tutur)
2
 
2016 Rüb 3 
1,754 
26 
Qeydlər:  
1. Hidravlik sınaq və sızma sınağı zamanı axıtmalar sınaq təzyiqini artırmaq üçün istifadə edilmiş su həcmindən ibarət olacaq 
2. Ehtimal edilən axıtma həcminə 20% gözlənilməz hallar üçün izafi həcm daxil edilmişdir 
3. Həcmlərə flans birləşmələri daxildir 
4. Buraya qurudakı hissənin sınağındakı həcm daxildir.
 
Layihə qrupu ən məqsədəuyğun ekoloji variantı  (ƏMEV) qiymətləndirmək üçün boru 
kəmərinin və axın xəttinin istismar sınaqlarından əvvəl yoxlanması zamanı kimyəvi maddə ilə 
işlənmiş  dəniz suyunun kənarlaşdırılmasının idarə edilməsini variantlarını  nəzərdən keçirir. 
ƏMEV başa çatdıqda Layihə qrupu seçilmiş hidravlik sınaq suyunun kənarlaşdırılmasına dair 
son məlumatı ETSN-nə verəcək və ETSN-nin icazəsini alacaq.  
 
5.8.6 Quraşdırma gəmiləri və qurğuları 
 
Boru kəmərlərinin çəkilişi üçün bir sıra gəmilərdən, o cümlədən “İsrafil Hüseynov” borudüzmə 
barjından, üç lövbər quraşdırma gəmisindən, dörd boru təchizatı gəmisindən, dalğıc gəmisi və 
müxtəlif təchizat və yardımçı  gəmilərdən istifadə olunacaq. Cədvəl 5.23-də borudüzmə 
barjının və yardımçı gəminin texniki texnoloji təchizatqeyd olunur. 
 

---

Şahdəniz 2 Layihəsi 
Ətraf Mühitə və Sosial-İqtisadi Sahəyə Təsirin 
Qiymətləndirilməsi 
Fəsil 5 
Layihənin təsviri 
 
Noyabr 2013-cü il 
Yekun variant 
 
5/62
Cədvəl 5.23 Boru düzmə barjının və yardımçı gəminin texnoloji təchizatları 
 
Texnoloji təchizat 
Təsviri 
Elektrik enerji hasilatı 
(“İsrafil Hüseynov”) 
 
Əsas elektrik enerjisi hər birinin nominal gücü 1600 kW olan beş ədəd dizel 
generatoru ilə təmin edilir. 
Sanitar qovşaqlardan gələn 
məişət çirkab suyu 
 Üzən sülb maddələr, yaxud parıltılı  təbəqə müşahidə olunmadığı  təqdirdə 
məişət çirkab (boz) suları (təmizlənmədən) dənizə axıdılır  
 Sistemin 
mövcudluğundan asılı olaraq fekal sular aşağıda sadalanan yollarla 
idarə olunacaqlar: 
o
 Sahilə daşınmaq üçün gəminin göyərtəsində çənlərə yığılacaq. 
o
 Quruda çirkli sular AGT-nin mövcud idarəetmə planlarına və 
prosedurlarına uyğun idarə olunacaq. 
Və yaxud 
o
  Fekal sular MARPOL 73/78 Əlavə IV (Gəmilərin çirkab suları ilə dənizi 
çirkləndirməsinin qarşısının alınması) üzrə standartlarına uyğun 
təmizlənəcək: Gəmi tullantıları ilə  dənizin çirklənməsinin qarşısının 
alınması: beş günlük OBT – 50 mq/l-dən az, asılı  bərk hissəciklər 50 
mq/l-dən az (laboratoriyada) və ya 100mq/l (göyərtədə) və koliform 
bakteriyaları  hər 100ml üzrə 250 ƏÇEG (ən çox ehtimal olunan 
göstərici). Qalıq xlorin praktiki olaraq mümkün qədər aşağı olmalıdır. 
 Çirkab 
su 
şlamları AGT-nin mövcud idarəetmə planlarına və prosedurlarına 
uyğun idarə olunacaq. 
Mətbəx tullantıları Sistemin 
mövcudluğundan asılı olaraq, mətbəx tullantıları  
 
Yığılacaq vəutilizasiya üçün sahilə göndəriləcək; və ya  
 
Ərzaq qırıntıları MARPOL 73/78 Əlavə V standartlarına uyğun olaraq 
işlənməsi üçün nəzərdə tutulmuş  gəmidəki doğrama qurğusuna 
göndəriləcək: Gəmilərdən atılan tullantılarla çirklənmənin qarşısını almaq 
üçün dənizə atılmazdan  əvvəl tullantıları  məqbul standarta parçalamaq 
standartına uyğun təmizləmək üçün nəzərdə tutulmuşdur. 
Drenaj/Su 
 Göyərtədəki drenaj və yuyuntu sularında parıltılı  təbəqə müşahidə 
edilmədikdə, onlar dənizə axıdıla bilər 
 Tryum 
suları çəninin yağla çirklənmiş şlamları, təmizlənməmiş yağlı/neftli su 
və  işlənmiş yağlar AGT-nin hazırda mövcud olan idarəetmə planlarına və 
prosedurlarına uyğun olaraq gəmilərə yüklənib utilizasiya üçün sahilə 
daşınacaq. 
 
Quruda həyata keçiriləcək boru quraşdırma işləri üçün nəzərdə tutulan quruda olan tikinti 
qurğularının tipi və sayı Əlavə 5F-də göstərilib 
 
5.8.7 Sualtı ixrac və MEQ boru kəmərlərinin quraşdırılması – emissiyalar, 
atqılar və tullantılar 
 
5.8.7.1 Atmosferə buraxılan emissiyalar haqqında xülasə 
 
Cədvəl 5.24-də sualtı ixrac və MEQ idxal boru kəmərinin quraşdırılması, nizamlanması  və 
istismara verilməsi zamanı  aşağıdakılardan ibarət  əsas mənbələrdən formalaşacağı 
proqnozlaşdırılan İXQ (yəni, CO
2
 və CH
4
) və qeyri-İXQ emissiyalarının xülasəsi verilir: 
 
 Borudüzmə barjının və yardımçı gəminin mühərrikləri və generatorları;  
 
Quruda olan tikinti qurğuları; və 
 
İstismara vermə qurğuları. 
 
Cədvəl 5.24-da ŞD2 layihəsi üzrə sualtı ixrac və MEQ boru kəmərləri ilə bağlı təxmini 
hesablanmış İXQ və qeyri-İXQ emissiyalarının xülasəsi verilir 
 
  
Dənizdə olan və sahilyanı 
quraşdırma işləri 
Quruda olan və sahilyanı 
quraşdırma işləri 
İstismaravermə üzrə 
hazırlıq işləri 
Cəmi 
CO
2
 (kton) 
296.2 21.9 
47.5 
365.5  
CO (ton) 
740.4 113.3 
150.3 
1,004.0  
NO
x 
(ton) 
5,460.5 332.6 
721.4 
6,514.5 
SO
x 
(ton) 
740.4 43.8 
29.7 
813.9  
CH
4 
(ton) 
25.0 1.2 
2.5 
28.6 
QMUÜK (ton) 
222.1 50.3 
65.1 
337.5  
İXQ (kton) 
296.7 1.9 
47.5 
      366.2       
Emissiyaların təxmini ehtimallarına dair müfəssəl məlumat üçün Əlavə 5A-ya istinad edin. 
 

---