Microsoft Word diplomatiya az doc

www.uemu.birolmali.com
                                                   
Urmu Kitabxanasi
 
35 
formada qurulmuş «psixoloji sual»ların mexanizmi mähz bu deyilän effektä äsaslanır: 
  Bu qrup sual növlärindän  biri – hansısa älamät, xasiyyät barädä täräf-müqabilin münasibätini  soruşmaqdır. Mäs., bu 
cür:  «Sän  bilän  hiylägärlik  necä  xüsusiyyätdir?»,  «Sänin  inadkar  adamlardan  xoşun  gälirmi?»  vä s.  Simpatiya  vä 
antipatiyası onda bu xüsusiyyätin vä ya ona zäminin olub-olmamasını aşkarlayasıdır; 
  Digär halda sual üçüncü bir adamla bağlı verilir. Belä ki, mäs., ümumi tanışınızın, hansısa bir film, äsär qährämanının 
vä ya ümumiyyätcä, kiminsä (hätta bu «kimsä» sizin uydurmanız da ola bilär) hansısa bir cähäti müzakiräyä çıxarılır vä 
bu barädä onun da münasibäti izlänilir. Näticä, eynilä yuxarıdakı kimidir; 
  Üçüncü halda sual hansısa bir älamät barädä deyil, älamätin älamäti barädä verilir vä dolayısı ilä hämin älamätin dä, 
onda  olub-olmaması  näticäsi  çıxarılır.  Mäs.,  birinin  varlı  olmasının  älamäti,  son  däbli  mebeli,  elektron  avadanlığı, 
paltarı, çoxotaqlı evi, däbdäbäli häyat tärzi vä s. olmasıdır. Necä ki, maddi väziyyäti barädä sual vermädän, hämin bu 
mäziyyätlär  äsasında  onun  gälirini  täqribi  aydınlaşdırmaq  mümkündür,  eyni  qayda  ilä  dä,  gecä  telefon  zänglärinä 
münasibäti,  belä  zängläri  tez-tezmi  olur  vä  ya  olmasını  istärdimi  vä s.  kimi  suallara  verdiyi  cavaba  äsasän  täräf-
müqabilin, birbaşa olaraq, «nä yuvanın quşu» olduğunu, dolayısı ilä isä sirr saxlaya bilib-bilmämäsini müäyyän etmäk 
mümkündür vä s.; 
7.2.b)  Münasibäti  müäyyänläşdirmäk  mäqsädinä  xidmät  edän  suallar:  Buraya  hansısa  meylin  üzä 
çıxarılması mäqsädinä xidmät edän suallar aiddir. Rädd cavabı alaraq pärt väziyyätinä düşmämäk üçün sevgililär 
qarşı  täräfin  räyinä  tam  arxayın  olmayınca  bir-birinä  üräyini  açmır,  dövlätlär  qeyri-räsmi  bäyanatlar 
çärçiväsindän o qädär dä, uzağa getmirlär. Bu säbäbdän, hansısa täklif vermäzdän ävväl, täräf-müqabilin «ağzını 
aramaq» pärt väziyyätini, «bumeranq effekti»ni sığortalamağın yeganä yoludur; 
1)  Bu mäqsädä xidmät edän suallardan bir qrupu – şäraiti fikrän däyişmäkdir.  stänilän insan bir situasiyada razı olmadığı 
näyäsä, digär situasiyada razı ola bilär vä burada här şeyi känar faktorların täsiri häll edir. Bu säbäbdän, väziyyätä yeni 
şärtlär älavä edib, yaxud mövcud şärtlärdän bir neçäsini çıxarıb, ya da olanını  yeniläri ilä äväzlämäk yolu ilä axır ki, 
täräf-müqabil  üçün  «psixoloji  komfort»  diapazon  müäyyänläşdirmäk  mümkündür.  Adätän,  väziyyäti  ideal  formasına 
doğru  däyişmäk,  yäni  «psixoloji  baryerlärin»  täsirini  minimuma  endirmäk  daha  effektlidir.  Gänclärin  äks  cins 
nümayändälärinä tez-tez verdiyi aşağıdakı sual növläri buna nümunä ola bilär: «Mänim öz xasiyyätimdän xoşum gälmir. 
Sän necä, mänim xasiyyätli bir häyat yoldaşın (nişanlın, qohumun vä s.) olsaydı nä edärdin?», «Mänimlä, etibar edib 
kimsäsiz  sähralıqda  täk  yol  gedärdinmi?»,  «Çox  pulu  olan  bir  näfär  sänä  ikinci  ailäsi  olmaq  täklifi  versäydi 
razılaşardınmı?» Vä s... 
Hansısa täräddüd – meylin mövcudluğuna işarädir, «heç vädä» cavabı isä hälä heç näyä işarä deyil – yalnız bu söz 
därhal onun dilindän çıxdıqda, mäzmununu härfi mänada yozmaq olar, fikirläşib dedikdä, yox; 
2)  Täräfdaşın  meylini  üzä  çıxarmağın  digär  üsulu  –  meylin  deyil,  meylä  zäminin  olub-olmamasını  araşdırmaqdır.  Ägär 
yuxarıdakı  halda  hansısa  psixoloji  baryerlärä  äsasän  meyli  müäyyänläşdirmäk  äsas  idisä,  burada  meylä  äsasän 
baryerläri müäyyänläşdirmäk mäsäläsi önämlidir. 
Mäs.,  qadınların  nigahdankänar  münasibätlärä  daxil  olmalarının  başlıca  säbäbläri,  äsasän 
aşağıdakılardır: 
—  Ailädä emosional vä ya bir başqa täläbatlarının qädärincä ödänilmämäsi; yaxud ailäsi ilä müqayisädä onları daha yaxşı 
ödäyän birisi ilä rastlaşması vä älälxüsus da, istär-istämäz onunla uzun müddät ünsiyyätdä olmaq (vä täbii ki, isinişmäk) 
mäcburiyyätindä vä ya şäraitindä qalması (mähz buna görä bir çox kişilär ailälärinin işlämäsinä razı olmur); 
—  Düşdüyü  kollektivdä  vä  ya  räfiqäläri  arasında  bu  cür  häyat  tärzinin  norma,  däb  kimi  qäbul  edilmäsi;  yaxud  uşaqkän 
valideynläri täräfindän hämin häyat tärzinin ona bu cür yozulması; 
—  Nä vaxtsa keçirdiyi psixi sarsıntıların tähtälşüuruna verdiyi äzablar vä onları vaxtaşırı keyitmäk, uyuşdurmaq cähdi; 
—  Elä indi keçirdiyi depressiya halından qurtulmaq üçün müxtälif kompensasiya vasitäläri axtarması; 
—  Özünäqäsd yolu ilä kimdänsä qisas almaq istämäsi; 
—  Ehtiyac  vä  ya  näyisä  xilas,  näyisä  ört-basdır  cähdindän  doğan  özünüqurban  mäcburiyyäti,  yaxud  här  hansı  mäqsädi 
realizä etmäk üçün bu yolu än älverişli vasitä kimi görmäsi; 
—  Mänävi tänhalıq qorxusu; 
 
Vä s. vä i.a. 
Täcrübäli kişilär qadınlara hansısa täklifi vermäzdän ävväl, ilk öncä onlarda bu cür meylin, yaxud meylä zäminin olub-
olmamasını araşdırırlar ki, bunun üçün dä müxtälif formalarla mähz sadalanan hämin bu säbäblär barädä sual verib, yalnız 
bunun äsasında hücum üçün yolun olub-olmaması barädä näticä çıxarırlar (Mäs., ärindän [arvadından] narazılıq faktlarını 
araşdırıb, sonra «heç bu cür ailädän gecälär dä bir kişi [qadın] kimi zövq almaq olmaz» deyäräk, «äsas» mövzuya doğru 
manevr  edirlär  (Bu  tipli  mövzularla  bağlı  älavä  olaraq  bax:  burada, säh. 32,  40-41,  43,  63...).  Bir  daha  täkrar  edirik  ki, 
burada  istänilän  hadisänin,  effektin  mexanizminin  açılmasından  mäqsäd,  täkcä  hücumçuları  yox,  häm  dä  müdafiäçiläri 
silahlandırmaqdır vä bu, bütün hallarda müqavimäti, mübarizäni daha şüurlu täşkil etmäyä, neqativ halların qarşısını onun 
mexanizmindän baş çıxararaq almağa vä s. imkan verir). 
Yekunda bir şeyi qeyd edäk ki, hansısa meylin yoxluğu, hälä här şeyin bitmäsi demäk deyil vä onu indi-indi 
dä başlayıb formalaşdırmaq olar. Lakin bu, artıq taktika märhäläsinin väzifäsidir vä älavä zähmätlär täläb edir. 
Yaxşı olardı ki, här şey sizä qädär hazır olmuş olaydı vä  siz, yalnız  «psixoloji baryerläri» däf etmäklä mäşğul 
olaydınız. Ancaq ki, axı siz näyä  görä bir täk  kimdänsä istifadä  etmäk barädä fikirläşäsiniz? Bu vasitälärlä siz 
kiminsä beynindä mövcud olub, ona äziyyät verän hansısa «sıxışdırılmış arzuları» üzä çıxarıb neytrallaşdırmaq, 

---