P r o f e s s o r B u l u d x a n
z i z o l u X l i l o v u n B B L O Q R A F Y A S I
266
ail l ri il müqayis l r apar lm d r. Mü llif
kitabda qald r lan bir
s ra m s l l r qar öz prinsipial mövqeyind dayanm d r. Fikir
v mülahiz l rini sübut etm k üçün s rd adlar ç kil n t d-
qiqatlara, d biyyatlara v m nb l r saslanm d r.
1996
2.
X lilov, B. Az rbaycan dilind ikihecal feill rin fono-seman-
tik inki af (müqayis li-tarixi istiqam td ) /Buludxan X lilov; elmi
red. H. .Mirz yev; r yçil r: C. .C f rov, H.K.Quliyev, Q. .Qey-
bullayev.- Bak : N.Tusi ad na ADPU-nun m tb si, 1996.- 96 s.
Kitab n içind kil r:
Giri
I f sil. Dil v fono-semantika m s l l rin bir bax
II f sil. kihecal feill rin t
kkül etdiyi ilkin kökl rin fono-
semantik xüsusiyy tl ri
N tic
stifad olunmu d biyyat v izahlar
Annotasiya: s r ikihecal feill rin t
kkülünd n b hs edir. Kitabda
ikihecal feill rin formala d ilkin kökl r b rpa edilmi , onlar n
m na tutumu v tör m sözl rd ki izl ri mü yy nl mi dir. lkin
kökl rin bir çoxu müxt lif dil ail l ri il müqayis y c lb olunmu dur.
lkin kökd n yaranm kövd l r
v onlardan tör mi sözl r
müxt s r kild öz izah n tapm d r. Kökün kövd y çevrilm si
prosesind ki ünsürl rin – kilçil rin rolu da diqq td n qaç-
mam d r.
P r o f e s s o r B u l u d x a n
z i z o l u X l i l o v u n B B L O Q R A F Y A S I
267
1998
3. X lilov, B. Feill rin ilkin kökl ri (müqayis li-tarixi istiqam td )
/Buludxan X lilov; elmi red. H. .Mirz yev; r yçil r: A.Q. l k-
b rov, A.M.Babayev, R. .Rüst mov.- Bak : N.Tusi ad na ADPU-
nun m tb si, 1998.- 222 s.
Kitab n içind kil r:
Bir neç söz
I f sil. Türk dill rinin amorfluqdan iltisaqi qurulu a do ru
inki af
II f sil. Feill rin heca tipl ri (müqayis li-tarixi istiqam td ).
Bir hecal kök feill r
kihecal kök feill r
Sait s sd n ibar t kök feill r
– kökü
I – kökü
O – kökü
Ö – kökü
Y – kökü
Ü – kökü
E – kökü
A – kökü
III f sil. Sait+samit heca tipli feill rin fonosemantik inki af .
Atmaq
Axmaq
Almaq
Azmaq
Açmaq
Asmaq
P r o f e s s o r B u l u d x a n
z i z o l u X l i l o v u n B B L O Q R A F Y A S I
268
Xülas
tm k
Xülas
çm k
Etm k
Ötm k
Ovmaq
Oymaq
IV f sil. Samit+sait+samit heca tipli feill rin fonosemantik
inki af .
H r k t anlaml ilkin kökün törm l ri.
Getm k
G lm k
G zm k
Keçm k
Xülas
“Görm k” feilinin t
kkül
etdiyi ilkin kök
“Gülm k” feilinin t
kkül etdiyi ilkin kök
“K sm k”, “Q rmaq”, “Q ymaq”
feill rinin t
kkül
etdiyi
ilkin kök
“S nmaq” v “S xmaq” feill rinin t
kkül etdiyi ilkin kök.
“Satmaq”, “Saçmaq”, “Salmaq”, “Saymaq” feill rinin t
k-
kül etdiyi ilkin kök
“Sormaq”, “So maq”, “Soymaq”, “Sa maq” feill rinin t
k-
kül etdiyi ilkin kök
“Basmaq”, “Baxmaq”, “Batmaq” feill rinin t
kkül etdiyi
ilkin kök
“Bo maq”, “Burmaq”, “Bükm k”, “Büzm k” feill rinin
t
kkül etdiyi ilkin kök
P r o f e s s o r B u l u d x a n
z i z o l u X l i l o v u n B B L O Q R A F Y A S I
269
Xülas
S s t qlidli ilkin kökd n yaranm feill r.
“Bilm k”, “Bitm k”, “Bi m k”, “Biçm k” feill rinin t
k-
kül etdiyi ilkin kök
“Do maq”, “Dolmaq”, “Donmaq”, “Doymaq” feill rinin
t
kkül etdiyi ilkin kök
“De m k”, “D lm k”, “Döym k”, “Duymaq”, “D ym k”,
“Dönm k//Çönm k” feill rinin t
kkül etdiyi ilkin kök
“Ya maq”, “Yaxmaq”, “Yanmaq”, “Yatmaq”, “Yazmaq”,
“Yarmaq” feill rinin t
kkül etdiyi ilkin kök
“Çalmaq”, “Çapmaq”, “Çaxmaq”, “Çatmaq” feill rinin t
k-
kül etdiyi ilkin kök
“Tutmaq” feilinin t
kkül etdiyi ilkin kök
“T zm k” feilinin t
kkül etdiyi ilkin kök
“Tökm k”, “Tikm k” feill rinin t
kkül etdiyi ilkin kök
“Qonmaq” feilinin t
kkül etdiyi ilkin kök
stifad olunmu d biyyat
rti i ar l r
Annotasiya: Kitab Az rbaycan dilind ki sait+samit v
samit+sait+samit
heca tipli feill rin t
kkülün h sr olunmu dur.
Bu heca tipind olan feill rin t
kkül tapd ilkin kökl r b rpa
olunmu v onlar n bir çoxu müxt lif dill rl müqayis edil r k
tutu durulmu dur. Eyni zamanda amorf qurulu lu ilkin kökl rin
sinkretikliyi d diqq td n yay nmam d r. Burada ilkin kökl rin
amorfluqdan t kamül ed r k iltisaqi qurulu a yiy l nm si kimi
hallar da t sdiqini tapm d r.
P r o f e s s o r B u l u d x a n
z i z o l u X l i l o v u n B B L O Q R A F Y A S I
270
1999
4.
X lilov, B. Birinci Beyn lxalq Türkoloji Qurultay /Buludxan
X lilov; elmi red. H.Mirz yev.- Bak : Elm, 1999.- 183 s.
Kitab n içind kil r:
Bir neç söz
Birinci Beyn lxalq Türkoloji Qurultay n aç l
Qurultay n r yas t hey tinin v r yas t hey tinin f xri
üzvl rinin seçilm si
Qurultay n mandat v redaksiya komissiyalar n n, katib-
liyinin seçilm si
Qurultay n
proqram v günd lik m s l
Qurultay n reqlamenti
Qurultay n aç l il ba l t brikl r
Birinci Beyn lxalq Türkoloji Qurultay n iclaslar
Birinci Beyn lxalq Türkoloji Qurultay n q tnam l ri
Yeni türk lifbas bar d qurultay n q tnam si
Türk dill rinin öyr nilm si v türk dill rinin dig r dil ail l ri
il laq sinin öyr nilm si haqq nda q tnam
Ana dilinin t drisi metodikas üzr q tnam
“Türk xalqlar n n tarixini öyr nm yin müasir v ziyy ti v
yax n v zif l ri” m ruz l ri üzr q tnam
Ölk ünasl qla
ba l m ruz l r üzr q tnam
Türk dill rinin orfoqrafiyas bar d q tnam
T kilat Komissiyas bar d q tnam
Türk dill rind elmi terminl r sistemi bar d q tnam
Türkoloji Qurultay n etnoqrafiya komissiyas n n q tnam si
Q.Cursinin “Qafqaz n türk xalqlar n n etnoqrafiyas n n öyr -
nilm si haqq nda” tezisl ri
Türk dill rinin t snifi bar sind mövcud fikirl r
P r o f e s s o r B u l u d x a n
z i z o l u X l i l o v u n B B L O Q R A F Y A S I
271
Birinci Türkoloji Qurultayda A.Samoylovicin “Türk dill -
rinin t snifin dair m s l l r” adl
m ruz si
A.N.Samoylovic bar sind biobiblioqrafik m lumat
Türk xalqlar n n lifbalar haqq nda m lumat
Lat n qrafikal Az rbaycan lifbas n n
b rpas haqq nda
Az rbaycan Respublikas n n qanunu
Lat n qrafikal Az rbaycan
lifbas n n b rpas haqq nda
Az rbaycan Respublikas qanununun qüvv y minm si qaydas
bar d Az rbaycan Respublikas Ali Soveti Milli uras n n q rar
Kas m T n stanovun Birinci Türkoloji Qurultayda “Yeni
lifbaya keçid haqq nda” m ruz si
Birinci Türkoloji Qurultay n türk xalqlar n n lifba islahatlar
haqq nda tezisl ri
Kas m T n stanovun h yat v yarad c l (1901-1938)
Türk dill rinin dig r dil ail l ri il qohumlu u bar sind
m lumat
Nikolay Yakovlevic Marr (1864-1934)
Filip ohan Tabbert Stralenberq (1676-1747)
Birinci Beyn lxalq Türkoloji Qurultayda N.N.Poppenin “Al-
tay dill rinin qar l ql qohumlu u haqq nda m s l nin müasir
mövqeyi v tarixi” m ruz si
Birinci Beyn lxalq Türkoloji Qurultayda N.N.Poppenin
“Türk dill rinin monqol, tunqus, fin-uqor v samodi dill ri il qo-
humluq laq l ri bar sind tezisl ri”
Birinci Beyn lxalq Türkoloji Qurultayda Qenkonun “Türk
dill rinin yaf s dill rin münasib ti haqq nda” m ruz si
Birinci Beyn lxalq Türkoloji Qurultay n b zi i tirakç lar
bar sind biobiblioqrafik m lumat
Nikolay vanovic A marin
Baytursunov hm d Baytursunovic