Microsoft Word Dissertasiya-Mirkamal 2 Alizade Mirkamal docx
Yüklə 1,2 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 3.2. Qeyri-neft sektorunda investisiya mühitinin əlveri şliyi v ə onun yüks əldilm əsi yolları
76
- Xarici bazarlarda brendləşdirmə, mal və xidmətlərin təşviqi işlərinin təkmilləşdirilməsi; - Xarici bazarlara qeyri-neft ixracının stimullaşdırılması vasitəsilə ixrac coğrafiyasının genişləndirilməsi və mal diversifikasiyasının təmin edilməsi; - nvestisiyaların və ixracın təşviqi üzrə institutsional çərçivənin daha da təkmilləşdirilməsi. Effektiv surətdə biznes mühitinin təkmilləşdirilməsi, ölkənin investisiya imicinin təşviqi, xarici investisiyaların stimullaşdırılması istiqamətində tədbirlərin həyata keçirilməsi ortamüddətli və uzunmüddətli perspektivdə aşağıdakı hədəflərə nail olmağa mühüm töhfə verəcəkdir:
ə n qabaqcıl ölkələr sırasına daxil olacaqdır; - ölkənin qeyri-neft sektoruna yerli və xarici investisiyaların cəlb edilməsinin intensivləşdirilməsi məqsədilə stimullaşdırıcı mexanizmlər tətbiq olunacaqdır; - qeyri-neft sektorunun inkişafına xidmət edən və müasir tələblərə cavab verən istehsal infrastrukturunun genişləndirilməsi üçün birbaşa xarici investisiyalar cəlb ediləcək; - qeyri-neft ixracı adambaşına 1000 ABŞ dollarına çatdırılacaqdır; - ixracyönümlü qeyri-neft sektorunun inkişafı məqsədilə dövlət vəözəl sektorun investisiya sahəsində əməkdaşlığı inkişaf etdiriləcəkdir; - idxal-əvəzləyici məhsulların istehsalına, yüksək rəqabətqabiliyyətli və ixrac potensialına malik sahələrə xarici investisiyalar vasitəsilə yeni texnologiyalar, “nou-hau” və biliklər cəlb ediləcəkdir;
stimullaşdırıcı mexanizmlərin tətbiqi iləyanaşı beynəlxalq bazarlara çıxışda və xarici bazarlarda rəqabət gücünün artırılmasında sahibkarlara göstərilən dövlət dəstəyi artırılacaqdır; - işçi qüvvəsinin keyfiyyəti yaxşılaşdırılacaq, yüksək ixtisaslı və rəqabətə davamlı kadr potensialı formalaşdırılacaqdır; 77
genişləndiriləcək və mal diversifikasiyası təmin ediləcəkdir.
3.2. Qeyri-neft sektorunda investisiya mühitinin əlverişliyi və onun yüksəldilməsi yolları nvestisiyaların tələb olunan həcm və keyfiyyətinin təmin edilməsi məqsədi ilə ölkədə investisiya mühitinin daha da yaxşılaşdırılması qarşıda duran əsas vəzifələrdəndir. Bunun üçün aşağıda qeyd olunantədbirlər həyata keçirilir: - şəxsi mülkiyyətin qorunması və korporativ idarəetmənin təkmilləşdirilməsi; - mülkiyyətin formasından asılı olmayaraq bütün investorlar üçün daha əlverişli rəqabət mühitinin yaradılması; - stabil normativ-hüquqi rejimin təmin edilməsi məqsədi ilə dövlətin rolunun artırılması; - investisiya fəaliyyətinin normativ-hüquqi bazasının daha da təkmilləşdirilməsi; - investisiya obyektlərinin seçimi və təhlili məqsədi ilə müəssisələr haqqında investorların məlumatlandırılması sisteminin yaxşılaşdırılması; - əmanətlərin investisiyalara səmərəli transformasiyasını təmin edən müasir institutsional infrastrukturun inkişaf prosesinə yardımın artırılması; - biznesin informasiya təminatının yaxşılaşdırılmasına, mühasibat uçotunun və statistikanın beynəlxalq standartlara uyğunlaşdırılması. Xarici investorların iqtisadi maraqlarının qorunması baxımından Azərbaycan iqtisadiyyatının üstünlüklərini iki qrupda cəmləmək mümkündür: 1-ci qrup amillər bütün inkişaf etməkdə olan ölkələrə, o cümlədən Azərbaycana xas olan üstünlüklərdir. 2-ci qrup üstünlüklər isə birbaşa Azərbaycana aid olan üstünlüklərdir. nkişaf etməkdə olan ölkələrə, o cümlədən Azərbaycana aid olan üstünlüklər aşağıdakılardır: 1) nkişaf etməkdə olan ölkə olduğuna görə inkişaf potensialı inkişaf etmiş ölkələrlə müqayisədə dəfələrlə çoxdur. Daha çoxinkişaf daha çox gəlir əldə etmək imkanı deməkdir. Bu prinsip dünyadakı transmilli şirkətləri daha çox inkişaf etməkdə olan ölkələrə investisiya qoymağa həvəsləndirir. 78
2) Yerli firmalar zəif inkişaf etdiyindən, daxildə rəqabət güclü deyil. 3) nkişaf etməkdə olan ölkələr yüksək risk qarşılığında daha çox gəlir əldə etmək imkanına malikdirlər. 4) nkişaf etməkdə olan ölkələrdə xarici investorlar bürokratik əngəllərlə yerli investorlarlarla müqayisədə daha az üzləşirlər. Birbaşa Azərbaycana xas olana üstünlüklərdən aşağıdakıları göstərmək olar: 1) Azərbaycanın əlverişli coğrafi-nəqliyyat mövqeyinə malik olması ilə yanaşı, burada inkişaf etmiş beynəlxalq əhəmiyyətli nəqliyyat şəbəkəsi (hava, su, dəmiryolu və avtomobil yolları, neftvə qaz kəmərləri) vardır. Bu, xariclə intensiv əlaqələr yaratmaq imkanını asanlaşdırır; 2) zəngin təbii-iqtisadi potensiala (zəngin mineral-xammal ehtiyatları, məhsuldar torpaqlar, əlverişli təbii-iqlim şəraiti, bol və ucuz işçi qüvvəsi və s.) malikdir; 3) bir sıra müasir texniki-iqtisadi bazaya malik sənaye müəssisələri, istehsal sahələri və infrastruktur obyektləri mövcuddur; 4) güclü elmi-texniki potensial və ixtisaslı kadr ehtiyatı vardır; 5) xarici investisiyaların cəlb olunması və onun müdafiəsi,xarici iqtisadi əlaqələrin liberallaşdırılması və inkişafı haqqında bir sıra vacib qanunların və hüquqi-normativ aktların qəbulolunması və onların həyata keçirilməsi üçün təşkilati-idarəetmə mexanizminin yaradılması; 6) dünyanın bir sıra nüfuzlu xarici şirkətləri ilə birgə təsərrüfatçılıq fəaliyyəti ilə məşğul olan müəssisələrin yaradılması; 7) Dünyanın aparıcı ölkələri ilə dövlətlərarası iqtisadi müqavilələrin bağlanması, beynəlxalq müqavilə və sazişlərə qoşulma,beynəlxalq və regional iqtisadi birliklərə və təşkilatlara daxil olma və s.Ölkəmizin malik olduğu bu üstünlüklərdən istifadə edərək xarici investisiyaların cəlb edilməsini sürətləndirmək və biznesin inkişafına mane olan məhdudiyyətləri aradan qaldırılmaq lazımdır. Qeyd edək ki, xarici investorlar keçid iqtisadiyyatlı ölkələrə investisiya qoyarkən 3 əsas riski qiymətləndirirlər:
Yüklə 1,2 Mb. Dostları ilə paylaş:
|