Microsoft Word Baba ocaq Aylis 27. 10. 14. doc
Yüklə 1,75 Mb. Pdf görüntüsü
|
Baba ocağı 205 da akta qol çəkməlidir. Hafiz çox məşhur atıcı idi, dəfələrlə yarışlarda uzaq məsafədən yumurtanı, hətta çöpü vurmaqla birincilik qazanmışdı. Hamas bilirdi ki, atışma olarsa Hafiz təkbaşına ermənilərin axırına çıxa bilərdi. Sonra adbaad kəndin sayılan kişilərini Cəlil paşanın evinə çağırdılar. Bu əsnada Niydehin silahlı quldurları kəndə daxil oldular. Təsadüfən Cəlil paşa da gəlib çıxdı. Cəlil paşa evinə girmiş quldurları görəndə başa düşdü ki, ermənilər onları tələyə salıblar. Ermənilərdən biri guya zarafatla Cəlil paşaya dedi ki, bəs Cəlil paşa, sən evdə yoxdun, biz dost kimi ərk edib sandığı sındırdıq, oradan qənd götürüb çay qoyub içdik. Sonra ermənilərdən ikisi öz aralarında da- nışdılar. Biri dedi ki, “bir saatlıq dostluğun içinə lənət, burada nələr olacağını heç Allah da bilməz”. Cəlil paşanın qulağı bu sözləri aldı. Cəlil paşa yəqin etdi ki, bu məsələ göründüyündən daha ciddidir. Bundan xeyli əvvəl erməni dostu Yaqubun xəbər- darlığını xatırladı, ürəyində özünü danladı, kənd adamlarının ona inanmamasına təəssüf etdi. Nijdehin adamları qapının ağzını kəsib durmuşdular, bir-bir kəndin sayılan adamlarını tapıb gətirir, tərkisilah edib otağa toplayırdılar. Ermənilər Cəlil paşanın evinə Pirdavdanın əsas adamlarını yığmışdılar. Hamı, o cümlədən Cəlil paşa da bu oyu nu n nə ilə nəticələnəcəyini gözləyirdi. Bu zaman silahlı ermənilərdən biri içəri girib məlumat Nizami Muradoğlu 206 verir ki, kənddə olan kişilərin hamısını yığmışıq, bircə Mir Yəhyadan başqa. Deyirlər ki, Mir Yəhya haradasa səngərdədir. Hamas Cəlil paşanı arxayın salmaq məqsədi ilə dedi: - O kimdi Cəlil paşanın yanında. Biz hamımız oturmuşuq burda onu gözləyirik. Cəlil paşa, dur get, tut onun qulağından gətir bura, müqaviləmizi imzalayaq, söhbətimizi edək, çıxıb gedək! Bu göstəriş sanki Allah tərəfindən Cəlil paşaya açılan yoluydu. Cəlil paşa,- baş üstə, mən bu dəqiqə tapıb gətirərəm,- deyib bayıra çıxdı. Cəlil paşa fürsətdən istifadə edib tələsik Qasımlı məhəlləsinə gəldi, vəziyyəti Mir Yəhya ağaya, çavuş Əliyə və orada yığışanlara izah etdi. Cəlil paşa evdən çıxandan sonra Hamas səhv etdiyini başa düşdü və Cəlil paşanın ardınca silahlı göndərdi. Silahlı quldur, səngərə yaxınlaşanda Bilalla rastlaşdı, silahını çəkib Bilalı vurdu, eyni zamanda Bilal da onu vurdu, hər ikisi öldü. Bilalın anası Güləbətin qarı nalə çəkdi, oğlunu vuran dığanın qarnını yırtıb ciyərini çıxartdı, aparıb qancıq itin qabağına atdı ki, it yesin, erməni hökmdən düşsün. Güləbətin arvad inanırdı ki, belə bir iş görərsə, mütləq arzuları çin olacaqdı. Hamas göstəriş verdi, qapıları bağlayıb Cəlil paşanın evinə od vurdular. Bayıra çıxmağa cəhd edənləri yerindəcə güllələdilər. Tüstü-duman diri-diri Baba ocağı 207 yananların fəryadına bürünüb göylərə bülənd oldu. Nijdehin quldurları evlərə girib yağmalayır, evlərdə tək-tək qalmış əlsiz-ayaqsız qocaları, ağbirçək qadınları və uşaqları güllələyirdilər. Mir Yəhya ağanın və çavuş Əlinin qurduğu səngərdə atışma gedirdi. Nəzərəli, Güləbətin arvad vuruldu. Nijdehin adamları səngəri üç tərəfdən mühasirəyə almışdılar. Mir Yəhya ağa başa düşürdü ki, sursatları azalır, adamları qırılır, Nijdehin quldurları isə həlqəni getdikcə daraldırdılar. Qurtuluş yolu ancaq burada olanları aradan çıxartmaqdı. Mir Yəhya ağa, Cəlil paşa, çavuş Əli ayaqüstü məsləhətləşib qərar qəbul etdilər. Göstəriş verildi, sağ qalanlar bir-bir evdən çıxıb meşəyə girdilər və dağ yoxşa dırmaşmağa başladılar. Kəndin sağ qalan adamlarının köçü başladı, Ailə başçısını itirmiş qadınların əksəriyyəti balaca uşaqların hamısını götürə bilmirdilər, yol uzaq, hava soyuq, arxadan da düşmən gülləni yağış kimi yağdırırdı. Dörd-beş və hətta daha çox uşağı olanlar vardı, məcbur olub ən çox iki uşağını özüylə apara bilirdi, qalanını evdə qoyub çıxmalı olurdu. İki uşağını evdə qoyub çıxanlardan biri də Zeynəbiydi. Zeynəb 7-9 yaşlarında iki qızını evdə qoyub çıxmaq məcburiyyətində qaldı. Beş yaşlı oğlunu arxasına bağladı, bir əlinə silah aldı, o biri əliylə də on iki yaşlı böyük qızının əlindən yapışıb yola düşdü. Zeynəb gənc yaşlarından dul qalmışdı, əri cavan ikən xəstələnib ölmüşdü, təkiydi, heç nəyə ümidi gəlmirdi. Fikirləşirdi ki, kənddən bir qədər Nizami Muradoğlu 208 aralandıqdan sonra böyük qızını və oğlunu bir daldanacaq yer tapıb gizlədər, sonra da digər iki qızının ardınca gələr. İki gün öncə bişirdiyi fətirin arasına yağ sürtüb qızlarına vermişdi, tapşırmışdı ki, samanlıqda gizlənib bayıra çıxmasınlar. Qar getdikcə şiddətlənir, soyuq neştər kimi kəsirdi. Sam yeli əsir, tufan cövlan edir, camaatı qırıb tökürdü. Nə qədər ermənilər qırmışdısa, bir o qədər də insanlar yallarda soyuqdan donub ölürdü. Uşaqlar yollarda buz bağlayır, donur, adamların əlini, ayağını soyuq aparırdı. Zeynəbin bir ayağını, Mehrinisənin (Elçibəyin anası) bir ayağını, Qaraşın iki ayağını, Cavad kişinin dabanını soyuq apardı. Köçdən salamat qalanlar Pəzməri və Unus kəndlərinə gəlib çatdılar. Bir müddət burada tanış adamların, qohumu olanlar qohumlarının yanında qalandan sonra Əylisə gəldilər. Zeynəb və digər uşaqları Pirdavdanda qalanlar ağır duruma düşdülər, uşaqlarını gətirmək məqsədilə daha geri qayıda bilmədilər. Əylisdə ermənilər öz evlərində oturmuşdular, Ədif bəy burada sabitliyi qoruyub saxlamağa çalışırdı. Rövşən bəy Əylis türkləriylə birlikdə Nuhgədihdən gələn qaçqınları ancaq yerləşdirirdilər. Ermənilər qaçqınların yerləşdirilməsinə nəinki köməklik göstərmir, əksinə bu gün-sabah And- ranikin qoşununun yenidən Əylisə gələcəyi haqqında şaiyələr yayırdılar. Belə olan təqdirdə qaçqınlar burada Yüklə 1,75 Mb. Dostları ilə paylaş:
|