Microsoft Word Market strat v?r?qab?tli movqel?sdirm?doc



Yüklə 7,84 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə33/345
tarix14.12.2017
ölçüsü7,84 Mb.
#15684
1   ...   29   30   31   32   33   34   35   36   ...   345

Marketinq strategiyası və rəqabətli mövqeləşdirmə 

79

birinci mərhələdə  əsasən belə sistemlər yaradırlar. Kompaniyanın bazara 



təqdim etdiyi məhsul və ya xidmətlərin mürəkkəbliyi və miqdarı məhdud 

olduqda da belə sistem tətbiq olunur.  

 

lk  dəfə  olaraq  1927-ci  ildə  Procter  &  Gamble    amerikan  bey-



nəlxalq kompaniyası tərəfindən özünün problemli Camay markalı sabun-

larla əlaqədar tətbiq etdiyi məhsullara  görə idarəetmə, konkret məhsulla 

bağlı  bütün  marketinq  fəaliyyətinin  məhsulun  hazırlanması,  istehsalı  və 

satışı  ilə  məşğul  olan  bir  menecerə  həvalə  edilməsini  nəzərdə  tutur. 

Müxtəlif  məhsullar  buraxan  diversifikasiya  olunmuş  kompaniya  üçün 

belə  sistemin  böyük  üstünlüyü  var:  Əvvəlcədən  marketinq  fəaliyyətinin 

bir-biri ilə bağlı növləri  öz aralarında koordinə edilir və deməli, onların 

birgə  faəliyyət  göstərməsi  ehtimalı  da  artır.  Daha  iri  kompaniyalarda 

məhsul  buraxılışı  üzrə  menecerlər  zəruri  olan  istənilən  vaxtda  fəaliyyət 

istiqaməti  üzrə  peşəkar-mütəxəssislərə  müraciət  edə  bilərlər.  Son 

dövrlərdə  marketinq  mühitində  baş  verən  radikal  dəyişikliklər  bir  çox 

kompaniyaları  məhsul  buraxılışı  menecerlərinin  rolu  barədə  yenidən  dü-

ş

ünməyə  vadar  etdi.  Müasir  istehlakçılar  günü-gündən  artan  böyük  miq-



darda brendlərlə rastlaşırlar və indi onlar brendlərə nisbətən daha çox stimul-

laşdırıcı  sövdələşmələrə  meyl  edirlər.  Nəticədə  kompaniyalar  qiymətəmə-

ləgəlmə və konkret satış  nöqtələrində reklam-təbliğat  fəaliyyətinə  üstünlük 

verərək  bütün  ölkə  miqyasında  reklamdan  imtina  edirlər.  Brendlər  üzrə 

menecerlər  ənənəvi  olaraq  öz  fəaliyyətlərini  kütləvi  istehlakçılara  istiqa-

mətlənmiş uzunmüddətli brend strategiyalarının yaradılmasına yönəldirdilər. 

Lakin  müasir  bazarın  reallıqları  yerli  bazarlara  hesablanmış  daha  qısa-

müddətli satış strategiyalarının yaradılmasını diktə edir.  

 

Brendlər üzrə idarəetməyə təsir göstərən ikinci əhəmiyyəti qüvvə 



pərakəndə tacirlərdir. Daha iri, daha nüfuzlu və daha məlumatlı pərakən-

də  tacirlər  piştaxtalarında  olan  məhdud  yerlər  müqabilində  tələb  yarat-

mağa  istiqamətlənmiş  marketinq  fəaliyyətini  onlara  verilməsini  tələb 

edirlər. Ticarət təşkilatları səviyyəsində tələb  yaratmağa istiqamətlənmiş 

marketinq tədbirləri xərclərinin artması, bütün ölkə səviyyəsində reklam 

etmək üçün daha az sərbəst vəsaitin qalmasına səbəb olur – marketinqin 

ə

sas  vəsaitləri  brendlər  üzrə  menecerlərin  sərəncamındadır  (Teinowitz, 



1988; Dewar and Schultz, 1989

). 


 

Bu dəyişikliklərə uyğunlaşmaq üçün Campbell Soups  brendlərin 



satışı  üzrə  menecer  vəzifəsini  irəli  sürmüşdür.  Bu  vəzifə  məhsul 

buraxılışı üzrə menecer və satış üzrə meneceri bir şəxsdə birləşdirir. Belə 

menecerin  təəhhüdlərinə  yerlərdə  brendlərlə  işləmə,  ticarət  sferası  ilə 

işləmə  və  daha  çox  yerlərlə  bağlılığı  olan  brendlərin  inkişaf  strategi-

yasının hazırlanması daxildir. Menecerlər öz vaxtlarının böyük hissəsini 

satış  yerlərində  satıcılarla  işləməyə,  mağazalarda  baş  verənlərlə  tanış 

olmağa və müştəriləri daha yaxından öyrənməyə sərf edirlər. 



                                                                    Qrem Huley, Con Sonders, Naycel Pirsi  

80 


 

Colgate-Palmolive

Procter & Gamble, Kraft and Lever Brothers 

kimi digər kompaniyalar kateqoriyalar üzrə idarəetməni qəbul ediblər 

(Spethman,  1992).  Belə  yanaşmada  brendlər  üzrə  menecerlər  yaxın 

malların bütün assortimentinə tam məsul olan məhsul kateqoriyaları üzrə 

menecerlərə  tabedirlər.  Məsələn,  Procter  &  Gamble  kompaniyasında 



Dawn

  –  qabların  yuyulması  üçün  duru  yuyucu  vasitə  -  üzrə  menecer 



Dawn,    Ivory,  Joy 

və  kiçik  çirklənmələrə  qarşı  digər  duru  yuyucu  vasi-

tələrinə cavabdeh olan menecerə tabedir. Kiçik çirklənmələrə üçün duru, 

yuyucu  vasitələrə  cavabdeh  olan  menecer  öz  növbəsində  qablar  üçün 

yuyucu  vasitələr,  dəyişəklər  üçün  duru  və  toz  şəklində  olan    yuyucu 

vasitələr  də  daxil  olmaqla  Procter  &  Gamble-in  bütün  növlü  qablaşdı-

rılmış  sabunlarına  və  yuyucu  vasitələrinə  cavabdeh  olan  menecerə 

tabedir.  Belə  təşkil  etmənin  bir  çox  üstünlükləri  var.  Birincisi,  plan-

laşdırma  zamanı  brendlər  üzrə  menecerlərə  nisbətən  kateqoriyalar  üzrə 

menecerlər  daha  geniş  anlamı  ifadə  edir.  Konkret  brendlərə  diqqət 

yönəltmədən  bütün  kateqoriya  üzrə  kompaniyanın  təklifi  planlaşdırılır. 

kincisi,  onlar  pərakəndə  tacirlərin  alış  prosesinə  daha  dəqiq  uyğun 

gəlirlər.  Bu  yaxınlarda  pərakəndə  tacirlər  bütün  təchizatçlarla  konkret 

məhsul  kateqoriyaları  üzrə  iş  məsuliyyətini  öz  fərdi  alıcılarının  üzərinə 

qoymağa  başlamışlar.  Kateqoriyalar  üzrə  idarəetmə  sistemi  pərakəndə 

tacirlər tərəfindən yeni irəli sürülmüş “kateqoriyalar üzrə alış” sisteminə 

daha çox uyğun gəlir. 

 

Nabisco

  kimi    bir  çox  kompaniyalar  kateqoriyalar  üzrə  idarəet-

məni  konkret  brendlərlə  işləyən  qruplarla  və  ya  konkret  kateqo-



riyalarla  işləyən  qruplarla  birləşdirməyə  başladılar.  Brendlər  üzrə  bir 

neçə  meneceri  təyin  etməyin  əvəzinə  Nabisco  biskvitlə  məşğul  olan  üç 

qrup yaradıb: birincisi böyüklər üçün yağlı biskvitlərlə, ikincisi pəhrizlər 

üçün biskvitlərlə və üçüncüsü isə uşaqlar üçün biskvitlərlə məşğul olur. 

Kateqoriyalar  üzrə  menecerlər  tərəfindən  idarə  olunan,  konkret  kate-

qoriya  ilə  məşğul  olan  hər  bir  qrupun  tərkibinə  bir  neçə  marketinq 

mütəxəssisi/brendlər üzrə meneceri, satışın planlaşdırılması meneceri və 

brendin inkişaf strategiyası, satışın stimullaşdırılması və reklamla məşğul 

olan  marketinq  informasiyası  üzrə  mütəxəssisi  daxildir.  Hər  bir  qrupun 

tərkibinə həm də kompaniyanın digər bölmlərinin mütəxəssisləri da daxil 

olur:  maliyyə meneceri, elmi tədqiqat və təkmilləşdirmə üzrə mütəxəssis 

və  istehsalın,  layihələşdirmənin  və  bölüşdürmənin  nümayəndələri. 

Beləliklə,  kateqoriyalar  üzrə  menecerlər  hər  hansı  məhsul  kateqoriya-

larıyla  işlərin  nəticələrinə  tam  məsuliyyət  daşıyan  və  ixtiyarında  həmin 

kateqoriya  üçün  marketinq  startegiyasını  planlaşdırmağa  və  həyata 

keçirməyə  kömək  edən  tam  komplektli  işçi  heyəti  olan  kiçik  müəssisə 

rolunu oynayır.      

 

Müxtəlif tələbatlara və seçimlərə malik müxtəlif bazarlarda yaxın 



malların  yeganə  assortimentinin  satışı  ilə  məşğul  olan  kompaniya  üçün 


Yüklə 7,84 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   29   30   31   32   33   34   35   36   ...   345




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə