xnologiyalarsız təsəvvür etmək mümkün deyil. Kitabxana
fondunun sə-
mərəliliyini və təkmilləşdirilməsi, eyni zamanda qarışılıqlı kompüter-
ləşmə işi bu prosesdə mühüm rol oynayır. Qarışılıqlı kompüterləşmə bi-
lavasitə kompüterləşmənin optimallığı ilə bağlıdır. Məhz buna görə də
kompüterləşdirmə optimallığını oxuculara xidmət sahəsində təsərrüfat
vəzifəsindən, istehsalat prosesindən, profillik mövqeyindən və seçmə
prinsiplərdən ayrı düşünmək olmaz (3,95).
Bəhs olunan dövrdə kitabxana fondunun kompüterləşdirmə pro-
sesində kitabxana fondunun formalaşdırma istiqaməti konkret və dəqiq
müəyyənləşdirilməlidir. Kitabxana fondunun avtomatlaşdırılması təc-
rübəsi dünya ölkələrində 60-cı illərdən həyata
keçirilsə də Azərbaycanda
bu tip fəaliyyətin həyata keçirilməsi 90-cı illərə təsadüf edir. Bu sahənin
yeni olması, sahə mütəxəssislərinin azlığı avtomatlaşdırma sahəsinə olan
marağı azaltmışdır. Məhz buna görə də kitabxana daxili imkanları
hesabına öz fondunun avtomatlaşdırılması sahəsində bir çox tədbirlər
həyata keçirir. Buna misal olaraq ABŞ-ın ölkəmizdəki səfirliyinin
nəzdində fəaliyyət göstərən treninq mərkəzində kitabxanalarda avto-
matlaşdırma- idarəetmə sistemləri ilə bağlı kurslar təşkil edilmişdir.
F.Köçərli adına Respublika Uşaq Kitabxanasında avtomatlaşdırma
sahəsində əldə olunmuş nəticələrdən belə qənaətə gəlmək olar ki, müasir
istifadəçinin qlobal informasiyanın keyfiyyətinə bəslədiyi münasibət
əsaslı dəyişikliklərlə qarşılaşmışdır. Belə ki, müasir hazırlıqlı isti-
fadəçilər,
oxucular, xüsusilə də uşaqların mütaliəsinə rəhbərlik edən mü-
təxəssislər, pedaqoji işçilər kitabxanadaxili resursların istifadəsində yeni-
yeni nailiyyətlər axtarır. Ədəbiyyatın kataloqlaşdırılması sənədlər haq-
qında biblioqrafik yazıların, yəni tam təsvirin hazırlanmasını nəzərdə tu-
tan texnoloji prosesdir. Bu proses nəticəsində oxuculara xidmətin əsa-
sını təşkil edən elektron kataloqun biblioqrafik məlumat bazası yaradıl-
mışdır. Abonement xidmətinin kataloqlaşdırılması üçün isə “ Oxucu” av-
tomatlaşdırılmış işçi yeri nəzərdə tutulmuşdur. Bu işçi yeri vasitəsilə
oxucuların qeydiyyatı,ədəbiyyatın verilməsi üçün sifarişlərin növbələş-
məsi, sifarişlərin yerinə yetirilməsinin qeydiyyatı,
sifariş olunmuş
ədəbiyyatın sərbəst nüsxələri haqqında informasiyanın alınması işləri
aparılır.
F.Köçərli adına Respublika Uşaq Kitabxanası öz iş prosesini dünya
kitabxnaları səviyyəsinə çatdırmağa səy göstərir.Hazırda Məlumat-bib-
lioqrafiya şöbəsinin illik işini özündə əks etdirən “ Məlumat Biblioqra-
fiya Aparatı 2010”, ulu öndərimiz Heydər Əliyevin anadan olmasının 87
illiyi ilə əlaqədar! “ Heydər Əliyev və uşaqlar”, uşaqların intellektual
səviyyəsinin yüksəlməsinə kömək edən kitablara aid ayrıca bir baza –
“Əyləncəli kitablar”, “Ekologiya” adlı bazaları yaradılmışdır. İRBİS-64
AKİS proqramında versiyalarla bağlı yeniliklərin tətbiqindən sonra Veb
İRBİS-in interfeysi tam tərcümə edilmişdir.
F.Köçərli adına Respublika Uşaq Kitabxanası 2000-2008-ci illərdə
geniş təcrübi həyat yolu keçmişdir. Bu dövrdə kitabxananın maddi-
texniki bazası möhkəmlənmişdir. Fəaliyyət istiqamətlərinin metodik baza
kimi fəaliyyəti daha da genişlənmişdir. Kitabxana
bu gün də işini günün
tələbləri səviyyəsində qurmuşdur.
ƏDƏBİYYAT
1.
Xələfov A. Kitabxanaşünaslığa giriş.- B.:Bakı Universiteti
nəşriyyatı, 2001.-398 s.
2.
Sadıqova S.A. K. Köçərli adına Respublika Dövlət Uşaq Kitab-
xanasının metodiki və biblioqrafik materialları: ( 1965-1995).- B.:
Elnur- P firması, 1999.- 152 s.
3.
Həsənov M. Kitabxana fondunun yaranması,formalaşması və
idarə edilməsi.- B.: Bakı Universiteti nəşriyyatı , 2004.- 143 s.
4.
Quliyeva F. F.Köçərli adına Respublika Uşaq Kitabxanasında
kitabxana proseslərinin avtomatlaşdırılması xüsusiyyətləri.- Kitabxana-
şünaslıq və informasiya.- 2010.- №2 - S. 30-36
5.
F.Köçərli adına Respublika Uşaq Kitabxanasının toplu hesabat-
ları: 2007-ci il.
Дж.ЗЕЙНАЛОВ
РАЦИОНАЛИЗАЦИЯ И УСОВЕРШЕНСТВОВАНИЕ
ИСПОЛЬЗОВАНИЯ ФОНДА ДЕТСКОЙ
РЕСПУБЛИКАНСКОЙ БИБЛИОТЕКИ ИМЕНИ Ф. КОЧАРЛИ
(2000-2008-гг)
РЕЗЮМЕ
Обеспечение библиотек справочной информацией и организация
фонда всегда находятся в центре внимания государства. Была дана
информация о создании фонда, пройденном пути и перспективах
развития Детской библиотеки им. Ф.Кочарли. Также в статье была
Almaz MƏMMƏDOVA
Fakültə məzunu
QABAQCIL XARİCİ UNİVERSİTETLƏRİN
KİTABXANAÇILIQ-İNFORMASİYA FAKÜLTƏLƏRİNİN
TƏDRİS PROQRAMLARI HAQQINDA
Bu məqalə Bakı Dövlət Universitetinin 2009-2010-cu illər üçün
elan etdiyi 50+50 Qrant Proqramı çərçivəsində hazırlanmışdır.
Müstəqillik illərində respublikada kitabxana işinin inkişafı müasir
tələblər çərçivəsində uğurla həyata keçirilir. Bu işdə ilk növbədə Res-
publika Prezidenti İlham Əliyevin həyata keçirdiyi siyasətin böyük əhə-
miyyəti vardır. Son illərdə respublikada kitabxana işinin inkişaf etdiril-
məsinə dair bir çox sərəncamlar imzalanmışdır ki, bunlardan da ən ge-
nişi və kitabxanaların uzunmüddətli inkişafına dəstək olan 6
oktyabr
2008-ci ildə Respublika Prezidenti tərəfindən imzalanan “Azərbaycan
Respublikasında kitabxana-informasiya sahəsinin 2008-2013-cü illərdə
inkişafı üzrə Dövlət Proqramı”dır. Dövlət Proqramında respublika ki-
tabxanalarının inkişafının əsas istiqamətləri onların maddi-texniki baza-
sının möhkəmləndirilməsi, müasir informasiya texnologiyaları ilə qurul-
ması, kitabxanaların kadr təminatının yaxşılaşdırılması, kitabxanaçılıq
təhsilinin təkmilləşdirilməsi, bu sahədə beynəlxalq təcrübənin öyrənil-
məsi, tətbiqi və digər bu kimi mühüm vəzifələr öz əksini tapmışdır (1).
Bu proqram ölkə prezidentinin kitabxana işinə diqqət və qayğısını bir
daha sübut etdi.
Dövlət Proqramında da göstərildiyi kimi, kitabxana işinin yaxşılaş-
dırılması üçün əsas istiqamətlərdən biri kadr təminatının yaxşılaşdırıl-
ması və kitabxanaçılıq təhsilinin təkmilləşdirilməsidir. Hazırda
ali kitab-
xanaçılıq təhsili verən ən böyük müəssisə Bakı Dövlət Universitetinin
Kitabxanaçılıq-informasiya fakültəsidir. Fakültənin fəaliyyəti çox geniş-
dir və ildən-ilə daha da inkişaf edir. Bu inkişafda, təbii ki, fakültənin de-
kanı Əməkdar mədəniyyət işçisi, tarix elmləri doktoru
professor Xəlil
İsmayılovun çox böyük xidmətləri var və bu xidmətlər sözün əsl məna-
sında təqdirəlayiqdir. Məhz onun tələbkarlığı sayəsində biz tələbələr
mükəmməl təhsilə sahib olmaq imkanı əldə edirik. Hazırda fakültədə
yüksək səviyyəli təhsil prosesi vardır. Lakin həm fakültə rəhbərliyinin,
həm tələbələrin, kitabxanaçılıq təhsili verən digər qabaqcıl ölkə univer-