Microsoft Word maq diss budce xercleri tekst docx



Yüklə 0,68 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə2/28
tarix02.04.2018
ölçüsü0,68 Mb.
#35777
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   28

 

movun,  Z.Məmmədovun,  M.Həsənlinin,  S.M.Məmmədovun,  M.M.Bağırovun, 



Ş

.Ş.Bədəlovun və başqalarının əsərlərində əhəmiyyətli dərəcədə tədqiq edilmişdir. 



Tədqiqatın məqsədi. Azərbaycan Respublikasında dövlət büdcəsi xərclərinin 

səmərəli istifadəsini təmin etmək, büdcə sistemindəki mövcud vəziyyəti araşdırmaq 

və  xərclərinin  səmərəliliyinin  artırılmasını  əsaslandırmaqdan  və  onları 

təkmilləşdirilməsi  istiqamətində  elmi  cəhətdən  işlənib  hazırlanmış  təkliflər  və 

tövsiyələr verməkdən ibarətdir.  

Buna nail olmaq üçün aşağıdakı vəzifələqarşıya qoyulmuşdur.  

-

 Dövlət  büdcəsinin  xərclərinin  təsnifləşdirilməsinin  beynəlxalq  standartlarını 



öyrənmək və onların ölkəmizdə tətbiqi imkanlarını araşdırmaq; 

-

  büdcə  xərclərinin  səmərəliliyinin  yüksədilməsi  üçün  elmi  cəhətdən  əsaslandı-



rılmış təkliflərin işlənib hazırlanması. 

-

  Dövlət  büdcəsinin  xərclərini  illər  üzrə  araşdırması  və  onun  inkişaf  meyllərinin 



ə

saslandırılması; 



Tədqiqat  işinin  nəzəri  və  metodoloji  əsasları. Tədqiqatın nəzəri-metodo-

loji əsaslarını mövcud iqtisadi nəzəriyyələr, iqtisadçı amillərin bu istiqamətdə apar-

dıqları tədqiqat işləri, çap olunmuş əsərləri, dövrü mətbuatın materialları, maliyyə 

sistemi,  ölkə  prezidentinin  fərman  və  sərəncamları,  Milli  Məclisin  müvafiq 

qanunları  və  Nazirlər  Kabinetinin  proqram  və  qərarları,  Maliyyə  Nazirliyinin, 

Mərkəzi  Bankın  və  digər  bölüşdürücü  nazirliklərin  normativ-hüquqi  sənədləri  və 

hesabatları təşkil edir.  

Tədqiqat prosesində iqtisadi-statistik, statistik-qruplaşma, müqayisəli iqtisa-

di təhlil, müşahidə və balans metodlarından istifadə olunmuşdur. 

Tədqiqatın obyekti kimi Azərbaycan Respublikasının büdcə sistemi seçilmişdir.  

Tədqiqatın  predmetini bazar iqtisadiyyatı şəraitində büdcə xərclərinin səmərliliyi 

təmin  edilməsi  məqsədilə  iqtisadi  münasibətləri  özündə  əks  etdirən  hadisə  və 

proseslərin öyrənilməsi təşkil edir. 

Tədqiqatın  informasiya  bazası.  Dissertasiya  işində  Azərbaycan  Respublikası 

Dövlət  Statistika  Komitəsinin  statistik  məcmuələrindən,  Azərbaycan  Respublikası 

Nazirlər  Kabinetinin,  Maliyyə  Nazirliyinin,  qtisadi  nkişaf  Nazirliyinin,  Mərkızi 



 

Bankın  statistik  və  hesabat  materiallarından,  el

diyyatlı ölkələrin Maliyy

FƏS L I  Dövlət büdcə

1.1 Dövlət büdcəsi xərcl

Büdcə  xərcləri iqtisadi  f

bir  dövlətin  iqtisadiyyatının  inki

vasitələrindən biridir.  Bel

bölüşdürülməsi, ondan müxt

ə

razi subyektlərinin maliyy



hesabına yerinə yetirilir. 

Dövlət  büdcəsinin  x

etdirilməsinə  və  stimulla

müxtəlif  əhali  qruplarına  yardımlar  göst

təhsil  və  səhiyyə  xidm

qabiliyyətinin möhkəml

Ümumi  daxili  m

dövlət  büdcəsi  xərclə

xərclərinin ümumi daxili m

17% 1998 və 2001-ci ill

tendensiya aşağı doğru meyill

dövlətlərdə büdcə xərcl

dəyişməkdədir. Bu göst

EÖ-in büdcə xərclərinin ÜDM

0

10

20

30

40

50

Italiya

47

hesabat  materiallarından,  eləcə  də  inkiş

rin Maliyyə Nazirliklərinin rəsmi materiallarından istifad

ə

si xərclərinin nəzəri və konsptual əsasları



rclərinin mahiyyəti və iqtisadi prosesl

ri iqtisadi  fəaliyyətin  mühüm  istiqamətl

tin  iqtisadiyyatının  inkişafının  sürətlənməsind

n biridir.  Belə  ki, dövlətin    mərkəzləşdirilmiş pul  v

ndan müxtəlif məqsədli təyinatlar üzrə istifad

rinin maliyyələşdirilməsi məhz dövlət büdcəsind

yetirilir.  

sinin  xərcləri  ümumi  şəkildə  ölkə  iqtisadiyyatının  inki

stimullaşdırılmasına,  maddi  və  sosial  müdafi

hali  qruplarına  yardımlar  göstərilməsinə,  onlara  dövl

xidmətləri  göstərilməsinə,  ölkənin  h

mləndirilməsinə və cəmiyyətin idarə edilm

Ümumi  daxili  məhsulun  bölüşdürülməsində  Azərbaycan  Respublikasının 

ə

rinin  rolu  böyükdür.  Son  illərin  dinamikası  üzr



rinin ümumi daxili məhsulda xüsusi çəkisi 30% bərabə

ci illərdə qeydə alınmışdır. Ümumiyyətlə 

ğ

ru meyillənmişdir. Müqayisə üçün qeyd ed



rclərinin ümumi  daxili  məhsulda  payı 30 

stəriciləri əyani surətdə 1 №-li diaqramda



rinin ÜDM-da xüsusi  çəkisinin dəyişm

Italiya

Fransa

Isveçrə

ABŞ

Yaponiya

42,6

41

40

30,4

inkişaf  etmiş  bazar  iqtisa-



larından istifadə edilmişdir.    

sasları 

proseslərdə onun rolu. 

tlərindən  biri olub, hər 

sində  maddi  təminat 

ş

 pul  vəsaiti    fondlarının 



istifadə edilməsi, müxtəlif 

sindən ayrılmış vəsaitlər 

iqtisadiyyatının  inkişaf 

sosial  müdafiəyə  ehtiyacı  olan 

,  onlara  dövlət  hesabına  pulsuz 

nin  hərbi  sahədə  müdafiə 

edilməsinə yönəldilir.  

rbaycan  Respublikasının 

rin  dinamikası  üzrə  büdcə 

rdir. Ən aşağı göstərici 

 həmin müddət ərzində 

üçün qeyd edək ki, inkişaf etmiş 

hsulda  payı 30 – 50  %  intervalında 

diaqramda də görmək olar. 

 

Diaqram 1 

yişməsi (faizlə %)  

  

Yaponiya Almaniya



30


Yüklə 0,68 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   28




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə