61
baxım işlərini və hətta meşələrə sahibliyi yerli icmaların
səlahiyyətinə vermək olar.
FTSC layihəsinin müddəti meşələrin generasiya dövrünə
nisbətən çox qısa olmuşdur; tədbirlərin əldə edəcəyi faydaların
maddiləşdirilməsi çox illər alacaqdır. Meşəçilik müdaxilələrinə
və iqlim dəyişmələrinə cavab olaraq meşənin inkişafında və
meşə ekosistemi xidmətlərində dəyişiklikləri qiymətləndirmək
üçün uzunmüddətli tədqiqat sahələri yaradılmalı və lazımi
şəkildə saxlanmalıdır. Bu isə yalnız siyasətçilərin, hökumət
rəsmilərinin, eləcə də meşə sahiblərinin və istifadəçilərinin
iqlim dəyişmələrinin meşələrə təsirini azaltmaq üçün tədbir-
lərin zəruriliyini qəbul etmələri və buna razılaşmaları halında
baş verəcəkdir; və bu yalnız yetərli texniki yeniliklərin mövcud
olması halında effektiv şəkildə baş verə bilər. Buna görə də bu
sahədə gələcək layihələr zəruri siyasətlərin qəbul edilməsini və
müvafiq siyasətlərin icrası üçün intellektual bacarıqların
gücləndirilməsini diqqət mərkəzində saxlamalıdır.
62
İSTİNADLAR
FAO. 2010a. Dünya Meşə Ehtiyatlarının Qiymətləndirilməsi
2010. Hesabatda istifadə olunan məlumatlar 19 avqust
2014-cü il tarixdə bu səhifədən götürülmüşdür:
http://www.fao.org/forestry/fra/fra2010/en/
FAO. 2010b. Dünya Meşə Ehtiyatlarının Qiymətləndirilməsi
2010. İnteraktiv versiya. Hesabatda istifadə olunan
məlumatlar 19 avqust 2014-cü il tarixdə bu səhifədən
götürülmüşdür:
http://www.fao.org/forestry/fra/fra2010/en/
Yunger, N. Və E. Fripp. 2011. Ermənistan meşələrini tanıyaq.
Hesabat ENPI-FLEG Proqramı üçün hazırlanmışdır.
19 aprel 2012-ci il tarixdə bu linkdən yüklənib:
http://www.enpi-
fleg.org/fileadmin/ufs/04.%20Program%20Informatio
n/4.02%20Program%20Components/4.02.01%20Gene
ral/4.02.01.Armenia/4.02.01.Understanding_forestry_s
ector_Armenia_ENG.pdf
.
Oliver JGJ, Yanssens-Maenhout G, Muntean M və Peters
JAHW (2013), Dünya CO2 emissiyalarında
tendensiyalar; 2013 Hesabatı, Haaqa şəhəri: PBL
Hollandiya
Ətraf Mühitin Qİymətləndirilməsi
Agentliyi; Ispra: Birgə tədqiqat mərkəzi.
Sloveniya Meşə Xidməti. 2008. Oxşar təbii arellarda meşələrin idarə
olunması: Sloveniyada təbiətə yaxın meşə meşə idarəçiliyi:
Meşələrdən istifadə etməklə onları necə qorumalı / [redaktə
heyəti Živan Veselič (redaktor) ... [et al.] ; tərcümə Neža
Kralj]. - Lyublyana : Zavod za gozdove Slovenije, 2008
UNDP. 2011. Cənubi Qafqaz regionu üçün Regional İqlim Dəyişikliklərinin
Təsirlərinin öyrənilməsi. UNDP, Tbilisi.
63
Əlavə 1 – Layihənin məntiqi çərçivəsi
LAYİHƏ ÜÇÜN MƏNTİQİ ÇƏRÇİVƏ
Ümumi
məqsəd
-lər
Müdaxilə
məntiqi
Nailiyyətin
obyektiv
yoxlanıla bilən
göstəriciləri
Yoxlama
mənbələri
və
vasitələri
Mülahizələr
Cənubi Qafqazda
meşə ekosistemlə-
rinin iqlim dəyişmə-
lərinin təsirinə da-
yanıqlığını artırmaq
eləcə də biomüx-
təlifliyi və yerli
əhalinin güzəranını
yaxşılaşdırmaq
2015-ci ilə Azərbay-
can, Ermənistan və
Gürcüstan hökumət-
ləri meşələri və on-
ların göstərdiyi xid-
mətləri iqlim dəyiş-
mələrinə son dərəcə
dayanıqlı edəcək si-
yasətləri qəbul etmiş
və icrasında başla-
mışdır.
Dərc olunmuş
siyasət sənəd-
ləri
İcra olunan təd-
birlərin sahə
əsaslı qiymət-
ləndirmələri.
Mülahizələr:
- Ekologiya Nazir-
likləri və meşəçilik
idarələri tədbirlə-
rin nəticələrini ge-
nişləndirməyə mo-
tivasiya olunur.
- Meşə idarələri
meşə strageyilarını
hazırlamaq və icra
etmək üçün maiyyə
resurslarına malik-
dir
Xüsusi
məqsəd
Azərbaycan, Ermə-
nistan və Gürcüs-
tanda seçilmiş mo-
del sahələrdə iqlim
dəyişmələrinə son
dərəcə həssas mo-
nokultura meşə
massivlərinin trans-
formasiyası və əla-
qəli meşə idarəçi-
liyinin təkmilləşdi-
rilməsi.
Tədbirlərin sonunda
6 pilot sahədə meşə
massivlərinin struk-
turu iqlim dəyişmə-
lərinə son dərəcə da-
yanıqlı olacaq tərzdə
transformasiya olun-
muşdur.
Tədbirlərin sonunda
6 pilot sahədə meşə
massivlərinin qonşu
icmaların yaşayış
səviyyəsini qaldır-
maq potensialı art-
mışdır.
Model meşə
massivlərinin
dayanıqlığının
və idarəetmə
keyfiyyətinin
faktiki dəyər-
ləndirilməsi.
Qonşu icmalara
təmin olunacaq
malların və xid-
mətlərin iqtisa-
di dəyərinin əv-
vəlki vəziyyətlə
müqayisəli də-
yərləndirilməsi.
Mülahizələr:
- layihə ərzində
ipot sahələrin sa-
hibliyində dəyişik-
lik yoxdur.
- Hədəf ölkələrin
ekologiya nazirlik-
ləri və meşəçilik
administrasiyaları
tədbirlərdə iştirak
etməyə təşviq olu-
nur.
- əməkdaşlığı tələb
olunan qurumların
strukturu və heyəti
müntəzəm dəyişik-
liyə məruz qalmır.
- Yerli icmalar,
QHT-lər, icma
əsaslı
təşkilatlar
və yerli
özünü ida-
rəetmə orqanları