Microsoft Word 16-K\375zmaz doc
Yüklə 289,51 Kb. Pdf görüntüsü
|
Kriminolojide Yeni Yönelimler… 323
Hagan, babaya nispeten annenin daha otoriter/baskın olduğu aile yapılarında, kız çocuklarının daha çok denetlendiğini ileri sürmektedir (Barak, 1998:202, Hagan 1988:155). Bu sav, ataerkil ailelerde ebeveynlerin erkek çocuklara oranla, kız çocukları üzerinde daha çok denetim uyguladıkları anlamına gelmektedir. Kız ve erkek çocukların aile içerisindeki sosyalleştirme biçimine bakıldığında, bu ayırım çok açık olarak gözlemlenmektedir. Kız çocuklarının ev işlerini yapabilecek bir yeterlilikte ve femine bir tarzda sosyalleştirilmeleri hedeflenilirken, erkek çocuklarının da evini geçimini sağlayacak ve cesur davranabilecek şekilde yetiştirilmesi amaçlanmaktadır. Bu farklı sosyalleşme sonucunda; erkek çocuklar daha çok risk alacak şekilde davranış sergilerler ve bu da onların suçluluk durumlarını arttıran bir faktör olmaktadır (Lilly v.d., 1995:105). Bu çerçevede erkek ve kız çocuklarının sosyalleşme biçiminin çok belirgin olarak farklılık göstermediği eşitlikçi ailelerde, kız ve erkek çocuklarının suç işleme oranlarının benzer düzeyde gerçekleştiği ileri sürülmektedir (Lilly v.d., 1995:105). Hagan’ın diğer bir yaklaşımı da, aile yapıları arasında yaptığı ayırımda kendisini ortaya koymaktadır. Ona göre, anne ve babanın her ikisinin de çalıştığı orta sınıf düzeyindeki aileler ile alt düzeyde bir ev içi iş bölümünün gerçekleştiği aileler birbirleriyle karşılaştırıldığında, ebeveynlerin her ikisinin çalıştığı aile yapılarındaki sosyal iktidarın, daha az cinsiyet yapılı bir nitelik sergilemektedir. Buna bağlı olarak bu ailelerde, daha az cinsiyet nitelikli bir sosyalleşme biçiminin belirdiği varsayılmaktadır. Bu durum da, kızların daha az denetime maruz kalmalarına ve suçluluk açısından erkeklere benzer biçimde risk almalarına yol açtığı ileri sürülmektedir. Sonuç olarak Hagan, aile yapılarının eşitlikçi bir niteliği kazanması ile birlikte kız ile erkek çocuk arasındaki suçluluk oranın, bir cinsiyet farklılığını yansıtmayacak düzeyde eşitleneceğini iddia etmektedir. Bu çerçevede Hagan’a göre, cinsiyet farklılığının sınıf-iktidar yönelimi ile birleşmesi suçluluk açısından önemli bir risktir (Einstadter ve Henry,1995: 306). Bundan ayrı olarak Hagan, ailede annenin olmayışı, kız çocuklarının suç işleme eğilimini arttırdığı kanaatindedir. Çünkü ona göre, annenin olmadığı ailelerde kız çocukla annenin denetiminden yoksun olarak yetişecektir. Hagan’ın diğer bir iddiası da, kadınların iş alanına daha fazla katılmalarının, onların suç işleme oranını arttıracağı yönündeki yaklaşımıdır (Einstadter ve Henry,1995: 306). Hagan’ın kuramına bakıldığında, güç- kontrol teorisinin temel kavramlarından birinin ataerkil (patriarchy) kavramı olduğu görülmektedir. Çünkü ona göre, cinsiyet ilişkilerinin belirlenmesinde ataerkil kavramı, belirleyici bir unsurdur. Hagan’a göre cinsiyet ve sınıf ilişkisi, ataerkil ve eşitlikçi ailelerde farklılık arz etmektedir. Ataerkil ailelerde kız çocuklar, erkek çocuklara oranla daha fazla kontrol altında tutulmaktadırlar.
F.Ü.Sosyal Bilimler Dergisi 2006 16 (1) 324
Bu durum, ataerkil aile yapılarında, erkek çocukların daha rahat davranmalarına ve risk almaya yönelmelerine yol açmaktadır. Bu nedenle bu kurama göre, erkeklerin suçluluk oranlarının yüksek düzeyde gerçekleşmesi, erkek çocuklarının bu sosyalleşme biçiminde aranmalıdır. Bu yaklaşımlardan ayrı olarak Hagan, belirli bir sınıf iktidarından da söz etmektedir. O marksist yaklaşımlardan aldığı bu sınıf kavramını, bireyin iş alanındaki konumunu tanımlamak.için kullanmaktadır. Hagan, insanları ilişkisel kontrol pozisyonları açısından birkaç grupta toplamaktadır. Birinci grupta, servetin sahibi veya onun adına yöneten, üretim aşamasının tüm aşamasında olan yönetici veya denetleyiciler yer almaktadır. Diğer tarafta da, iş gücünü satan ve denetlenen işçiler vardır. Ona göre bu sınıfsal konum, aile yaşamında da izdüşümünü bulmaktadır. Ailenin diğer üyeleri ile karşılaştırıldığında ev dışında görece güçlü bir ekonomik pozisyona veya otoriteye sahip olanlar, daha düşük bir ekonomik konuma sahip olanlara kıyasla ev ortamında daha etkili/güçlü bir pozisyonda bulunmaktadırlar (Einstadter ve Henry,1995: 304; Hagan v.d., 1987:788-815). Hagan, yüksek düzeyde ekonomik konuma sahip olan bireylerin, içerinde yer aldıkları mesleki ve ticari organizasyondaki statüleri itibariyle suç işleyebilme potansiyellerine de dikkat çekmektedir. Çünkü yüksek düzeyde bir konumu işgal eden bu bireyler, güç ve kaynaklara daha fazla ulaşma imkanına sahip oldukları için, suç işlemeleri daha kolay gerçekleşebilmektedir. Aynı şekilde ona göre bu bireyler, kendilerine yönelik gerçekleştirilecek soruşturmalara karşı kendilerini korumada da bazı avantajlara sahiptirler (Einstadter ve Henry,1995:304). Lilly v.d., Hagan’ın güç- kontrolü teorisinin, Gottfredson ve Hirschi’in geliştirdikleri kuram ile bazı ortak özelliğe sahip olduğunu belirtmektedirler. Bu ortak noktalardan biri, Hagan’ın, insanın risk alması ile suç işleme arasında kurduğu ilişkidir. Yani Hagan’a göre, bir insanın risk almaya eğilimli olması, suçlulukta etkili bir unsurdur. Gottfredson ve Hirschi ise suç olgusunu, benlik denetiminin yokluğu/eksikliği ile açıklamaktadırlar. Bu kuramcılar arasında diğer bir benzerlik de, isterse risk almak veya isterse benlik denetiminin zayıf olması şeklinde olsun, kişisel yönelimlerinin ebeveynlerin doğası ile oluştuğunu belirtmiş olmalarıdır. Kısacası aile yapısı, suçluluğun ortaya çıkması açısından bir kuluçka görevi gördüğü gibi suç eylemine karşı bireyi koruyan bir şemsiye işlevi de yerine getirmektedir. Ancak, Gottfredson ve Hirschi bireylerin suçluluk durumlarını; ebeveynlerin babalık ve annelik görevini iyi yapıp yapmadıkları (sosyalleştirme v.b) noktasında açıklamaya çalışırlarken, Hagan da Yüklə 289,51 Kb. Dostları ilə paylaş:
|