Microsoft Word birja isinin t?Skili v? Idar? Ediln?SI. doc

 
 
 
68.
 Рынок  ценных  бумаг:  Учебник  /  Под  ред. 
В.А.Галанова,  А.И.Басова.  –  М.:  Финансы  и 
статистика,2007. 
 
 
 
Ə
LAVƏLƏR 
 
Q YMƏTL   KAĞIZLAR  HAQQINDA 
AZƏRBAYCAN  RESPUBL KASININ  QANUNU 
          Bu  Qanun  Azərbaycan  Respublikasında  qiymətli 
kağızların  buraxılışı  və  tədavülü  qaydalarını  müəyyən  edir, 
qiymətli kağızlar bazarı iştirakçılarının fəaliyyətini tənzimləyir.   
 
I FƏS L. ÜMUM  MÜDDƏALAR 
Maddə 1. Əsas  anlayışlar 
         Bu  Qanunda  istifadə  edilən  əsas  anlayışların  mənaları 
aşağıdakılardır: 
         Qiymətli  kağız  –  onun  sahibinin  əmlak  və  qeyri-əmlak 
hüquqlarını  və  bu  hüquqların  verilməsi  imkanını  müəyyən 
edilmiş  formaya  və  məcburi  rekvizitlərə  riayət  etməklə 
təsdiqləyən sənəddir. 
         Qiymətli  kağızlar  emissiya  və  qeyri  –  emissiya  qiymətli 
kağızlarına bölünür. 
         Emissiya  qiymətli  kağızları  -    buraxılış  yerləşdirilən  və 
qiymətli kağızların əldə edilməsi vaxtından asılı olmayaraq bir 
buraxılış  daxilində  hüquqlarının  həyata  keçirilməsinin  həcmi 
və müddəti eyni olan qiymətli kağızlardır. 
         Qeyri  –  emissiya      qiymətli  kağızları  –  buraxılışlarla 
yerləşdirilməyən  və  qiymətli  kağızlar  üzrə  hüquqların 
keçməsinin  həcmi  və  müddəti  müxtəlif  olan  qiymətli 
kağızlardır.Qeyri – emissiya qiymətli  
kağızlarına veksel, çek, denozit sertifi – katları, opsion, varrant, 
fyuçers, 
özəlləşdirmə  payları və bu anlayışa cavab verən 

---

 
 
 
qiymətli kağızların digər növləri aiddir.                                                                                             
                 Səhm  –  onun  sahibinin  (səhmdarın)  səhmdar  cəmiyyətin 
mənfəətinin  bir  hissəsinin  dividend  şəklində  almaq,  səhmdar 
cəmiyyətin  idarə  edilməsində  iştirak  etmək  və  o  ləğv 
edildikdən  sonra  qalan  əmlakin  bir  hissəsini  əldə  etmək 
hüququnu təsbit edə emissiya qiymətli kağızıdır.  
                  stiqraz  vərəqəsi  –  onun  sahibinin  emitentdən  istiqraz 
vərəqəsində  nəzərdə  tutulan  müddətdə  onun  nominal  dəyərini 
və  bu  dəyərdən  müəyyən  edilmiş  faizi  və  ya  başqa  əmlak 
ekvivalentini  (əgər  qanunvericiliyə  zidd  deyilsə  )  almaq 
hüququnu təsbit edən emissiya qiymətli kağızdır. 
                Qiymətli  kağızlar  buraxılışı  –  sahiblərinə  eyni  həcmdə 
hüquqları təmin edən, eyni emissiya (ilkin yerləşdirmə ) şərtləri 
və bir dövlət qeydiyyat nömrəsi olan qeydə alınan bir emitentin 
qiymətli kağızlarının məcmusudur. 
                Emitent  –  qiymətli  kağızların  sahibi  qarşısında  onlarda 
təsbit  edilmiş  hüquqların  həyata  keçirilməsi  üzrə  öz  adından 
öhdəliklər  daşıyan  hüquqi  şəxs,  icra  hakimiyyəti  vəya 
bələdiyyə orqanlarıdır. 
                Adlı  emissiya  qiymətli  kağızları  –  bu  qiymətli  kağızlar 
üzrə  hüquqların  keçməsi  və  onlarda  təsbit  edilmiş  hüquqların 
həyata  keçirilməsi  sahibinin  mütləq  eyniləşdirilməsini  tələb 
edən, sahibləri haqqında məlumat emitentə qiymətli kağızların 
sahiblərinin  reyestri  formasında  açıqlanmalı  olan  qiymətli 
kağızlardır. 
                Təqdim  edənə  emissiya  qiymətli  kağızları  –  bu  qiymətli 
kağızlar  üzrə  hüquqların  keçməsi  və  onlarda  təsbit  edilmiş 
hüquqların həyata keçirilməsi sahibinin eyniləşdirilməsini tələb 
etməyən qiymətli kağızlardır. 
                Emissiya qiymətli kağızlarının sənədləşdirilmiş forması – 
qiymətli kağızlar sahiblərinin reyestrinin aparılması sistemində 
yazı  əsasənda  və  ya  depo  hesabında  olan  yazının  əsasında 
sahibi müəyyən edilən emissiya qiymətli kağızları formasıdır. 
                Emissiya  qiymətli  kağızının  sertifikatı  –  emitent 

---

 
 
 
tərəfindən  və  ya  emitentin  tapşırığı  ilə  müvafiq  depozitari 
tərəfindən  buraxılan  və  qiymətli  kağızların  sertifikatda 
göstərilən sayına hüquqların məcmusunu təsdiqləyən sənəddir. 
Qiymətli  kağızın  sahibi  belə  sertifikat  əsasında  emitentin 
öhtəliklərini yerinə yetirilməsini tələb etmək hüququ vardır. 
               Qiymətli  kağızların  tədavülü  –  qiymətli  kağızlara 
mülkiyyət  hüquqlarının  keçməsinə  səbəb  olan  mülki  –  hüquqi 
əqidlərin bağlanmasıdır. 
               Emissiya qiymətli kağızlarının yerləşdirilməsi – emitentin 
mülki  –  hüquqi  əqidlər  bağlamaq  yolu  ilə  qiymətli  kağızları 
birinci sahiblərinə özgəninkiləşdirilməsidir. 
               Qiymətli  kağızlar  bazarının  peşəkar  iştirakçıları  –qanun 
vericilik  əsasında  qiymətli  kağızlar  bazarında  xüsusi  razılıq 
əsasında fəaliyyət gğstərən hüquqi və fiziki şəxslərdir. 
                Dövlət qeydiyyat nömrəsi – emissiya qiymətli kağızlarının 
konkret buraxılışını eyniləşdirən ədədi (hərfi, nişanəli ) koddur. 
 
                Maddə
 2. Qiymətli kağızlar haqqında qanunvericilik 
                Qiymətli  kağızlarla  bağlı  münasibətlər  bu  Qanundan, 
Azərbaycan  Respublikasının  digər  normativ  –  hüquqi 
aktlarından  və  tərəfdar  çıxdığı  beynəlxalq  müqavilələrdən 
ibarətdir. 
 
II FƏS L. Q YMƏTL  KAĞIZLAR BAZARININ 
TƏNZ MLƏNMƏS  
 
Maddə 3. Qiymətli kağızlar bazarının dövlət 
tənzimlənməsi 
        1.Qiymətli  kağızlar  bazarının  dövlət  tənzimlənməsi 
aşağıdakılardan ibarətdir: 
        1.1.emitentlərin,qiymətli  kağızlar  bazarının  peşəkar 
iştirakçılarının  fəaliyyətinə  məcburi  tələblərin  və  onun 
standartlarının müəyyən edilməsi; 
        1.2.qiymətli 
kağızlar 
buraxılışının 
və 
emissiya 

---