315
9.”Subhənəlləzi ləm yəlid vələm yuləd vələm yekulləhu
kufuvən əhəd”-Doğurmayan
və doğmayan və Özü üçün heç
bir yoldaşı olmayan zatı təsbih edirəm. (Əqaidi Kəstəli: 134)
Şeytan əməlləri haqqında ayələr
Bu haqda Qurani-Kərimdə buyurulur:
ən-Nisa-117-119-Allahdan başqa bir şeyi, Şeytanı çağır-
mayın. Allah Şeytana lənət etdi və Şeytan dedi: -Əlbəttə, mən
sənin bəndələrindən müəyyən olunmuş bir hissəsini götürə-
rəm, onların yüzdə doxsan doqquzunu öz ardımca apararam.
Onları azdırar, uzun-uzadı ömür sürmək, hesab və kitabın
olmaması kimi xülyalara salaram.
əs-Səba-19-22-Şeytanın onların haqqındakı gümanı doğ-
ruldu. Möminlərin müəyyən hissəsindən başqa, qalanları
onun arxasınca getdilər. Lakin Şeytanın onların üzərində bir
qüdrəti yox idi, fəqət biz istədik bilək,
kimlərin Qiyamətə
imanı var və kimlər onun haqqında şübhədədirlər və sənin
Tanrın hər şeyin qoruyanıdır. De: -“Çağırın Allahdan başqa
bildiyiniz allahları. Onlar göylərdə və yerdə bircə zərrəyə
malik deyillər və yaranışda heç birisinin Onunla ortaqlığı
olmayıbdır və Allaha dünyanı və insanı yaratmaqda yardım
etməyiblər. Allahın yanında heç kəsin şəfaətinin faydası
olmaz, məgər ki, o adamın haqqında O özü izn verə.
ən-Ənam-129-Beləliklə, biz zalımların bəzisini digəri ilə
dost etdik. Zalımlar və şeytana taqe olanlar dünyada olduqları
kimi axirətdə də bir yerdə olarlar, birlikdə əzab çəkərlər.
Açıqlama: Bu ayədən belə məlum olur ki, Şeytanlar da
Allahın izni olmadan heç kəsə müsəllət ola bilməzlər. Şeytan
Allahla bu haqda şərt kəsib və Allah da icazə verib buyurub
ki, Mənə və Peyğəmbərlərimə inanmayanlara müsəllət olam.
Başqa bir ayədə isə Allah-təala
bildirir ki, Şeytanlar
Qurandan üz döndərən, ona inanmayan kəslərə nazil olarlar.
316
Şeytan vəsvəsəsindən Allaha sığınaq
ən-Nur-21-Ey möminlər! Şeytanın izinə və vəsvəsəsinə
tabe olmayın, onun dalınca getməyin. Hər kəs Şeytanın izinə
tabe olsa, həqiqətən o sizi nalayiq işlərə sövq edər. Əgər
Allahın fəzli və rəhməti olmasaydı, sizdən bir nəfər də pak
olmazdı və əzabdan qurtulmazdı.
əl-Əraf -200-202-Əgər Şeytandan sənə vəsvəsə yetişsə,
Allaha pənah apar. Həqiqətən, Allah sənin dua etməyini və
sənin işlərini biləndir. Allahdan qorxan kəslərə şeytandan
vəsvəsə və xülyalar
yetişən zaman, Allahın əmr və nəhyini
yada salarlar, bilərlər ki, bunlar Şeytan tərəfindəndir. O
zaman onlar bəsirət əhli olarlar, xətanı düzlükdən ayıra
bilərlər. Lakin Şeytanların qardaşları onları həlakətə çəkərlər,
sonra da onlardan əl çəkməzlər.
ən-Nisa-120-121-Şeytan onlara yalnız aldanmağı vəd
edər. Vəsvəsə edər ki: ”Allah kərimdir, axırda tövbə edər-
sən”. Allah öz rəhmətini şeytana ibadət edənlərdən uzaq etdi.
Hər kəs Allaha itaət etməyi tərk edərək şeytanı özünə dost
tutsa, ömür sərma-yəsini verib,
behişt əvəzinə Cəhənnəmi
qazanar. Cəhənnəmdə qaçmağa yol tapmazlar.
Açıqlama: Şeytanın fitnələrindən qurtarıb, həqiqi Allah
dostu olmaq istəyən insan qarşısındakı üç əngəli qaldırmaq
məcburiyyətindədir:
1-ci Şeytan və onun aşılamaq istədiyi pis duyğu və
düşüncələri.
Bu haqda Qurani-Kərimdə belə buyurulur:
əl-Həşr-15- Şeytan insanı küfr və inkara sövq edər və
deyər: ” Allaha kafir ol! Kafir olduqda, mən səndən uzağam,
mən aləmlərin pərvərdigarı olan Allahdan qorxuram.”
2-ci Nəfs və arzuları ilə insanı daima çirkin, pis əməllər
işlətməyə sövq etmək istər. Çünki nəfs gerçək yaradılışı ilə
317
alçaq və qüsurludur. Uca Allah bu önəmli məsələni Yusif
Peyğəmbərin dilindən bu sözlər ilə dilə gətirir:
-Yusif-40 Şübhəsiz ki, nəfs
sahibini daima pis işlər
görməyə, pisliklərə sürüklər.
əl-Naziat-40 Allahın hüzuruna çıxaraq hesab verməkdən
qorxan və nəfsinin çirkin istək və arzularını boğan kimsənin o
biri dünyada sığınacağı yer, şübhəsiz ki, Cənnətdir.
3-cü Dünya və insanı yolundan azdıran dünya işləri.
Dünya, daima dünya işlərini axirətdən üstün tutar. Bu
səbəbdən Allah-taəla insanı dünyanın keçici və aldadıcı
gözəllikləri ilə xəbərdar edər.
əl-Naziyat-7 Allaha qarşı dikbaşlıq edən və dünya hə-
yatını istəyən kimsənin sığınacağı yer, şübhəsiz ki, Cəhən-
nəmdir.
Şeytanın əsas məqsədi, istəyi və ən böyük arzusu insanı
dinindən edib, özünə Cəhənnəmdə əbədi olaraq qalacaq dost
toplamaqdır.
əş-Şüara-212-Həqiqətən, şeytanlar mələklərin sözlərini,
ya Allahın vəhyini eşitməkdən kənar olunmuşlar.
əs-Saffat-6-10- Şübhəsiz, biz aşağı göyü ulduzlarla süs-
ləndirdik. Onu itaətdən çıxmış, azğın şeytanlardan qoruduq
ki, şeytanlar yuxarı aləmdə olan mələklərin dediklərinə qulaq
asıb, ülvi aləmin sözlərini eşitməsinlər
və hər tərəfdən
qovulsunlar. Əgər birdən şeytanlar bir şeyi oğurlayarsa, onda
onları parlaq ulduzlar təqib edib üstlərinə hər tərəfdən
yandıran ox atarlar. Onlar üçün həmişəlik əzab var. Əgər
şeytanlardan biri mələklərdən bir söz oğurlayıb öyrənsə, onu
işıq saçan və yandıran od tutub yandırar.
əş-Şüəra-221-223-Şeytanların kimə nazil olduqlarını sizə
xəbər verimmi? Hər yalan danışana, adını kahin qoyaraq
xalqı aldadanlara nazil olarlar. Şeytanların sözünə qulaq
asarlar və deyərlər ki, şeytanlar bizə xəbər vermişlər. Onların
çoxu yalan danışanlardır.
318
Şeytanların qeybdən xəbərləri yoxdur
Şeytanların bütün məşğuliyyətləri və səyləri insanları
imandan uzaqlaşdırmaq, onlara
günah işlər gördürərək kafir
olmaları üçün çalışmaqdır. Bəşəriyyətin mənəvi yüksəlişində,
Allaha xidmət vəzifəsini yerinə yetirməsində ən böyük maniə
şeytandır. Qurani-Kərimdə şeytan insan üçün “əduvvu-
mubun”-“açıq düşmən “ kimi vəsfləndirilmişdir.
Şeytan şübhə və fitnələrə qarşı meyilli olduğuna görə
insanın nəfsi, qəzəb və nifrət hissləri vasitəsilə onda vəsvəsə
hissi yaradaraq, onu öz təsiri altına alır, insanı bir çox mənəvi
fəlakət və ziyanlara sürükləyir.
Əslində, şeytanlar kainatda icad və əməl baxımından heç
bir qüvvəyə malik deyillər. Onlar Allahın mülkinə heç bir
müdaxilə edə bilməzlər. Deməli,
Allah istəməsə şeytanlar və
insanlar, heç kəsə heç bir ziyan vura bilməzlər.
İnsanın həsəd, şəhvət hisslərinin rəzalətləri olan: -qeybət,
vaxtını boş keçirmək, tamah, tələsmək, xəsislik, elmsizlik və
sair bu cür halları vasitəsilə, şeytan ona müsəllət olaraq onu
uçuruma aparır. Bu barədə hədisdə belə buyurulur: -Şeytan,
qan orqanizmdə dövr edən kimi insan bədənində gəzir. Onun
yollarını ac qalmaqla, oruc tutmaqla daraldın.”
Əslində, şeytanın tək halda qüvvəsi yoxdur. Şübhə və
fitnələri də zəifdir. Lakin əməlləri təxribat, pozub-dağıtmaq
olduğundan, kiçik şübhə və fitnələrlə böyük nəticələr əmələ
gətirir,
böyük ziyanlar verir, buna görə də qüvvətli sayılır.
Bütün bunları dərk etməyə çalışaraq şeytandan qorunmaq
üçün yalnız Allaha və Qurani- Kərimə sığınaraq, özümüzü öz
hisslərimizdən və şeytanın vəsvəsəsindən qoruya bilərik.
Adəm də İblis kimi Allahın əmrindən çıxdı, lakin öz
əməlinə görə tez tövbə edərək kafirlərdən olmadı. İblis isə öz
hərəkətlərində israrlı olaraq Allaha tövbə haqqında heç dü-
şünmədi. Deməli, Tanrı bizim günahlarımızın böyüklüyündən