48
şəklidir. Deyilənləri
öyrəndikdən sonra o, məni tərk edir. Hərdən də mələk
mənim qarşıma insan qiyafəsində gəlir və vəhyi mənə çatdırır. Mən də
onun dediklərini yadda saxlayıram. Aişə
- radıyallahu anhə – deyir ki,
mən görürdüm necə ki, soyuq bir havada
vəhyin gəlişindən sonra onun
alnından tər axardı»
138
.
1) Həqiqi (doğru) yuxu
- Ruyai Sadiqa – Bu Rəsullaha vəhyin ilk
gəlməyə başladığı vaxdır. Bütün gördüyü yuxular sabah aydınlığı kimi
həqiqət idi.
2) Mələyin vəhyi qəlbinə salması, üfləməsi ilə
139
.
3) Mələk
Rəsulullah
– sallallahu aleyhi və səlləm – ə insan şəkilində gəlirdi
140
.
4)
Vəhy zınqırov (zil) səsinə bənzər bir səslə gəlirdi. Bu vəhyin ən ağır şəkli
idi. Mələk vəhyi o, qədər qarışıq, başadüşülməsi ağır
bir şəkildə endirirdi
ki, ən soyuq havada belə
Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – in
alnından tər damla-damla axırdı
141
. Hətta səfər ərəfəsində miniyin
üzərində olduqda belə bir vəhy gəlsəydi vəhyin ağırlığından heyvan yerə
çökərdi
142
. Bir dəfə vəhy gələn vaxt Peyğəmbər
– sallallahu aleyhi və
səlləm – in dizi Zeyd b. Sabitin dizi üzərində idi. Zeydin ayağına o, qədər
ağırlıq yuklənmişdir ki, az qala ayağı qırılacaqdır
143
.
5) Mələk yaradıldığı
şəkildə Peyğəmbər
– sallallahu aleyhi və səlləm – ə görünürdü. Vəhy iki
dəfə bu şəkildə endirilib. Maraqlananlar Nəcm surəsinin
7-13-cü ayələrinə
baxa
bilərlər
144
.
6) Heç bir vasitə olmadan doğrudan-doğruya Allahın
bildirdiyi vəhy. Merac gecəsində Allah namaz vaxtlarını bu şəkildə fərz
qıldı
145
.
7) Üç Peyğəmbər var ki, Allah onlarla vasitəsiz danışmışdır.
Adəm
– əlehissəlam – ilə Cənnətdə, Musa
– əlehissəlam – ilə yer üzündə
və Muhəmməd
– sallallahu aleyhi və səlləm – ilə Meracda. Bəziləri 8-ci
vəhy şəkilini də deyirlər. Bu heç bir pərdə olmadan Allah ilə üz-üzə
danışmasıdır. Bu merac gecəsində Rəbbini gördü deyənlərin rəyidir. Sələf
və sonradan gələn İslam alimləri bu fikirdədilər ki, Peyğəmbər
–
sallallahu aleyhi və səlləm – öz Rəbbini görməyib. Çünki səhabələr ondan
soruşduqda ki, Allahı gördün o, buyurdu: «Bir nur gördüm»
146
. Məsruk
-
radıyallahu anhu – deyir ki, Aişə
- radıyallahu anhə – nin yanında
138
Buxari 2.
139
Əbu Nuaym «əl-Hilyə» 3/156,157, 10/26,27 Əbu Uməmədən. Sənədində Ufeyr b. Miğdan zəifdir,
qalan ravilər isə etibarlıdır. əl-Heysəmi «əl-Məcmua» 4/72, İbn Məcə 2144, İbn Hibban 1084,
140
Buxari, Müslim.
141
Buxari, Müslim, İmam Əhməd 6/158,163,257, Məlik 1/202, Nəsai 2/146,149 əl-İftitah.
142
İmam Əhməd 6/118, Aişə
- radıyallahu anhə – dən, əl-Həkim 2/505-də səhih demişdir. Zəhəbi də
təsdiqləyir.
143
Buxari «ət-Təfsir» 8/196.
144
Müslim, Tirmizi 3274, Aişə
- radıyallahu anhə – dən.
145
Buxari, Müslim.
146
Müslim.
49
dayanmışdım: «Ya Aişə! Üç şey vardır ki, hər kim onlardan birini
söyləyərsə Allaha qarşı böyük iftira atmış olur. Nədir onlar?» dedim.
Aişə: «Hər kim Muhəmməd Rəbbini gördü deyə söyləyərsə Allaha qarşı
böyük iftira etmiş olur» dedi. Mən dayanmışdım. Həmən oturdum və: «Ey
möminlərin anası! Bir dəqiqə. Tələsmə» dedim. Allah:
«And olsun ki.
Onu açıq üfüqdə görmüşdü» (ət-Təkvir 23) «O, qüvvət sahibi göründü.
O (Cəbrail) ən uca üfüqdə idi». «And olsun ki, başqa bir dəfə də
görmüşdü. (yeddinci səmadakı) Sidrətul-Muntəhanın yanında». (ən-
Nəcm 6-14) deyə buyurmadımı? dedim. O: «O, Cəbraildi. Onu yaradılış
surətində yalnız iki dəfə görmüşdü» dedi. Aişə:
«Gözlər onu dərk etməz.
O, gözləri dərk edər». (əl-Ənam 103), «Heç bir bəşər övladına Allahla
danışmaq müyəssər olmaz. Allah onlarla ancaq vəhylə, yaxud (Musa ilə)
pərdə arxasından danışar və ya bir elçi (mələk) göndərər, o da Allahın
izni ilə Allahın istədiyini vəhy edər». (əş-Şura 51)
147
.
5. Onunla Nələrin Göndərildiyini Və Nə Üçün Göndərildiyini Bilmək:
Allahı tövhid etmək və əmr olunanları edib, qadağan olunanları tərk
etməyi əmr edən şəriətlə göndərmişdir. Allah onu aləmlərə rəhmət olaraq,
onları şirkin, küfrün və cəhalətin qaranlıqlarından elm, iman və tövhidin
aydınlığına çıxartmaq üçün göndərmişdir. Bu yolla Allahın məğfirət və
rizasına
nail ola bilsinlər, onun əzab və qəzəbindən qurtara bilsinlər. Allah
insanları şirkdən qorxudub əzabı vasitəsilə ayıltmaq, rububiyyət,
uluhiyyət, isim və sifətlərində də tövhidə dəvət etmək üçün göndərmişdir.
Bunlara dəlil:
«Ey (libasına) örtünüb bürünmüş Peyğəmbər! Qalx
(qövmünü Allahın əzabı ilə) qorxut! Öz Rəbbini uca tut. Libasını təmizlə.
Əzaba səbəb olacaq pis şeylərdən uzaqlaş. (Etdiyin yaxşılığı) çox bilib
başa qalxma. Rabbinin rizasını qazanmaq üçün səbr et». (əl-Muddəssir
1-7). Allahın
«Qalx və qorxut» buyurduğunun mənası, şirkdən qorxudub
çəkindirmək və tövhidə dəvət etmək deməkdir.
«Öz Rəbbini üca tut»
tövhid ilə onu təzim et.
«Libasını təmizlə» yəni əməllərini şirkdən
təmizlə.
«Pis şeylərdən uzaqlaş» yəni bütlərdən uzaq dur. Onlardan uzaq
durmaq isə bütləri
və bütpərəstləri tərk edib, onlardan uzaq durmaq
deməkdir. Bütün bu buyuruqlardan sonra ona risalət verilmiş oldu. O, da
qalxıb dəvət etdi və Allahın əmrini yerinə yetirdi.
6. Peyğəmbər – Sallallahu Aleyhi Və Səlləm – İn Vəfatını Bildirən
Əlamətlər:
Peyğəmbər
– sallallahu aleyhi və səlləm – in vəfatının yaxınlaşdığına
işarə edən bir çox önəmli hadisələr və işarələr görülmüşdür.
147
Müslim 177.