Microsoft Word O. Xayyam Rubailzr doc
Yüklə 334,63 Kb. Pdf görüntüsü
|
21 Kuzeyçin boğazlar, qulplar yoğurmuş. Yolum kərxanəyə düşmüşdü dünən, Orada minlərcə kuzə gördüm mən. Hərə öz diliylə mənə deyirdi: Hanı kuzə alan, satan, düzəldən?
Gəlişimdən fayda görmədi həyat, Getsəm də dəyişməz qoca kainat Bu gəliş – gedişin səbəbi nədir? Eşidə bilmədim kimsədən, heyhat.
Gedib o dünyanı görən yox, könül, Ümid və qorxumuz o şeydəndir ki, Onlardan heç nişan verən yox, könül.
Sərxoşa rast gəlsə dolu piyala, Onu sındırmağı almaz xəyala. Nazənin başları, zərif əlləri Kim qurdu, kim qırdı saldı bu hala.
Bir dodağı şəkər, saçları ənbər, Sonra da deyirsən ona baxma, bu Əy, ancaq dağıtma deməyə bənzər.
Ağlı olan suya düzərmi kərpic, Kilsəyə, məscidə uyan gicdir – gic! Kim deyir ki, Xəyyam cəhənnəmlikdir Cəhənnəmi görüb, gələn varmı heç?
Mey ver, saqi, həyat bircə nəfəsdir, Bir an şadlıq etsən dünyada bəsdir.
22 Nə tapsan qane ol, cahanda arzun Baş tutmaz, çırpınmaq, məncə, əbəsdir!
Nə görsən insanda xeyirdən, şərdən, Hər kədər, hər sevinc gəlsə qədərdən Fələkdən bilmə ki, ağıl yolunda Min dəfə acizdir fələk bəşərdən.
Bizi pəncəsində sıxmamış zaman Mey içək, ömrümüz xoş keçsin bir an. Dünyadan gedəndə bu zalım fələk Bir su içməyə də verməyir aman.
Qeysər, Fəğrur kimi vardır qüdrətin, Cəmşidin camından şərab iç, çünki Torpağın altında sönər şöhrətin!
Ey şəhər müftisi, səndən pərgarıq, Bunca sərxoşluqla səndən huşyarıq. Biz şərab içirik, sən xalq qanını, İnsaf et, hansımız daha qəddarıq.
Zirəng insanları batırır yasa. Qədəhlə şüşənin dostluğu qandır, Dodaq – dodağa da öpüşmüş olsa.
Tusun barısında gördüm ki, bir quş Caynağında Keyin başını tutmuş. Kəlləyə söyləyir, əfsuslar olsun, Zənglərin səsini aləm unutmuş.
Bu torpaq ki, onu tapdayır heyvan, 23 Olmuş bir zamanlar gül üzlü canan. Eyvanda gördüyün kərpic yaranmış Vəzir barmağından, sultan başından.
Bu fələk çox insan əkib biçmişdir, Dərd çəkmək, qəm yemək faydasız işdir. Ey saqi, durma, tez mənə badə ver! Mey içim, olanlar olub keçmişdir.
İnsan kəlləsindən kasalar quran, Qədəhlər yaradıb naxışlar vuran Mənim vücudumdan kasa yaratdı Onu məhəbbətlə doldurdu hər an.
Gördüm bu gün yenə keçən ömrümü, Qayıtmayan günün, gəlməmiş günün Dərdilə inləməz qəlbimin simi.
Əcəlin ovçusu tor quran zaman Tutduğu ovuna ad qoydu: insan. Dünyada nə yaxşı – yaman iş görsə, İnsanın boynuna yükləyir haman.
Əmr elə, gül rəngli şərab versinlər. Qızıl deyilsən ki, ey qafil, səni Basdırsın, yenə də çıxarsın bəşər.
Xəbərin varmıdır, ağarınca dan, Nə üçün xoruzlar qaldırır fəğan? Deyirlər: ömründən keçən gecəni, Dur, seyr et səhərin saf aynasından.
Fələyin altında daim möhkəm ol, Şərab iç bu odlu dünyada bol – bol. Zənn et ki, torpağın qucağındasan, Budur əvvəl – axır gedəcəyin yol.
Ey fələk, zalımlıq ədavətindir, Aləmi dağıtmaq bir adətindir. Ey torpaq, bağrını söksək, dağıtsaq, Daş – qaşlar çıxar ki, ləyaqətindir.
Yaşasan üç yüz il, beş yüz il, min il Bu köhnə dünyadan gedəcəksən, bil. İstər dilənçi ol, istərsə şah ol, Sonda qiymət birdir, iki cür deyil.
İnsan incitməyi bilsən səadət, Ağlın matəmində otur, ey nadan! Bil ki, əksik deyil səndən rəzalət.
Qoyma qucaqlasın qəm – kədər səni, Burax bir tərəfə dərdi, qüssəni. Üstünə çəkməmiş ac torpaq hasar Seyr et axar suyu, gülü, süsəni.
Şahlar dərgahında boyun bururdu, Gördüm eyvanına qonmuş bir qumru, Daima oxuyur: ku –ku – ku – ku – ku 1 . Ey gül, bənzəyirsən zərif yanağa, Ey mey, bənzəyirsən incə dodağa, Ey tale, özünü dost göstərərək,
1
Ку – щаны, щаны? 25 Çalışıb salırsan məni ayağa. Fələk ürəyimə söylədi pünhan: Nə görsə qədərdən – qəzadan insan Məndən bilir, ancaq mənim qüdrətim Olsaydı gəzməzdim belə sərgərdan. Bir ağıllı insan gördüm röyada, Söylədi: - Yuxudan gəlməz bir fayda. Yoldaşdır ölümlə yuxu çox zaman, Qəbirdə yatarsan qoca dünyada.
Məzhəb – din düşünür bir yığın insan, Bir yığın də «şəklə» «yəqində» heyran. «Qafillər, yol nə o, nə budur» - deyə Pusqudan qışqırır biri nagahan.
Yetişə bilməzsən gül üzlü yara. Yüz parça olmasa darağın bağrı Heç əli çatarmı ipək saçlara!..
Gördüm ki, bazarda bir çömləkçi var, Bir parça palçığı döyüb ayaqlar. Palçıq deyir: - Mən də sənin kimiydim, Gəl məni incidib etmə bunca xar.
Bir tayfa vuruldu cənnətə, hurə. Pərdələr qalxınca sənin kuyundan, Uzaq düşdükləri çıxar zühurə.
Əzəlin sirrini bilmərik sən, mən. Bir şey dərk etmərik bu gizli sirrdən, Pərdə arxasında gedir söhbətlər,
26 Sən, mən sağ qalmarıq pərdə qalxırkən.
Nə kilsə əhliyəm, nə müsəlmanam, Haqq yaxşı bilir ki, nə torpaqdanam. Bir kafir dərvişəm, çirkin fahişə, Cənnətsiz, dünyasız, dinsiz insanam.
Qurursan yolumun üstə min tələ, Deyirsən, tərpənsən, keçərsən ələ. Hər şey hökmündəsə, neçün günahkar Edirsən, salırsan məni əngələ?!
Ey çömləkçi, əgər ağlın, huşun var, İnsan palçığını bunca etmə xar; Keyxosrov şahındır, Fridunundur Qəlibə qoyduğun əllər, barmaqlar.
Axacaq çay kimi şərab, süd, şəkər. Bunun sağlığına qədəh ver, saqi! Yüz min nisyə şeyə bircə nağd deyər.
Nə qədər canında vardır qüvvətin, Azadlıq yolunda mətin ol, mətin! Rüstəm düşmən olsa, Hatəm dost sənə Olmasın onlardan qorxun, minnətin.
Dərhal dodağına dayadım dodaq. Bardaq pıçıldadı mənə: - şərab iç! Dünyaya bir dəfə gəlirsən ancaq.
Ey Xəyyam, sərxoşsan əgər şərabdan, Yanında oturub gül üzlü canan, Yüklə 334,63 Kb. Dostları ilə paylaş:
|