Microsoft Word Cor 5 2col doc
Yüklə 3,17 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Ulusal Hukuka eklen Uygunluk
- Hukukî zeminin muhafaza edilmesinin önemi
15 5. Madde 1. Paragrafta, özgürlükten mahrumiyetin “yasada belirlenen yollara (usule) uygun” olması gerekti i belirtilmi tir. Ayrıca, özgürlükten mahrumiyete hangi artlarda izin verildi inin belirtildi i di er tüm alt paragraflarda bu tedbirin “usulüne (hukuka) uygun” olması gerekti ine i aret edilmektedir. Hukuka uygunluk artı, hem usul hem de esasa yönelik olarak yorumlanmı tır. Ayrıca, hukuka uygunluk, herhangi bir özgürlük mahrumiyetinin ulusal hukuka ve Avrupa nsan Hakları Sözle mesine uygun olması ve keyfî olmaması gerekti i eklinde anla ılmaktadır. Ulusal Hukuka eklen Uygunluk Bir ki i özgürlü ünden mahrum edilmi se, elbette, öncelikle ilgili ulusal kanunun gereklerinin yerine getirilip getirilmedi ini tespit etmek esastır. Bu tespit, temel bir usule uygun davranılıp davranılmadı ının ya da alınan tedbire ili kin yasada bir hüküm bulunup bulunmadı ının belirlenmesi için gerçekle tirilebilir. kinci husus, belli bir yasa hükmünün kapsamını yorumlamak anlamına geldi i kadar, böyle bir hükmün uygulandı ı durumun fiilen mevcut oldu unun kanıtlanması da demek olabilir. Avrupa nsan Hakları Mahkemesinin, bu i lemlerin gerçekle tirilmedi i ve dolayısıyla, mesnedin olu madı ına dair çok sayıda kararı bulunmaktadır 3 . Örne in, Van der Leer- Hollanda 4 davasında, bir kadın bir psikiyatri hastanesine kapatılmı , ancak bu emri veren hâkim, kadının karardan önce ifadesinin 3 Her ne kadar bir kanunun yorumlanması ve uygulanmasının ilke olarak bir Devletin yetkili merciinin – özellikle de mahkemelerinin – yetkisinde oldu unu kabul etse de A HM, bu kanuna uyulup uyulmadı ının tespitine dair yetkisi saklı tutar; a a ıda belirtilen bazı davalarda, Mahkeme ulusal mercilerin kararlarından farklı kararlar vermi tir. 4 21 ubat 1990. 16 dinlenmesine ili kin yasal artı yerine getirmemi tir. Hatta, A HM’nin de i aret etti i ekilde hâkim, bu kadını tedavi eden psikiyatrın kadının hâkim huzuruna çıkmasının maksadına ters dü meyece i ya da tıbben sakınca olu turmayaca ı eklindeki kanaatinden neden farklı davrandı ını açıklama gere i bile hissetmemi tir. Bu durumda, Avrupa nsan Hakları Sözle mesi hükümlerinin uygulanması bakımından, kadının hastaneye kapatılma gerekçelerinin 5. Madde hükümlerinde yer alan mahrumiyet gerekçelerine uygun ve uyumlu olabilece ini ileri sürmek mümkün de ildir; ki iyi özgürlü ünden mahrum etmeden önce yerine getirilmesi gereken usule ili kin bir artın dikkate alınmadı ı durumlarda, yakalama ya da alıkoyma halini uygun telâkki etmemek gerekir. Eski bir Bulgaristan ba bakanının bazı kamu fonlarını geli mekte olan ülkelere aktarmı olması sebebiyle özgürlü ünden mahrum edilmesine ili kin ulusal mahkeme kararının görü üldü ü Lukanov-Bulgaristan 5 davasında da benzer bir durum söz konusudur. Her ne kadar bir cürümden ötürü verilen bir özgürlükten mahrumiyet kararının Sözle meyle ba da ma ihtimali bulunsa da bu davada, özgürlükten mahrumiyet tedbirine yol açan fiilin bir cürüm oldu u, hatta aslen hukuka aykırı bir fiil oldu u bile kanıtlanamamı tır. Dolayısıyla, ba vuru sahibinin bu tartı malı fiili, Bulgaristan kanunlarına göre ki inin özgürlü ünden mahrum edilmesi için bir mesnet te kil etmemektedir. Ayrıca, her ne kadar bu tür ba ı lar yoluyla ki inin kendisi için bir avantaj sa lamasının suç olu turma ihtimali bulunsa da (ki böyle görünmüyor), ba bakanın böyle bir avantaj pe inde oldu unu gösteren makul bir üphenin varlı ına i aret eden hiçbir bilgi ya da kanıt bulunmamaktadır. Dolayısıyla, ba bakanın özgürlü ünden mahrum edilmesinin hiçbir hukukî dayana ı yoktur ve bu durum kesinlikle 5. Maddenin ihlâlidir. 5 20 Mart 1997. 17 Benzer bir durum, silâh satı larıyla ilgili bir protesto gösterisi esnasında bro ür ve pankart bulundurmak sebebiyle tutuklanan ki ilerce açılan Steel-Birle ik Krallık 6 davasında ba vuru sahiplerinin bir kısmı için de söz konusudur. Her ne kadar asayi ihlâli tespit edildi inde ki iyi yakalama yetkisi bulunsa da, ba vuru sahiplerinin davranı ları polisin böyle bir geli meden endi elenmelerine yol açacak haklı bir sebep te kil etmemektedir; bu ki ilerin konferansa katılmak isteyenleri ciddî bir biçimde engelledikleri, engellemeye çalı tıkları ya da insanları iddete yöneltebilecek herhangi bir provokasyona ba vurduklarına dair hiçbir kanıt bulunmamaktadır. A HM, ba vuru sahiplerinin asayi i ihlâl ettikleri gerekçesiyle yakalanmaları ve sonra da alıkoyulmalarının hukuka aykırı oldu una karar vermi tir. 7 6 23 Eylül 1998. 7 Bkz. Raninen-Finlandiya davası, 16 Aralık 1997. Bu davada kamu hizmetini yerine getirmeyi reddeden bir ki i tutuklanmı tır. Ancak kendisine daha önceden kamu Hukukî zeminin muhafaza edilmesinin önemi Herhangi bir özgürlükten mahrumiyet uygulamasında hukukî zemin, bu mahrumiyet devam etti i sürece muhafaza edilmelidir. Pek çok kez, ilk ba ta hukuka uygun olmakla birlikte, özgürlükten mahrumiyet uygulamasında hukukî zeminin bir süre sonra ortadan kalkmı olması sebebiyle ihlâller tespit edilmi tir. Örne in, Quinn-Fransa 8 davasında, daha önce tamamen Fransız kanunlarına uygun olarak alıkoyulmu olan bir ki i için mahkeme tahliye kararı vermi tir. Ancak, mahkemenin bu kararından on bir saat kadar sonra ba vuru sahibinin alıkoyulma hali hâlâ devam etmi ve kendisine ne mahkeme kararı bildirilmi , ne de kararın infazıyla ilgili herhangi bir harekete geçilmi tir. Öyle hizmetini yerine getirmeyi reddinde ısrar edip etmedi inin sorulmaması, Finlandiya kanunlarına aykırıdır. 8 22 Mart 1995. Yüklə 3,17 Kb. Dostları ilə paylaş:
|