Microsoft Word Kitab111 Восстановлен
Yüklə 2,64 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Hüseynin (ə) Yəzidə biyət etməyəcəyi artıq məlum idi. Kufəlilər Həzrət İmama (ə): ʺBiz də biyət etməyəcəyik, gəl
- Məkkəyə getdi. Köçməmişdən əvvəl Həzrət Peyğəmbərin (s), anası Fatimənin (s.ə), qardaşı Həsənin məzarlarını ziyarət etdi.
- Ordu komandanı Ömər ibn Səd idi. Ertəsi gün Fərat suyunu mühafizə altına aldılar, bir gün sonra döyüşə
- (ə) bilirdi ki, 80‐100 adam otuz iki min nəfərlik orduya qarşı tab gətirə bilməz. Onun qarşısında iki yol var idi
- “Əgər iradü etiraf olunsa ki, kədər ilə səfa və qəm ilə sürur və yaş ilə nur bir yerdə ola bilməz, bunlar bir‐biri ilə zidd olduğu halda
17
Hüseynin (ə) Yəzidə biyət etməyəcəyi artıq məlum idi. Kufəlilər Həzrət İmama (ə): ʺBiz də biyət etməyəcəyik, gəl, başçımız ol, uğrunda candan keçərik!ʺ ‐ deyə məktublar göndərirdilər. Hüseyn (ə) əmisi oğlu Müslimi Kufəyə yolladı və onunla göndərdiyi məktubda yazırdı: ʺMüslimə, mənim adıma biyət etsəniz və o, həqiqətən də gerçək olduğunuzu bildirərsə, gələrəm!ʺ. Hüseyn (ə) Mədinədə hər an təhlükə ilə qarşılaşa bilərdi, halbuki Məkkədə hərəm vardı. İslama görə, hərəmdə qisas almaq qadağandır. Doğrudur, Üməyyə nəslinə bel bağlamaq olmazdı. Lakin çox güman ki, müsəlmanların qorxusundan buna cürət etməzdilər. Həzrət Hüseyn (ə) bütün yaxın adamları ilə birlikdə Mədinədən Məkkəyə getdi. Köçməmişdən əvvəl Həzrət Peyğəmbərin (s), anası Fatimənin (s.ə), qardaşı Həsənin məzarlarını ziyarət etdi. Hüseyn (ə) Məkkəyə şəban ayının 3‐də (9.5.680) çatdı. Abdullah ibn Abbasla Abdullah ibn Zübeyr ziyarətinə gəldilər. İmam onlara səbirli olmalarını əmr etdi. Bəni Üməyyədən olan Məkkə valisi, Yəziddən aldığı əmrə əsasən Həzrət Hüseyni sıxışdırmağa başladı. Müslim də onu Kufəyə dəvət etmişdi. Hüseyn (ə) Məkkədə elə bir vəziyyətə düşmüşdü ki, o müqəddəs yerdə hər an qan tökülə bilərdi. Həzrət Peyğəmbər (s)‐in zövcəsi Ümmü Sələmə, Peyğəmbərin əmisi oğlu Abdullah, İmamın qardaşı Məhəmməd Hənəfiyyə Həzrət İmama öyüdlər verib dedilər ki, kufəlilərə inanmasın, Məkkəni tərk etməsin. Lakin Hüseyn (ə) onu nələr gözlədiyini, başına nələr gələcəyini qabaqcadan bilirdi. Həzrət Hüseyn (ə) Müslimin Kufədə şəhid edildiyi gün Məkkədən çıxdı. Vali Məkkədən çıxmasına mane 18
olmaq istədisə də, niyyəti baş tutmadı. Müslimin ölüm xəbərini İmam (ə) yolda eşitdi. Nəhayət, bir gün, Kufədən gələn bir ordu ilə qarşılaşdı... ...Kərbəlaya gəlişlərinin 4‐cü günü Həzrət Hüseyn (ə)‐ ın dəstəsi böyük bir ordu tərəfindən mühasirəyə alındı. Ordu komandanı Ömər ibn Səd idi. Ertəsi gün Fərat suyunu mühafizə altına aldılar, bir gün sonra döyüşə başlamaq istədilər. Hüseyn (ə) o gecə namaz qılmaq, Allaha dua etmək, Qur`an oxumaq üçün düşmən tərəfdən izn aldı. O gecə Tasua günü, yəni Aşura gününün gecəsi idi. Sabahı gün, hicrətin 61‐ci ilinin ilk ayının 10‐cu günü (12.10.680) isə Aşura günü ‐ müdhiş bir faciə kimi tarixə həkk olunacaqdı! Bu, hakimiyyət davası deyildi. Hüseyn (ə) bilirdi ki, 80‐100 adam otuz iki min nəfərlik orduya qarşı tab gətirə bilməz. Onun qarşısında iki yol var idi: zillətlə yaşamaq – Şərəflə ölmək! Hüseyn (ə) ikincisini üstün tutdu. Döyüşə girişdi. Özü, dostları, qohum‐əqrəbası, altı aylıq südəmər körpəsi gözləri önündə şəhid oldular... Həzrət Hüseyn (ə) bu tarixi savaşı, yenilməz iradəsi ilə sanki bütün insanlara demək istəyirdi ki, izzəti‐nəfsinizi qoruyun, şərəflə yaşayın.
* * * Məşhur ədəbiyyatşünas Firidun bəy Köçərli Kərbəla faciəsini və bu faciənin fövqündə duran İmam Hüseynin (ə) müsibətini xarakterizə edərək yazırdı: “Əgər iradü etiraf olunsa ki, kədər ilə səfa və qəm ilə sürur və yaş ilə nur bir yerdə ola bilməz, bunlar bir‐biri ilə zidd olduğu halda uyuşmaz, onda deyə bilərik, bəli, İmam Hüseyn müsibətində bu feyz vardır, bir yandan ağladır, bir yandan nuraniyyət bəxş edib şad qılır; Bir yandan qəmləndirir, bir 19
yandan qəmü qüssədən azad edir. Bir yandan şikəstəvü pərişanhal edir, bir yandan uca məqamlarda dövr etməyə pərü bal verir. Bu feyzü bərəkət, bu qeyri‐adi halət və xüsusiyyət ancaq Seyyidüş‐şühəda (ə) müsibətü əzasına müxtəsdir, ancaq mahi‐mühərrəmdə tərtib olunan təziyələrdə hiss olunur...” 1
Bu təziyələri şərafətləndirən, bu
matəmləri rövnəqləndirən təbii ki, Azərbaycan mərsiyə ədəbiyyatının Qumri, Raci, Dəxil, Sərraf, Pürqəm, Dilsuz, Şüai, Tuti, Nadim və onlarla digər görkəmli nümayəndəsinin bu günümüzə gəlib çatan və şübhəsiz həmişə yaşayacaq əsərləridir. Bəli, növhəxan şairlər həm özlərinə, həm də əsərlərinə əbədi həyat bəxş etmişlər desək, yanılmarıq. Çünki dünya durduqca onu sevənlərin könlündə əbədi məqam tapan İmam Hüseyn əleyhissəlamın müsibəti unudulmayacağı kimi, bu böyük müsibətin poetik əks‐sədası olan mərsiyələr və növhələr də unudulmayacaq.
Ağla Hüseynə, göz yaşı tök ruzi‐həşrətək, Qəsri‐cinan, huriyü qılman bəhası var.
Nadim, həmişə ağla Hüseynün o halinə, Gəlməz şümarə, cismdə hədsiz yarası var.
Nadim Kərbəla faciəsini Dəxil, Qumri, Şüai kimi ardıcıllıqla təsvir etməmişdir. Nadimin növhələrində daha çox Raci və Sərraf ruhu duyulur. Nadim də Raci və Sərraf kimi əhvalatın ayrı‐ayrı hadisələrini yanıqlı bir dillə nəzmə çəkmişdir. Nadimin İmam Hüseyn (ə)‐ın, onun övladlarının,
1 Firudin bəy Köçərli. Azərbaycan ədəbiyyatı. Bakı, Yazıçı, 1981 Yüklə 2,64 Mb. Dostları ilə paylaş:
|