134
R.Əliyev postsovet məkanında və indi də Moskvada,
Kiyevdə, Tbilisidə və Bakıda nəşr edilən bir çox jurnalların,
qəzetlərin, elmi şuraların üzvüdür. Onun rəhbərliyi altında
27 namizədlik, 6 doktorluq dissertasiyası müdafıə
olunmuşdur. Hazırda 8 nəfər aspirant və dissertanta rəhbərlik
edir. O, 250 nəfərdən çox iqtisad elmləri namizədinin və
iqtisad elmləri doktorunun rəsmi opponenti olmuşdur. O,
1996-cı ildən Beynəlxalq Energetika Akademiyasının
müxbir üzvü, 2000-ci ildən isə həmin Akademiyanın
akademiki, Respublika Milli Məclisinin qəbul etdiyi
mühasibat uçotu, audit, aqrar sənaye kompleksi, torpaq
haqqında qanunların müəlliflərindən biridir.
O, son 40 ildə respublikada və xüsusən respublikadan
kənarda 120-dən çox (1 dəfə Polşada, 1 dəfə Çexoslova-
kiyada, 25 dəfə Moskvada.6 dəfə Pribaltika respublika-
larında, 2 dəfə Kiyevdə, 2 dəfə Minskdə, 3 dəfə Alma-Atada,
2 dəfə Daşkənddə, 6 dəfə Tbilisidə, 4 dəfə Rostovda,
Yerevanda, Novosibirskdə, İrkutskda, Kişinyovda -
hərəsində 2 dəfə) elmi konfrans və simpoziumlarda iştirak
çıxışlar etmişdir.
R.B.Əliyev harada işləməsindən və çalışmasından asılı
olmayaraq özünü mənən həmişə Azərbaycan Elmi-Tədqiqat
Kənd Təsərrüfatmm İqtisadiyyatı və Təşkili İnstitutunun
yetişdirməsi və üzvü kimi hesab edib və edir.
135
Adigözəlov Fikrət Salam oğlu
Adıgözəlov Fikrət Salam oğlu
1944-cü ildə Qubadlı rayonunun
Qubadlı qəsəbəsində qulluqçu ailəsində
anadan olmuşdur. 1961-ci ildə Qubadlı
qəsəbə orta məktəbini gümüş medalla
bitirdikdən sonra, Azərbaycan
Politexnik İnstitutuna daxil olub, oranı
1966-cı ildə Çay qurğularının tikintisi və HES ixtisası üzrə
bitirmişdir. Ordu sıralarında xidmət etdikdən sonra bir
müddət öz ixtisası üzrə istehsalatda işləmiş, 1968-ci ildən isə
Azərbaycan Dövlət Plan Komitəsinin Elmi-Tədqiqat
İqtisadiyyat İnstitutunda kiçik elmi işçi, baş elmi işçi işləmiş
və 1976-cı ildən "Su resursları və su təsərrüfatı tikintiləri"
bölməsinə rəhbərlik etmişdir. Hələ tələbəlikdən elmi-
tədqiqat işləri ilə məşğul olan və tələbə elmi cəmiyyətlərində
elmi məruzələrlə çıxış edən F.S.Adıgözəlovu işlədiyi
institutda məhsuldar qüvvələrin inkişafı ilə əlaqədar
respublikanın su ilə təmin edilməsi, sudan istifadənin
effektivliyi problemlərinin tədqiqi maraqlandırmışdır. İstər
ittifaq miqyasında, istərsə respublikamızda sudan istifadənin
iqtisadi problemlərinə aid olduqca az tədqiqat işləri
aparılmışdı. Odur ki, F.S.Adıgözəlov su təminatının yaxşı-
laşdırılması üçün respublikada su anbarları tikməklə çay
axınlarının tənzimlənməsinin səmərəli variantlarını,
sənayedə dövrəvi və təkrar su təchizatı sisteminin tətbiq
edilməsinin iqtisadi effektivliyini və istehsalın su
136
tutumluğunun azalmasına təsir göstərən digər aktual
problemlər sahəsində tədqiqatlar aparmışdır. Alimin
tədqiqatlarında istehsalda istifadə olunan suyun maya
dəyərinin aşağı salınması, bu sahədə təsərrüfat mexanizmi-
nin təkmilləşməsi, su ehtiyatlarının regionlar və sahələr üzrə
optimal paylanması ilə əlaqədar su təsərrüfatı tikintilərinin
səmərəli variantlarla həyata keçirilməsinə aid problemlərin
elmi cəhətdən əsaslandırılmış həlli öz geniş əksini tapmışdır.
O, tikinti və istismar təşkilatlarının təsərrüfat fəaliyyətini
qiymətləndirmək üçün yeni sistem göstəriciləri işləyib
hazırlamış, ərazinin təbii iqlim şəraitindən, su təsərrüfatı
sistemlərinin istismar xərclərinin səviyyəsindən, relyef
şəraitindən, sistemin texniki vəziyyətindən və bir kubmetr
suyun maya dəyərindən asılı olaraq, suya elmi cəhətdən
diferensial qiymətlərin qoyulmasının metodikasını işləyib
hazırlamışdır.
Professor F.S.Adıgözəlov Azərbaycan Dövlət Plan
Komitəsi Elmi- Tədqiqat İqtisadiyyat İnstitutunda işlədiyi
dövr ərzində onun tərəfindən "Azərbaycan SSR-də su
resurslarından kompleks istifadə edilməsi və onun
effektivliyinin yüksəldilməsi", "Kənd təsərrüfatında sudan
istifadənin iqtisadi problemləri", "1981-1985 və 1990-cı ilə
qədər olan dövrdə Azərbaycan SSR-də təbiətin mühafizə-
sinin kompleks proqramı və təbii resurslardan səmərəli
istifadə olunması", "2000-ci ilə qədər su hövzələri və
beşilliklər üzrə torpaqların meliorasiyası", "1986-1990-cı
illər və 2005-ci ilə qədər olan dövrdə regional su ehtiyatları,
Azərbaycan SSR-də Abşeron iqtisadi rayonunda su
137
təminatının yaxşılaşdırılması" kimi mövzularda elmi işlər
yerinə yetirilmişdir.
F.S.Adıgözəlov Azərbaycan Dövlət Plan Komitəsinin və
Nazirlər Sovetinin tapşırıqlarına əsasən respublikamızda su
təsərrüfatı təyinatlı çoxlu obyektlərin tikilib istifadəyə
verilməsini elmi cəhətdən əsaslandırmışdır. Bu obyektlərin
çox hissəsi tikilib istifadəyə verilmişdir ki, bu da
respublikamızda elektrik enerjisi istehsalını artırmış, yeni
suvarılan torpaqları istifadəyə verməklə kənd təsərrüfatı
istehsalının həcmini və səmərəliliyini yüksəltmişdir.
F.S.Adıgözəlovun tədqiqatları konkret nəzəri, metodoloji
və praktiki problemlərin həllinə həsr olunduğundan geniş
tətbiq tapmışdır. O, Azərbaycan Dövlət Plan Komitəsinin
Elmi-Tədqiqat İqtisadiyyat İnstitutu tərəfindən tərtib olunan
"Azərbaycan SSR-də 1970-1990-cı illərdə məhsuldar
qüvvələrin inkişafı və yerləşdirilməsinin əsas istiqamətləri və
2000-ci ilə qədər dövr üçün Azərbaycan SSR-də məhsuldar
qüvvlərin inkişafı və yerləşdirilməsi sxemi"nin əsas
müəlliflərindən biridir. Onun tərəfindən keçmiş ittifaqda
metodika cəhətdən ilk dəfə olaraq müxtəlif su ehtiyatlarına
(quraq, mülayim quraq keçən, orta sulu keçən) malik olan
iqtisadi rayonlar üzrə aylıq su təsərrüfatı balansları illər üzrə
yerinə yetirilmişdir.
F.S.Adıgözəlov apardığı tədqiqatlar əsasında 1976-cı
ildə Azərbaycan EA İqtisadiyyat İnstitutunun ixtisaslaş-
dırılmış Elmi Şurasında "Sudan səmərəli istifadə olun-
masının və mühafizəsinin Naxçıvan MSSR-də məhsuldar
qüvvələrin inkişafı və yerləşdirilməsinə təsiri" mövzusunda
Dostları ilə paylaş: |