Microsoft Word A. Guler dissertasiya doc
Yüklə 0,56 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Sosial müdafi ə v ə sosial t əminata ayrılan v əsaitl ər, mln.manat C ədv əl 5 X ərcl ər
46 artmışdır. Sosial müdafiə xərclərinin strukturunda Azərbaycan Respublikasının Dövlət Sosial müdafiə Fonduna ayırmların (transfertlər) həcmi də davamlı olaraq artırılmışdır. Sosial müdafiə və sosial təminata ayrılan vəsaitlər, mln.manat Cədvəl 5 Xərclər 2003 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Sosial müdafiə xərcləri 153,6 217,7 330,3 578,4 825,3 1038,9 1108,9
1478,3 1750,7
o cümlədən, DSMF-ə transfertlər 153,6 186,0 167,0 278,7 350,0 495,0
533,7 886,0
1044,3 Sosial təminat xərcləri 60,4 87,2
11,2 16,4
21,1 15,5
15,0 17,1
18,8 Mənbə: Azərbaycan Respublikasının dövlət büdcəsi zərfi 2010; 2013, Azərbaycanın statistik göstəriciləri 2009; 2013 və AR DSMF-nin məlumatları ( http://www.sspf.gov.az/ ).
Dövlət büdcəsində mədəniyyət, incəsənət, informasiya, bədən tərbiyəsi və digər kateqoriyalara aid edilməyən sahələrdə fəaliyyətin maliyyələşdirilməsi üçün ayrılan vəsaitlərin həcmi isə 11,7 dəfə artaraq, 2000-ci ildə 20,1 mln.manatdan 2012-ci ildə 240,8 mln.manata yüksəlmişdir. Bu vəsaitlərin sosial-mədəni tədbirlərə ayrılan vəsaitlərin strukturunda payı 5,7%-4,5% arasında dəyişmişdir, dövlət büdcəsi xərclərinə nisbətdə bu rəqəm 2,4%-dən 1,4%-ə enmişdir. Mədəniyyət, incəsənət, informasiya, bədən tərbiyəsi və digər kateqoriyalara aid edilməyən sahələrdə fəaliyyət üzrə ayrılan vəsaitlər, mln.manat Cədvəl 6 Xərclərin istiqamətləri 2008 2009 2010 2011 2012 Cəmi xərclər 140,2 158,3
168,4 189,9
240,8 Mədəniyyət və incəsənət sahəsində fəaliyyət 77,0 83,98
94,9 106,3
112,6 Radio, televiziya və nəşriyyat 39,0 47,0
47,3 53,9
60,3 Bədən tərbiyəsi, gənclər siyasəti və turizm 21,9 24,7
23,2 26,1
56,1 Digər kateqoriyalara aid edilməyən fəaliyyət 2,2 2,5
2,9 3,5
11,8 Mənbə:
“Azərbaycan Respublikasının dövlət büdcəsi zərfi 2010; 2013”,
Son 10 ildə dövlət büdcəsindən elmin maliyyələşməsinə ayrılan vəsaitlərin həcmi 9,3 mln.manatdan 116,7 mln.manatadək yüksəlmişdir. Bu vəsaitlərin sosial- müdafəi tədbirlərinə ayrılan vəsaitlərin strukturunda payı 2,4-3,1% arasında dəyişmiş, dövlət büdcəsi xərclərində payı isı 1,2%-dən 0,7%-dək azalmışdır. Həmin xərclər fundamental elmi tədəqiqatların və dövlət orqalarında mövcud olan elmi-tədqiqat təşkilatları tərəfindən həyata keçirilən elmi işlərin maliyyələşməsi məqsədləri üçün nəzərdə tutulmuşdur. Bu gün respublikamızda sosial sferanın maliyyələşdirilməsində əsas subyekt
47 kimi dövlət çıxış edir və büdcə vəsaitlərinin xüsusi çəkisi daha çox üstünlük təşkil edir. Bazar iqtisadi sistemi inkişaf etdikcə, cəmiyyətin sosial inkişafında özəl sektorun, vətəndaş cəmiyyəti institutlarının, yerli özünüidarəetmə orqanlarının iştirakına zərurəti yaranır və bu da sosial siyasətin maliyyə təminatı kanallarının çoxalmasını şərtləndirir. Deməli, cəmiyyətin özünün bu prosesə hazırlanması, dövlətin bu istiqamətdə fəaliyyətinin gücləndirilməsi artıq zərurətə çevrilməkdədir.
48
FƏS L III. nformasiya iqtisadiyyatında rəqabətli insan kapitalının inkişaf perspektivləri 3.1. Rəqabətli insan kapitalının formalaşmasının və inkişafının əsas istiqamətləri
Müasir innovasiyalı iqtisadiyyatın ən aktual problemlərindən biri biliyin rolunun artması və iqtisadi artımın, tərəqqinin təmin edilməsində onun ən mühüm ə həmiyyətli resurslardan birinə, yəni intellektual kapitala çevrilməsidir. Yeni bilklər onu istfadə edən müəssisənin bazar dəyərini və rəqabətqabiliyyətliliyini yüksəltdiyi üçün bu biliyə müəssiəsənin strateji əhəmiyyətli ehtiyatlarından biri kimi baxmaq olar. Ona görə də son illər əmtəə və xidmətlərin istehsalında intellektual kapitalın rolu getdikcə artmaqdadır. 21-ci əsrin əvvəllərində yüksəktexnolociyalı amerika şirkətlərində intellektual kapitalın dəyəri kapitalın ümumi dəyərinin 80%-ə qədərini təşkil edirdi. Ə gər cəmiyyətin sənaye (industrial) inkişafı mərhələsində məhsulların istehsalında hada çox xammal, materiallar, enerji resursları, iş qüvvəsi tələb olunurdusa, artıq postindustrial və informasiya cəmiyyəti fiziki resurslardan çox, intellektual resursların, yəni biliyin istifadəsinə ehtiyac yaratmışdır ki, bu da yaradılan yeni məhsul növlərində, yeni texnologiyalarda, yeni vərdişlər, bacarıqla, istehlakçılarla yeni münasibətləri sistemində özünü təzahür etdirir, çünki müasir iqtisadiyyatda bilik inkişafın lokomativi rolunu oynayır. ntellektual kapital, xüsusi biliklər və kommunikasiya təkcə yaradılan yeni dəyərin amili kimi çıxış etmir, həm də müəssisənin rəqabətqabiliyyətliliyinin mühüm hərtləndirici amili rolunda çıxış edir. Məhz bu amil innovasiyalı inkişafın ə n qabarıq cəhətlərindən biridir. Daima yeni texnologiyalar, bilik, təcrübə və vərdişlərə əsaslanan innovasiyaların həyata keçirilməsi kompaniyaların uğurunun ə sasını təşkil edir. ntellektual kapitalın əsas xarakterik xüsusiyyətləri aşağıdakılardır: Yüklə 0,56 Mb. Dostları ilə paylaş:
|